[Romano]

Một phần ba nền kinh tế toàn cầu sẽ suy thoái trong năm nay khi thế giới đối mặt với khó khăn lớn hơn so với 12 tháng trước đó, Kristalina Georgieva, Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), cảnh báo trong cuộc trò chuyện với chương trình Face The Nation của mạng lưới truyền hình CBS (Mỹ) phát sóng hôm 1-1.Bà Georgieva nhận định nền kinh tế Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc sẽ tăng trưởng chậm lại trong năm 2023.

“Chúng tôi dự báo 1/3 nền kinh tế thế giới sẽ rơi vào suy thoái. Ngay cả ở những nước không bị suy thoái thì hàng trăm triệu người dân của họ cũng sẽ cảm nhận giống như suy thoái đang diễn ra”, bà nói và cho biết thêm một nửa nền kinh tế EU sẽ suy thoái trong năm nay.

Hồi tháng 10, IMF đã cắt giảm triển vọng tăng trưởng kinh tế toàn cầu do cuộc xung đột Nga-Ukraine kéo dài cũng như sức ép lạm phát và đà tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương lớn.

Georgieva cho rằng, làn sóng lây nhiễm Covid-19 ở Trung Quốc sau khi Bắc Kinh từ bỏ chính sách zero Covid sẽ khiến nước này đối mặt với một đòn giáng kinh tế mới trong ngắn hạn.

“Trong vài tháng tới, Covid-19 sẽ gây khó khăn cho Trung Quốc và tác động tiêu cực đến tăng trưởng của nước này, nền kinh tế khu vực và tăng trưởng toàn cầu”, bà nói.

Theo bà, năm 2022 là lần đầu tiên sau 40 năm mức tăng trưởng của Trung Quốc có thể bằng hoặc thấp hơn mức tăng trưởng toàn cầu. Tuy nhiên, mức tăng trưởng suy yếu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có thể kéo hoạt động kinh tế toàn cầu xuống thay vì thúc đẩy nó. “Chuyện này chưa từng xảy ra trước đây”, bà nói.

Trong nhiều thập niên, khu vực châu Á-Thái Bình Dương đã phụ thuộc vào Trung Quốc với tư cách là đối tác thương mại lớn, đóng vai trò hỗ trợ kinh tế trong thời kỳ khủng hoảng. Giờ đây, các nền kinh tế châu Á đang phải đối mặt với những tác động kinh tế lâu dài từ cách Trung Quốc xử lý đại dịch Covid-19.

Những nhận xét trên của bà Georgieva cho thấy, IMF có thể sẽ sớm cắt giảm dự báo kinh tế cho năm 2023 một lần nữa. Cơ quan này thường công bố các dự báo cập nhật tại Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) ở Davos, Thụy Sĩ, diễn ra vào cuối tháng 1.

Georgieva nhận định, Mỹ có khả năng thoát khỏi tình trạng tồi tệ nhất của cơn suy thoái tiềm ẩn, một phần nhờ vào thị trường lao động mạnh mẽ của nước này. “Nếu khả năng chống chịu tốt của Mỹ vẫn duy trì trong năm 2023, nước này sẽ giúp thế giới vượt qua một năm rất khó khăn”, bà nói.

Tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ đang ở mức 3,7%. Nền kinh tế lớn nhất thế giới đã tạo thêm 263.000 việc làm phi nông nghiệp trong tháng 11, cao hơn mức dự báo. Các nhà kinh tế tại Ngân hàng Morgan Stanley kỳ vọng, tháng 12 tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ sẽ không thay đổi và sẽ tạo ra thêm 185.000 việc làm.

Cuối tháng trước, GDP của Mỹ trong quí 3-2022 đã được điều chỉnh lên 3,2%, so với mức 2,9% được công bố trước đó.

Tuy nhiên, các nhà kinh tế được Financial Times thăm dò ý kiến dự đoán tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ sẽ tăng lên 5,5% trong năm nay và 85% các nhà kinh tế được khảo sát dự đoán Mỹ sẽ suy thoái trong năm 2023. Các nhà kinh tế của Công ty tư vấn Capital Economics cho biết, có 90% xác suất Mỹ rơi vào suy thoái trong 6 tháng tới.

“Trong khi suy thoái kinh tế ở Mỹ có thể chỉ ở mức nhẹ, khu vực sử dụng đồng euro (eurozone) có thể hứng chịu cơn suy thoái lớn hơn do chịu các tác động thương mại lớn hơn từ chiến sự tại Ukraine”, Capital Economics cho biết trong một báo cáo hồi tháng 12.

Katrina Ell, nhà kinh tế tại Moody’s Analytics, cho rằng dù dự báo cơ bản của Moody’s Analytics là nền kinh tế toàn cầu sẽ tránh được suy thoái trong năm nay nhưng rủi ro suy thoái vẫn rất cao. “Tuy nhiên, châu Âu sẽ không thoát khỏi suy thoái và Mỹ sẽ tiến đến bờ vực suy thoái”, Katrina Ell nói.

Cũng tham gia trò chuyện trong chương trình Face The Nation, nhà kinh tế trưởng Michael Gapen của Ngân hàng Bank of America cho biết, rủi ro suy thoái kinh tế ở Mỹ là cao nhưng bất kỳ cơn suy thoái nào cũng “có thể không sâu và kéo dài”.

“Điều đó không chắc chắn”, ông khẳng định đồng thời cho biết thêm, năm 2023 vẫn có thể là một năm kinh tế khó khăn khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục cuộc chiến chống lạm phát.

Kinh tế Mỹ tăng trưởng chậm lại cũng có nghĩa là nhu cầu sẽ sụt giảm đối với các sản phẩm được sản xuất tại Trung Quốc và các nước châu Á khác bao gồm Thái Lan và Việt Nam. Lãi suất cao hơn cũng khiến chi phí vay trở nên đắt đỏ hơn. Vì vậy các công ty của Mỹ có thể trì hoãn đầu tư vào việc mở rộng kinh doanh.