Theo như đại diện của chính quyền Nga khẳng định rơ: Matxcơva chỉ dùng vũ khí hạt nhân, nếu nước Nga phải đối mặt với "mang tính sống c̣n" vào hôm qua 22/03/2022, trong một cuộc trả lời phỏng vấn truyền thông Hoa Kỳ về khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân tại Ukraina.
Phát ngôn viên phủ tổng thống Nga, Dmitry Peskov trong một sự kiện tại Matxcơva hôm 23/12/2021. AP - Alexander Zemlianichenko
Phóng viên kênh truyền h́nh Mỹ CNN, Christiane Amanpour, đặt câu hỏi với phát ngôn viên điện Kremlin : Liệu ông có « tin tưởng » rằng tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ không dùng vũ khí hạt nhân tại Ukraina hay không ? Phát ngôn viên của phủ tổng thống Nga Dmitri Peskov, vốn được coi là người rất thân cận với ông Putin, cho biết rơ : « Chúng tôi có một học thuyết về an ninh quốc gia, đă được công bố, quư vị có thể tham khảo ở đó tất cả các lư do dẫn đến việc sử dụng các vũ khí hạt nhân. Nếu có một mối đe dọa mang tính sống c̣n đối với đất nước chúng tôi, các vũ khí hạt nhân sẽ được sử dụng phù hợp với học thuyết hạt nhân của chúng tôi ».
Việc tổng thống Nga tuyên bố đặt các lực lượng răn đe hạt nhân trong t́nh trạng báo động, chỉ ít ngày sau khi khởi sự cuộc tấn công Ukraina, gây một làn sóng phản đối mạnh mẽ trên thế giới. Tổng thống Nga đưa ra tuyên bố nói trên vào lúc quân đội Nga gặp phải sự kháng cự mạnh mẽ của quân đội Ukraina, nhiều người lo ngại Matxcơva có thể quyết định sử dụng các vũ khí hạt nhân chiến thuật.
Hoa Kỳ phản ứng thận trọng sau phát biểu của phát ngôn viên phủ tổng thống Nga. Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby, cho biết Washington « đang nỗ lực hết sức, theo dơi sát vấn đề này hàng ngày, và chưa có ǵ cho thấy chúng tôi cần phải thay đổi lập trường răn đe chiến lược trong hiện tại ».
Về mặt nguyên tắc, các cường quốc hạt nhân thống nhất với nhau là vũ khí hạt nhân chỉ dùng để « pḥng thủ, răn đe và ngăn ngừa chiến tranh… », bởi sẽ không có bên thắng trong một cuộc chiến tranh hạt nhân, như một tuyên bố đầu năm 2022 của 5 thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An, Mỹ, Nga, Anh, Pháp và Trung Quốc. Tuy nhiên, việc nước Nga nỗ lực đầu tư để hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân trong những năm gần đây gây lo ngại lớn.
Theo học thuyết hạt nhân chính thức của nhà nước Nga, có bốn trường hợp cho phép Matxcơva sử dụng vũ khí hủy diệt này : Nga hoặc một đồng minh của Nga bị tấn công bằng tên lửa đạn đạo, một đối thủ của Nga sử dụng vũ khí hạt nhân, một địa điểm vũ khí hạt nhân của Nga bị tấn công, hay một hành động gây hấn thách thức sự sinh tồn của nước Nga.