Theo như vụ bắt giữ nhân vật giám đốc tài chính của Hoa Vi ngay từ đầu đă bị tố cáo là cách mà Trung Quốc trả đũa vụ Hoa Vi để gây sức ép với chính quyền Canada, sau khi bản án tù 11 năm mà chính quyền Bác Kinh tuyên phạt công dân Canada hôm qua, 11/08/2021, ngay lập tức đă dấy lên phẫn nộ từ Ottawa và cộng đồng quốc tế.
Hai công dân Canada - Michael Kovrig (T) và Michael Spavor (P) - bị Trung Quốc bắt giam và kết án, những vụ án mà phương Tây cáo buộc là có động cơ chính trị. © La Presse canadienne/Twitter
Ngay ngày hôm qua, ông Charles Michel, chủ tịch Hội Đồng Châu Âu, cũng như lănh đạo Ngoại Giao EU Josep Borrell đă lên tiếng phản đối gay gắt phán quyết của tư pháp Trung Quốc và bày tỏ sự ủng hộ đối với Canada, xem bản án này là cách trả đũa vụ bắt giám đốc tài chính của Hoa Vi tại Canada.
Bộ Ngoại Giao Pháp cũng phản ứng ngay về bản án 11 năm tù v́ tội gián điệp đối với công dân Canada Michael Spavor và án tử h́nh đối với Robert Lloyd Schellenberg v́ tội buôn ma túy. Phát ngôn viên Ngoại Giao Pháp trong một thông cáo tuyên bố « Pháp lên án mạnh mẽ tính chất vô lối của các bản án này » và « khẳng định lại Pháp luôn phản đối án tử h́nh ».
Cùng lúc, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken kêu gọi Bắc Kinh trả tự do « ngay lập tức và không điều kiện » cho công dân Canada Michael Spavor. Trong một thông cáo ra hôm qua, lănh đạo Ngoại Giao Mỹ nhấn mạnh : « Việc bắt giữ vô cớ các cá nhân để tạo áp lực đối với các chính phủ nước ngoài là hoàn toàn không thể chấp nhận được ».
Về phần ḿnh, Canada khẳng định sẽ kháng cáo. Thông tín viên RFI tại Québec Pascale Guéricolas tường tŕnh:
"Chính phủ Canada sẽ kháng cáo bản án đối với doanh nhân Michael Spavor mà thủ tướng Justin Trudeau đánh giá là hoàn toàn không thể chấp nhận và bất công.
Bản án 11 năm tù cho ông Spavor được tuyên ngay ngày hôm sau kháng án của một công dân Canada khác bị bác. Đó là một bị cáo bị kết án tử h́nh v́ tội buôn ma túy tại Trung Quốc.
Theo các chuyên gia ngoại giao, thời điểm được chính quyền Trung Quốc chọn để thông báo phán quyết của tư pháp này không hề ngẫu nhiên. Thực tế, nhân vật số hai của tập đoàn viễn thông Hoa Vi hiện đang chờ ṭa án Canada ra quyết định về việc dẫn độ sang Hoa Kỳ.
Việc bắt giữ bà Mạnh Văn Châu tại sân bay Vancouver hồi tháng 12/2018 đă dẫn đến vụ bắt giam ông Michael Spavor, khi đó đang sống nhiều năm ở Trung Quốc và vẫn thường xuyên qua lại Bắc Triều Tiên.
Một công dân Canada khác là Michael Kovrig, cựu nhân viên ngoại giao, cũng đang phải trả giá cho những rối ren giữa hai cường quốc hiện nay. Ông cũng bị giam tại Trung Quốc từ hai năm rưỡi nay và đang chờ tuyên án sau một phiên xử chóng vánh.