[trungthuc]

Kể từ ngày 1/12 tới đây, TQ sẽ chỉ còn nhận được sự ưu đãi thuế quan từ 3 nước Na Uy, New Zealand và Úc.

Theo thông tin của Tổng cục Hải quan TQ, kể từ ngày 1/12/21, 32 quốc gia sẽ ngừng áp dụng sự ưu đãi thuế quan cho nước này. Một chuyên gia kinh tế dự đoán các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động sẽ chịu ảnh hưởng khi quyết định này chính thức có hiệu lực.

Cụ thể hơn, theo thông báo ngày 28/10 của Tổng cục Hải quan TQ, bắt đầu từ ngày 1/12, hàng hóa TQ xuất cảng sang "các nước thành viên EU, Vương quốc Anh, Canada, Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và Liechtenstein sẽ không còn được cấp giấy chứng nhận ưu đãi thuế quan GSP (Generalized System of Preferences - Hệ thống ưu đãi phổ cập)".

Như tên gọi của mình, GSP là hệ thống thuế quan ưu đãi của các nước phát triển dành cho các mặt hàng xuất khẩu từ các nước và khu vực đang phát triển bằng cách giảm hoặc miễn thuế.

Tổng cục Hải quan TQ "hoan nghênh" quyết định ngừng cấp GSP là "sự công nhận từ các nền kinh tế phát triển khác rằng TQ không thuộc nhóm các nước thu nhập thấp và thu nhập trung bình thấp nữa, và các sản phẩm của TQ đủ sức cạnh tranh trên thị trường, không còn cần 'họ' bảo vệ nữa".

"Chúng tôi đang 'tốt nghiệp' từ chương trình GSP (Hệ thống ưu đãi chung) và đang tiến đến việc hình thành một nền kinh tế 'trưởng thành'", thông báo nêu rõ.

Như vậy, thông báo của phía TQ đã xác nhận gián tiếp rằng 32 quốc gia (bao gồm 27 nước EU, Vương quốc Anh, Canada, Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và Liechtenstein) đã hủy bỏ sự đãi ngộ thương mại đối với TQ.

Theo Taiwan News, TQ bắt đầu nhận ưu đãi thương mại GSP từ năm 1978, và có tổng cộng khoảng 40 quốc gia đã hoặc đang cấp chứng nhận miễn thuế cho TQ đối với một số mặt hàng xuất khẩu nhất định. Trước đó, Thụy Sĩ, Nhật Bản, Nga, Kazakhstan và Belarus (các thành viên của Liên minh Kinh tế Á-Âu) đã ngừng dành ưu đãi thuế quan đối với TQ.

Như vậy, kể từ ngày 1/12, Trung Quốc sẽ chỉ còn nhận được ưu đãi thuế quan từ 3 nước Na Uy, New Zealand và Úc.

Phó Tổng thư ký Hiệp hội Tài chính và Kinh tế Chunghwa (Đài Loan), Tseng Chih-Chao, nhận định rằng việc chấm dứt tiếp cận thị trường miễn thuế đối với TQ tuy có ít ảnh hưởng đến xuất khẩu nói chung, nhưng các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động và có tỷ suất lợi nhuận thấp sẽ phải chịu gánh nặng và điều này có thể dẫn đến việc di dời nhà máy sản xuất ở TQ sang các nước đang phát triển khác.

Trước đó, một số trang tin của TQ đã nhầm lẫn chứng nhận ưu đãi thuế quan GSP với nguyên tắc tối huệ quốc (MFN) của WTO khiến cho một số độc giả lo ngại rằng hành động này sẽ đưa TQ trở về thời kỳ trước khi gia nhập WTO 20 năm trước đây.

Giải thích về điều này, ông Wu Guoxiong, luật sư cấp cao chuyên về luật hải quan, tập trung vào phòng chống tội phạm buôn lậu, giải quyết tranh chấp hải quan và phòng ngừa rủi ro pháp lý xuất nhập khẩu cho biết GSP và MFN là hai nguyên tắc khác nhau.

Theo đó, GSP là ưu đãi đơn phương và có thể bị đơn phương hủy bỏ. Trong khi đó, MFN là nguyên tắc ưu đãi lẫn nhau, do đó các bên có thể vi phạm Công ước nếu đơn phương hủy bỏ ưu đãi và trường hợp này thậm chí có thể dẫn đến tranh chấp thương mại và trả đũa thương mại.