Theo như đường ống dẫn khí đốt tổng trị giá công tŕnh lên tới 500 triệu euro, phần lớn do Liên Hiệp Châu Âu tài trợ, sau khi Nga thông báo ngưng bán khí đốt cho Ba Lan và Bulgari một tuần lễ, khiến hôm qua, 05/05/2022, Ba Lan và ba nước trong vùng Baltic, Estonia, Litva và Latvia khánh thành một đường ống dẫn khí đốt mới mang tên GIPL dài 508 km. Đoạn cuối của đường ống này nối Litva với Ba Lan.
Từ trái sang phải: Tổng thống Latvia Egils Levits, tổng thống Litva Gitanas Nauseda, tổng thống Ba Lan Andrzej Duda và ủy viên Châu Âu về năng lượng Kadri Simson cùng bấm nút khánh thành đường ống dẫn khí đốt kết nối Ba Lan với Litva (GIPL), ngày 05/05/2022, gần Vilnus, Litva. AP - Mindaugas Kulbis
Đầu tháng 4/2022 ba nước bên bờ biển Baltic tuyên bố ngừng nhập khẩu khí đốt của Nga. Với GIPL, ba quốc gia này được bảo đảm « hoàn toàn kết nối » vào mạng cung cấp khí đốt của Liên Hiệp Châu Âu.
Thông tín viên đài RFI Marielle Vitureau từ thủ đô Vilnius giải thích về tầm mức quan trọng của công tŕnh vừa được khánh thành :
« Giữa những đường ống sơn màu vàng ngổn ngang, tầm mức quan trọng của sự kiện được thể hiện qua những phương tiện hùng hậu huy động trong buổi lễ khánh thành. Nào là dàn nhạc, nào là bài diễn văn của các nhà lănh đạo. Trong bối cảnh chiến tranh Ukraina, đường ống dẫn khí đốt dài hơn 500 km này là một vũ khí mới để đương đầu với Nga. Tổng thống Litva Gitanas Nauseda tuyên bố : ‘Chúng ta đă tăng cường an ninh về năng lượng, tăng cường khả năng kháng cự trước những áp lực chính trị, trước những đ̣n dùng năng lượng để bắt chẹt chúng ta xuất phát từ sườn đông’.
Đầu tháng tư vừa qua, Litva đă thông báo ngừng nhập khẩu khí đốt của Nga. Bên cạnh cơ sở để đón nhận khí hóa lỏng, Vilnius giờ đây có thể trông cậy vào đường ống dẫn khí mới vừa khánh thành này. Thêm vào đó, Ba Lan và Litva được kết nối hai chiều.
Trong mắt bà Kadri Simson, ủy viên châu Âu đặc trách về năng lượng, đây là một sự thay đổi lớn. Bà nói : ‘Giờ dây tất cả các thành viên trong Liên Hiệp Châu Âu đều được kết nối vào những nguồn cung cấp khác nhau. Theo tôi đây là bằng chứng rơ rệt nhất về sự liên đới của toàn khối trước thách thức đă đặt ra cho Ba Lan và Bulgari từ tuần trước ’.
Ngành năng lượng trong khu vực đang bị đảo lộn hoàn toàn. Estonia và Phần Lan kư kết một thỏa thuận xây dựng một cơ sở khí hóa lỏng. Litva đang nghiên cứu thêm về dự án này. Kể từ mùa thu năm nay, Na Uy sẽ cung cấp khí đốt cho Ba Lan nhờ một đường ống dẫn khí đốt xuyên qua ḷng biển. Việc từ bỏ dầu khí của Nga đang có những bước tiến triển tốt ».