Theo như các h́nh ảnh video trên mạng xă hội cho thấy xe cứu hỏa phải chờ công nhân dỡ bỏ các rào chắn bao bọc xung quanh ṭa nhà khai thông lối vào hiện trường. Trong khi có cuộc biểu t́nh ở Thượng Hải, người ta nghe thấy những tiếng hô vang "Tập Cận B́nh, hăy từ chức đi", và "Đảng Cộng sản, hăy từ chức đi". Một số người cầm những tấm biển trắng. Một số người đốt nến, đặt hoa tưởng niệm các nạn nhân.
Cảnh biểu t́nh tại Thượng Hải
Các cuộc biểu t́nh chống những lệnh hạn chế v́ Covid tại Trung Quốc ngày càng căng thẳng và lan rộng sau một trận hỏa hoạn khiến 10 người thiệt mạng tại một khu căn hộ ở thành phố Urumqi.
Tại thành phố Thượng Hải, video trên mạng xă hội của các nhà báo nước ngoài cho thấy hàng ngàn người đă đổ ra đường để tưởng nhớ các nạn nhân trong vụ hỏa hoạn và phản đối chống các lệnh hạn chế v́ Covid.
Giới sinh viên cũng biểu t́nh tại các trường đại học ở Bắc Kinh và Nam Kinh.
Nhiều người đă lên án việc phong tỏa ṭa nhà chung cư là nguyên nhân xảy ra hỏa hoạn ở Urumqi.
Tuy giới chức bác bỏ việc các hạn chế phong tỏa nhằm pḥng chống Covid là nguyên nhân dẫn tới những cái chết, nhưng các quan chức Urumqi, khá là bất thường, đă ra lời xin lỗi vào cuối ngày hôm thứ Sáu, và cam kết sẽ "văn hồi trật tự" bằng việc nới dần các lệnh cấm.
'Tập Cận B́nh, hăy từ chức đi'
Tại cuộc biểu t́nh ở Thượng Hải, người ta nghe thấy những tiếng hô vang "Tập Cận B́nh, hăy từ chức đi", và "Đảng Cộng sản, hăy từ chức đi". Một số người cầm những tấm biển trắng. Một số người đốt nến, đặt hoa tưởng niệm các nạn nhân.
Đây là một khung cảnh hiếm khi xảy ra tại Trung Quốc, v́ chỉ trích trực tiếp chính phủ và chủ tịch nước có thể bị trừng phạt nặng nề.
Các nhà phân tích nói chính phủ có vẻ như đă quá coi nhẹ sự bất măn dâng cao đối với 'Không Covid', chính sách đối phó với đại dịch của ông Tập Cận B́nh, người gần đây cương quyết nói không thể đi chệch ra ngoài cách tiếp cận này.
Một số người biểu t́nh c̣n la hét nhằm vào cảnh sát, khi đó đang xếp hàng ngoài đường.
Một người biểu t́nh nói với hăng tin Associated Press (AP) là một trong số những người bạn của ḿnh đă bị cảnh sát đánh tại hiện trường trong khi hai người khác th́ bị xịt hơi cay. Video các phần khác của cuộc biểu t́nh cho thấy cảnh sát đứng nh́n người dân phản đối.
Trung Quốc hôm nay vẫn tăng cường an ninh tại các khu vực đă xảy ra biểu t́nh, với hàng chục cảnh sát, cảnh vệ riêng, các cảnh sát mặc thường phục trên đường
Mặc dù t́nh h́nh tại khu vực đă được ổn định trước buổi sáng ngày hôm nay Chủ nhật 27/11, thế nhưng BBC thấy cảnh sát vẫn tăng cường sự hiện diện trong các khu vực biểu t́nh, với hàng chục cảnh sát, cảnh vệ riêng, các cảnh sát mặc thường phục trên đường.
Ở nơi khác, tại một vài trường đại học của Trung Quốc, th́ h́nh ảnh và video đă xuất hiện trên mạng ghi lại cảnh sinh viên biểu t́nh hôm tối ngày thứ Bảy 26/11. Cuộc tập hợp lớn nhất dường như tại Đại học Bưu chính Viễn thông Nam Kinh (Nanjing Communications University).
Rất khó để xác minh các video biểu t́nh, thế nhưng nhiều video cho thấy sự chỉ trích công khai và thẳng thắn bất thường về chính phủ và người đứng đầu.
Chỉ trích Tập Cận B́nh là bất thường
Tessa Wong, Phóng viên số châu Á
Trận hỏa hoạn tại Urumqi là một kịch bản ác mộng đối với nhiều người Trung Quốc đă phải chịu các lệnh hạn chế ngày càng lan rộng trong những tháng gần đây - bị nhốt trong căn hộ, không đường thoát, theo một số thông tin. Chính quyền đă bác bỏ điều này, tuy nhiên động thái này không giúp chấm dứt sự giận dữ của người dân và ngăn sự bất an lan rộng.
Điều này đă trở thành một điểm tới hạn khiến sự bất măn dâng cao. Hàng triệu người mệt mỏi sau ba năm chịu các lệnh hạn chế đi lại v́ Covid và xét nghiệm Covid hàng ngày. Sự tức giận cũng lan đến mọi ngóc ngách ở Trung Quốc, từ các thành phố lớn đến những vùng xa xôi như Tân Cương và Tây Tạng, tác động tiêu cực đến mọi thành phần của xă hội, từ các sinh viên đại học trẻ tuổi, công nhân nhà máy đến dân thường.
Khi sự giận dữ gia tăng, các cuộc biểu t́nh chống những biện pháp Covid ngày càng trở thành cảnh tượng thường thấy. Thế nhưng các cuộc biểu t́nh cuối tuần qua bất thường trong b́nh thường mới, cả về số liệu, và sự thẳng thắn chỉ trích chính phủ và Chủ tịch Tập Cận B́nh.
Hàng trăm người đồng loạt đổ ra đường kêu gọi Chủ tịch Tập Cận B́nh từ chức được cho là điều không thể tưởng tượng nổi chỉ không lâu trước đó. Nhưng sau một vụ biểu t́nh nghiêm trọng gần đây tại một cây cầu ở Bắc Kinh, khiến nhiều người ngỡ ngàng, th́ một rào chắn dường như đă được xác lập trong việc được bày tỏ công khai hơn, và sự bất đồng sâu sắc hơn.
Một số người khác cũng đă chọn vẫy cờ của Trung Quốc và hát quốc ca - giai điệu ca ngợi lư tưởng cách mạng và kêu gọi người dân "đứng lên, đứng lên". Đây là một biểu hiện của chủ nghĩa yêu nước, có thể diễn giải là một biểu hiện đoàn kết nhắm đến sự chịu đựng của người dân Trung Quốc từ chính sách 'Zero-Covid' của Tập Cận B́nh và lời kêu gọi hành động.
Người dân ở Thượng Hải làm lễ tưởng niệm cho những nạn nhân vụ cháy tại thành phố Urumqi hôm 26/11
Những cuộc biểu t́nh mới nhất liên quan đến làn sóng biểu t́nh ngày càng gia tăng chống lại các biện pháp zero-Covid, ngày càng cho thấy sự chỉ trích mạnh mẽ hơn nhằm vào chính phủ và Chủ tịch Tập.
Chiến lược zero-Covid là chính sách mới nhất tại một trong những nền kinh tế hàng đầu thế giới, một phần v́ tỷ lệ tiêm vaccine tương đối thấp tại Trung Quốc và nỗ lực bảo vệ người lớn tuổi.
Các đợt phong tỏa bất th́nh ĺnh đă gây giận dữ trên khắp Trung Quốc - và các lệnh hạn chế v́ Covid nh́n chung đă kích hoạt các cuộc biểu t́nh bạo lực hơn gần đây từ thành phố Trịnh Châu đến Quảng Châu.
Mặc cho các biện pháp nghiêm ngặt, số ca nhiễm Covid tại Trung Quốc đă tăng lên mức kỷ lục chưa từng có kể từ khi đại dịch bùng phát.