[Williamtran]

Liệu Tu chính án thứ 25 có thể đẩy Tổng thống Trump trở về Manhattan?

Được phê chuẩn vào năm 1967, Tu chính án thứ 25 gồm 4 phần.

Phần 1 tái khẳng định điều đã được quy định trong Hiến pháp Mỹ: rằng, nếu Tổng thống phải rời bỏ nhiệm vụ của mình vì qua đời hay từ chức, Phó Tổng thống sẽ trở thành Tổng thống.

Phần 2 quy định về việc thay thế Phó Tổng thống khi vị trí này bị bỏ trống. Quy định này từng được sử dụng để đưa ông Gerald Ford lên làm Phó Tổng thống Mỹ sau khi Phó tổng thống Spiro Agnew từ chức vào năm 1973; sau đó đưa Nelson Rockefeller lên làm Phó Tổng thống sau khi Gerald Ford trở thành Tổng thống Mỹ vì Richard Nixon từ chức sau bê bối Watergate.

Phần 3 quy định khi nào và như thế nào thì một Tổng thống có thể tự nguyện chuyển giao quyền lực tạm thời cho Phó Tổng thống - như Tổng thống George. W. Bush từng làm hai lần áp dụng khi ông trải qua ca phẫu thuật ruột kết.

Cuộc tranh cãi lần này tập trung vào Phần 4, vốn chưa bao giờ được áp dụng trong lịch sử Tu chính án 25. Phần này quy định khi Phó Tổng thống và đa số bộ trưởng trong nội các tuyên bố rằng Tổng thống "không thể đảm trách các quyền lực và nhiệm vụ của mình", thì Phó Tổng thống sẽ trở thành "Quyền Tổng thống" cho đến khi Tổng thống, sau một quy trình phức tạp, được tuyên bố là đảm bảo trở lại cương vị.

Chú thích ảnh
Một đoạn trong Phần 4 của Tu chính án thứ 25 Hiến pháp Mỹ.
Michael D. Shear, cây bút chuyên về Nhà Trắng của NYTimes, đánh giá rằng việc loại bỏ một tổng thống theo Tu chính án 25 còn khó hơn quy trình luận tội.. Một tổng thống Mỹ có thể bị luận tội nếu đa số quá bán (1/2) tại hạ viện và 2/3 thượng viện đồng ý. Trong khi đó, Tu chính án 25 đòi hỏi đa số tuyệt đối (2/3) nghị sĩ tại cả hai viện thông qua. Với thực tế là phe Cộng hòa đang kiểm soát lưỡng viện, điều này rất khó xảy ra.

Thu Hằng