Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte bất ngờ nổi xung với Mỹ và tuyên bố sẽ hủy Hiệp ước Các lực lượng thăm viếng (VFA) với Mỹ ngay tức th́ nếu ông phát hiện Washington đặt vũ khí hạt nhân ở Philippines.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte (Ảnh: AFP)
Phil Star đưa tin, ông Duterte ngày 28/2 đă cảnh báo Manila sẽ hủy VFA với Mỹ tức th́ nếu ông có được "thông tin chắc chắn" về việc Washington trữ vũ khí hạt nhân trên lănh thổ quốc gia Đông Nam Á.
VFA, thỏa thuận kư từ hàng chục năm trước, cho phép hàng ngh́n quân Mỹ tới Philippines thực hiện các cuộc tập trận quân sự và hoạt động hỗ trợ nhân đạo.
Ông Duterte từng tuyên bố đơn phương hủy VFA năm ngoái nhằm đáp trả việc Mỹ không cấp thị thực cho một đồng minh của ông. Tuy nhiên, quá tŕnh hủy bỏ VFA hiện đă 2 lần được kéo dài, động thái mà Philippines mô tả là cơ hội để Washington và Manila đàm phán các điều kiện tốt hơn.
Ông Duterte nói rằng chính Mỹ là bên muốn đặt căn cứ quân sự ở Philippines, điều mà ông cho rằng có thể đặt Manila vào t́nh thế nguy hiểm.
Ông Duterte nói rằng ông đă bảo đảm với Trung Quốc sẽ không cho phép vũ khí hạt nhân Mỹ được cất trữ ở Philippines. Ngoài ra, ông cũng cho biết Hiến pháp Philippines không cho phép sự hiện diện của vũ khí hạt nhân ở nước này.
Tổng thống Philippines cảnh báo nếu có một xung đột liên quan tới Mỹ bùng phát, một cuộc chiến có thể sẽ nổ ra ở Biển Đông.
"Nước đầu tiên bị tấn công sẽ là Philippines v́ các căn cứ của họ (Mỹ) ở đây, vũ khí của họ được cất giữ khắp nơi trên Philippines. Tôi đă nói với họ rằng tôi không thể ngăn cản v́ hai bên vẫn chưa đàm phán lại VFA nhưng tôi cảnh báo họ rằng nếu tôi nắm được thông tin chắc chắn rằng họ mang vũ khí hạt nhân tới đây, tôi sẽ ngay lập tức yêu cầu họ rời đi và tôi sẽ chấm dứt VFA ngay lập tức", ông tuyên bố.
Trước đó, ông Duterte nhiều lần dọa hủy VFA nếu Mỹ không cung cấp vắc xin Covid-19 cho Manila hoặc Washington không tăng thêm "phí đóng quân" cho Philippines.
Mặt khác, tại Hạ viện Philippines, các quan chức cấp cao bày tỏ quan điểm ủng hộ khuyến nghị của Thượng viện về việc tiếp tục duy tŕ VFA dưới thời ông Biden, nhấn mạnh hiệp ước trên có lợi cho Philippines.
*VietBF@sưu tập