Bóng đen Covid -19 trở lại của những ngày đầu đại dịch năm 2020 đang trở lại khi thế giới vừa bước sang năm mới 2023, do t́nh h́nh lây nhiễm Covid 19 tại Trung Quốc chưa có dấu hiệu dịu xuống, chính quyền Bắc Kinh dường như vẫn thả nổi dịch sau khi đă gỡ bỏ các biện pháp hạn chế pḥng dịch ngặt nghèo.
Người dân chờ xét nghiệm tại thủ đô Bắc Kinh ngày 30/11/2022. AFP - NOEL CELIS
Dịch Covid vẫn tiếp tục căng thẳng đang khiến phần c̣n lại của thế giới lo lắng. Những ngày qua, hàng loạt các nước từ châu Á, qua châu Mỹ rồi Châu Âu, hay châu Phi đă lần lượt thông báo các biện pháp tăng cường kiểm soát du khách đến từ Trung Quốc. Sau Nhật Bản, Malaysia, Hàn Quốc, Mỹ , Canada... Trong ngày đầu năm mới, Úc*thông báo từ ngày 05/01*áp dụng biện pháp bắt buộc những du khách đến từ Trung Quốc phải có chứng nhận xét nghiệm âm tính với Covid mới được nhập cảnh.
Riêng với nước Pháp th́ biện pháp kiểm soát pḥng dịch trên với những người đến từ Trung Quốc có hiệu lực ngay từ ngày 01/01. Đích thân bộ trưởng Y Tế Pháp*François Baume*đă ra tận phi trường quốc tế Charles de Gaulle để kiểm tra việc triển khai quyết định, để*chứng tỏ tính chất quan trọng của sự việc. Tất cả các nước đều ư thức rơ được mối đe dọa Covid mới, khẳng định phải có những biện pháp pḥng xa trước t́nh h́nh bùng phát Covid dường như không kiểm soát được tại Trung Quốc.
Chính phủ Canada lư giải cho các biệt pháp siết chặt kiểm soát y tế với khách đến từ Trung Quốc là để «*đối phó với làn sóng Covid-19 bùng phát tại Trung Quốc và v́ lư do có ít dữ liệu dịch tễ và giải tŕnh tự gien của các ca nhiễm mới*», trích thông cáo của bộ Y Tế Canada. Một số nước khác như Maroc c̣n áp dụng các biện pháp triệt để hơn là đóng cửa hoàn toàn với các du khách đến từ Trung Quốc từ ngày 03/01.
Liên Hiệp Châu Âu, có đường biên giới rộng lớn và có nhiều cửa vào nhất, đến ngày thứ Tư tới sẽ phải ra quyết định có áp đặt các biện pháp kiểm soát đồng bộ hay không. Một lần nữa, như cách đây 3 năm, Liên Âu lại có vẻ chậm trễ trong việc t́m ra một chiến lược chung kiểm soát dịch, trong khi các nước thành viên như Tây Ban Nha, Ư hay Pháp đă chủ động thông báo các biện pháp kiểm soát pḥng dịch của mỗi nước*từ hôm 30/12 và mong đợi các biện pháp hạn chế sẽ của họ được áp dụng đồng bộ trên quy mô toàn khối,*như vậy th́ mới hiệu quả thực sự.
Tuy nhiên, nhiều nước thành viên Liên Âu vẫn c̣n cân nhắc. Berlin, Lisboa hay Vienna đều tỏ ư các biện pháp hạn chế trở lại với du khách Trung Quốc là không cần thiết trong hoàn cảnh độ phủ vac-xin trong Liên Hiệp đă đạt khá cao. Đằng sau những lập luận đó là nỗi lo thiệt hại kinh tế khi mà Liên Âu đang đặt nhiều kỳ vọng vào sự trở lại của khách du lịch Trung Quốc.
Thực ra những biện pháp hạn chế*mà các nước vừa thông báo đều đă được áp dụng ở vào thời điểm Covid-19 xuất phát từ Trung Quốc bùng lên thành đại dịch lan ra cả thế giới hồi đầu năm 2020.
Nhưng các ứng phó của các nước trước t́nh h́nh dịch Covid ở Trung Quốc, như mọi khi, khiến Bắc Kinh không hài ḷng. Truyền thông chính thức của Trung Quốc lên án các biện pháp hạn chế vùa được nhiều nước ban hành đối với du khách đến từ Trung Quốc là « không có cơ sở và phân biệt đối xử*».
Về phần Tổ Chức Y tế Thế giới, tổng giám đốc định chế ông Tedros Adhanom Ghebreyesus cho rằng những phản ứng của các nước là «*có thể hiểu được*», nhất là khi mà những thông tin về t́nh h́nh dịch ở trong nước không được chính quyền Bắc Kinh công bố đầy đủ và chính xác.
Từ giữa tháng 12/2022, Trung Quốc quay ngoắt, hủy bỏ chính sách kiểm soát hà khắc «*zero Covid*», một làn sóng lây nhiễm chưa từng có đă bùng lên khắp cả nước, gây t́nh trạng hệ thống y tế quá tải, tử vong số lượng lớn. Thế nhưng đến giờ chính quyền vẫn chỉ xác nhận chỉ có khoảng hơn 5000 ca nhiễm mỗi ngày và con số tử vong cũng chỉ vài chục ca, những số liệu quá xa với thực tế,
Diễn biến dịch Covid-19 tại Trung Quốc lúc này có một chút giống với t́nh h́nh hồi đầu năm 2020, tuy hoàn cảnh thế giới bây giờ đă khác nhờ có vac-xin. Hiện tại đă có ít nhất 11 quốc gia áp dụng biện pháp kiểm soát y tế với du khách đến từ Trung Quốc với lư do lo sợ biến thể mới hoặc do thiếu thông tin về t́nh h́nh dịch tại Trung Quốc. Nhưng có điểm chung là*không nước nào muốn lại phải trả giá đắt v́ mất cảnh giác.