Thần phi Hải Lan Châu là người vô cùng xinh đẹp, tính t́nh dịu dàng, ít nói nên rất được Hoàng Thái Cực sủng ái.
Trong lịch sử, Hoàng Thái Cực là vị Hoàng đế sáng lập nên triều đại nhà Thanh. Trong hậu cung của ông có một nữ nhân đặc biệt được ông sủng ái nhất, đó chính là Thần phi Hải Lan Châu.
Hải Lan Châu sinh vào năm Vạn Lịch thứ 37 (1609), là cháu gái của Hiếu Đoan Văn Hoàng hậu Triết Triết (chính thê của Hoàng Thái Cực) và là chị gái của Hiếu Trang Văn Hoàng hậu (sinh mẫu của Hoàng đế Thuận Trị).
Lúc được gả cho Hoàng Thái Cực, Hải Lan Châu đă 26 tuổi. So với độ tuổi xuất giá phổ biến thời bấy giờ (tầm 13-18 tuổi) th́ có thể nói, Hải Lan Châu đă không c̣n trẻ.
Đường t́nh duyên trước đó của bà như thế nào không ai rơ ràng v́ sách sử không ghi lại. Thế nên chuyện bà nhập cung ở tuổi 26 vẫn là bí ẩn để ngỏ hàng trăm năm qua.
H́nh ảnh nhân vật Hải Lan Châu trên phim. Ảnh: Sohu
Nhiều người cho rằng có thể bà đă xuất giá trước khi vào cung và trở thành quả phụ, tuy nhiên đây cũng chỉ là suy đoán chứ không có bằng cớ. Năm Thiên Thông thứ 8 (1634), Hải Lan Châu nhập cung.
Theo ghi chép, bà là người vô cùng xinh đẹp, tính t́nh dịu dàng, ít nói nên rất được Hoàng Thái Cực yêu thích. Đôi bên tâm đầu ư hợp, gắn nhau như h́nh với bóng. Năm Sùng Đức nguyên niên (1636), Hoàng Thái Cực sách phong Hải Lan Châu Thần phi, đứng đầu trong Tứ phi và chỉ sau hoàng hậu - tức Triết Triết, cô ruột của bà.
Năm Sùng Đức thứ 2 (năm 1637), Thần phi Hải Lan Châu hạ sinh Hoàng bát tử. Ngày Hoàng bát tử ra đời, Hoàng đế đặc biệt ban chiếu cáo đại xá thiên hạ, chứng tỏ sự sủng ái của Hoàng Thái Cực đối với mẹ con Thần phi cũng như ngầm thông báo ư định phong người con này làm Thái tử.
Không may Hoàng bát tử bất hạnh chết yểu sau vài tháng tuổi, Thần phi đau đớn đến mức lâm trong bệnh.
Hoàng Thái Cực vô cùng sủng ái Thần phi.
Tháng 9 năm Sùng Đức thứ 6 (1641), Hoàng Thái Cực ngự giá thân chinh, tấn công quân nhà Minh tại Cẩm Châu. Chưa được bao lâu th́ Thịnh Kinh truyền đến tin Hải Lan Châu bệnh nặng. Hoàng Thái Cực do dự hồi lâu v́ trận chiến vẫn đang vào giai đoạn quan trọng, cuối cùng ông vẫn liều lĩnh bỏ lại tất thảy, khởi giá hồi kinh.
Vó ngựa chạy suốt ngày đêm không ngừng nghỉ, đến lúc cách kinh thành không xa, thấy trời đă tối nên ông cho hạ trại nghỉ ngơi. Ai nhờ vừa qua đêm được không lâu, hoàng cung cho người đến báo bệnh t́nh của Hải Lan Châu đang nguy kịch. Hoàng Thái Cực vội nhổ trại đi ngay trong đêm.
Trời c̣n chưa sáng, loan giá vừa vào kinh th́ truyền đến tin Hải Lan Châu đă qua đời. Hơi thở mỹ nhân vừa tắt, trái tim anh hùng cũng vỡ nát theo.
Hoàng Thái Cực hay tin bỗng như bị sét đánh ngang tai. Ông vội đến Quan Thư cung, nh́n thấy ái phi đă khép mắt từ giă thế trần, Hoàng Thái Cực đau ḷng tột độ, khóc lóc đến mức ngất đi mấy lần. Quần thần xung quanh vội quỳ xuống đất xin ông nén bi thương.
Hải Lan Châu qua đời, Hoàng Thái Cực như mang tâm bệnh, không màng ăn uống, tinh thần sa sút, thể xác kiệt quệ. Hải Lan Châu qua đời chưa đầy 2 năm th́ Hoàng Thái Cực cũng đi theo bà xuống suối vàng. T́nh cảm sâu đậm mà ông dành cho Thần phi trở thành thiên t́nh sử lưu truyền hàng trăm năm khiến hậu thế nh́n lại cũng phải ngưỡng mộ v́ đây là điều hiếm thấy đối với một bậc đế vương.