Có một vụ việc đang rất nóng ở Mỹ, đó là cảnh sát dùng 'lịch sử tìm kiếm từ khóa đảo ngược của Google' để tìm được thủ phạm của một vụ án. Nhưng thủ phạm này - mới 17 tuổi - đang chỉ trích ngược lại cảnh sát, nói rằng việc làm như thế là 'bất hợp pháp'. Thanh niên 17 tuổi này cũng là người đầu tiên thách thức cảnh sát về vấn đề này.
Một thanh niên 17 tuổi, bị kết tội gây hỏa hoạn ở Denver (Colorado, Mỹ), đã trở thành người đầu tiên “kiện ngược” cảnh sát vì dùng lịch sử tìm kiếm Google (Google search history) để truy tìm tội phạm. Cách mà cảnh sát đã làm gọi là “tìm kiếm từ khóa đảo ngược”.
Theo hồ sơ được gửi lên Tòa án Quận Denver, luật sư của thanh niên 17 tuổi kia cho rằng cảnh sát đã làm việc “bất hợp pháp” khi đề nghị một Quan tòa yêu cầu Google kiểm tra dữ liệu tìm kiếm, để tìm ra những người dùng đã gõ địa chỉ căn nhà bị cháy ngày 5/8/2020 (là vụ việc mà thanh niên nói trên bị kết tội).
Cảnh sát Mỹ đã dùng lịch sử tìm kiếm từ khóa trên Google để tìm tội phạm. Ảnh minh họa: Freepik.
Dữ liệu tìm kiếm của Google đã giúp các nhà điều tra tìm ra thanh niên nói trên cùng hai người bạn. Cả ba đều vị thành niên vào thời điểm bị bắt. Hai trong số ba người, bao gồm cả thanh niên thách thức cảnh sát nói trên, đang bị xử với tư cách người trưởng thành, và cả hai đều không nhận tội.
Phía thanh niên này nói dữ liệu tìm kiếm và mọi bằng chứng có được từ đó đều nên bị hủy bỏ vì nó cũng như việc tìm kiếm bừa phứa qua hàng tỷ lượt tìm kiếm của người sử dụng Google, dựa trên “linh cảm” rằng thủ phạm sẽ gõ địa chỉ căn nhà nơi mình định gây án để tìm trên Google. Hơn nữa, việc tìm kiếm trên Internet được coi là việc riêng tư, có thể tiết lộ những thông tin rất riêng của mỗi người, nên phía thanh niên cho rằng cảnh sát lục lại và dựa trên lịch sử tìm kiếm như vậy để bắt người là không hợp pháp. Nếu cứ thế này thì cảnh sát có thể xem lịch sử tìm kiếm của rất nhiều người và thậm chí có thể theo dõi mọi người dựa trên lịch sử tìm kiếm.
Nghi phạm 17 tuổi cho rằng cảnh sát "lục" lịch sử tìm kiếm của mọi người là bất hợp pháp. Ảnh minh họa: Jonathan Shead.
Thực tế, kiểm tra lịch sử tìm kiếm từ khóa là cách ngày càng được cảnh sát sử dụng nhiều trong những năm gần đây. Cảnh sát Mỹ dùng cách này để tìm nghi phạm trong nhiều vụ, bao gồm những vụ đánh bom ở Texas, xâm hại ở Wisconsin hay lừa đảo ở Minnesota.
Về vụ việc nói trên, cảnh sát Denver đã yêu cầu Google xem những người tìm địa chỉ của ngôi nhà bị cháy trong vòng 15 ngày trước vụ hỏa hoạn. Google tìm ra 61 người tìm kiếm, cung cấp địa chỉ IP của họ. Từ đó, cảnh sát tập trung vào một số người, rồi lại yêu cầu Google cung cấp thông tin cụ thể hơn về những người này. Một trong số đó có liên quan đến thanh niên 17 tuổi nói trên.
Tiếp theo, cảnh sát lại kiểm tra các hoạt động online của thanh niên này, bao gồm tin nhắn, Facebook, Instagram và Snapchat. Rồi họ kết luận là thanh niên thực hiện vụ hỏa hoạn do trả thù nhầm một người đã lấy trộm điện thoại của một người quen. Sau khi gây hỏa hoạn, thanh niên và người quen đó mới nhận ra rằng mình trả thù nhầm.
Vụ hỏa hoạn ở Denver vào tháng 8/2020. Ảnh: Sở Cứu hỏa Denver.
Hiện chưa biết vụ việc sẽ tiếp diễn thế nào. Google không công bố số yêu cầu cung cấp lịch sử tìm kiếm từ khóa, cũng không trả lời yêu cầu bình luận. Sở Cảnh sát Denver cũng từ chối bình luận.