Dân Biểu Liên Bang Alan Lowenthal (CA-47) đã dẫn đầu một lá thư được 29 vị Dân Biểu Quốc Hội Hoa Kỳ cùng ký tên gửi đến tân quyền giám đốc cơ quan thực thi di trú và hải quan, U.S. Immigration and Customs Enforcement hay còn gọi tắt là ICE, kêu gọi cơ quan này ngưng giam giữ và trục xuất người tỵ nạn gốc Đông Nam Á từ Việt Nam, Lào, và Campuchia đã sinh sống nhiều năm tại Hoa Kỳ.
Một gia đình gốc Việt tuyên thệ trong lễ nhập tịch ngày 19/8/2020 tại Los Angeles, California, Hoa Kỳ
Đây là những người đến từ Việt Nam, Lào, và Campuchia đã sinh sống nhiều năm tại Hoa Kỳ.
Lá thư của 30 vị dân biểu Hoa Kỳ được gửi đến ông Tony Phạm, người mới được bổ nhiệm quyền giám đốc cơ quan ICE.
Ngoài các vị dân biểu, lá thư còn nhận được sự ủng hộ của gần 30 tổ chức tranh đấu cho nhân quyền và quyền lợi người di dân.
Nội dung lá thư nhắc lại việc có hàng trăm ngàn người tỵ nạn gốc Đông Nam Á đã đến Hoa Kỳ để tìm tự do sau chiến tranh Việt Nam và sự xâm chiếm của Cộng sản tại các nước Việt Nam, Lào, và Campuchia vào năm 1975.
Trong các gia đình tỵ nạn, có rất nhiều trẻ em và thanh thiếu niên đã sinh sống trong các khu dân cư nghèo, trị an không tốt, và thiếu thốn dịch vụ xã hội để giúp các gia đình, trẻ em và thanh thiếu niên này vượt qua vết thương chiến tranh và nhanh chóng thích ứng với đời sống mới, lá thư viết.
Ông Phạm Chí Cường va Bùi Thanh Hưng, bị Mỹ trục xuất cuối năm 2017, nay không nhà, không việc làm, không người thân ở Việt Nam. Họ đang trao đổi với luật sư Tín Nguyễn ngày 19/4 tại TP Hồ Chí Minh
Hậu quả là nhiều trẻ em và thanh thiếu niên đã lầm đường lạc lối, dẫn đến các hành vi phạm pháp và bị tù tội.
Tuy nhiên, sau nhiều năm, những thanh thiếu niên này đã trong lao tù, đã hoàn tất thời gian thụ án và nay họ đã phục thiện, trở thành những người đóng góp tích cực vào xã hội và cộng đồng.
Trong lá thư, các vị Dân biểu Hoa Kỳ cũng đã nhắc đến Bản bản ghi nhớ năm 2008 được Hoa Kỳ và Việt Nam ký kết.
Nội dung bản ghi nhớ đó không cho phép trục xuất hồi hương người tỵ nạn Việt Nam đến Hoa Kỳ định cư trước năm 1995.
Người Mỹ gốc Việt tại một buổi lễ nhập tịch Hoa Kỳ hồi tháng 7/2018
Người Mỹ gốc Việt tại một buổi lễ nhập tịch Hoa Kỳ hồi tháng 7/2018
Tuy nhiên, gần đây nhất, cơ quan ICE đã trục xuất về Việt Nam 30 người Việt sinh sống nhiều năm tại Hoa Kỳ, bao gồm những người đến Mỹ trước năm 1995.
Các trường hợp trục xuất tương tự do cơ quan ICE thi hành cũng đã và đang xảy ra trong cộng đồng người Lào và Campuchia, tuy Hoa Kỳ không có ký kết bản ghi nhớ nào với hai quốc gia Campuchia và Lào.
Người Mỹ gốc Việt
Kết thúc lá thư gửi quyền Giám đốc Tony Phạm, các dân biểu Hoa Kỳ nhấn mạnh: "Là một người tỵ nạn cùng với gia định trốn thoát quân cộng sản, chúng tôi biết ông hiểu rất rõ về khó khăn của người Việt hải ngoại với vết thương cuộc chiến và phải xa xứ bất đắc dĩ."
"Những cá nhân này và gia đình họ đã là người Mỹ và họ không còn cảm giác quen thuộc với một nước mà họ đã trốn thoát khỏi."
"Họ có thể đã phạm sai lầm khi còn trẻ, nhưng rất nhiều trong số họ đã thay đổi cuộc sống của mình."
"Chúng tôi kêu gọi ông hãy tôn trọng tinh thần và mục đích nhân đạo được thể hiện trong Bản ghi nhớ Việt Nam - Hoa Kỳ năm 2008, và ngưng trục xuất người tỵ nạn gốc Đông Nam Á."
"Nếu làm khác hơn, có thể sẽ khiến hàng ngàn người tị nạn phải quay trở lại các quốc gia mà họ đã trốn thoát nhiều năm trước, và khiến cho hàng ngàn gia đình phải xa rời nhau, cũng như làm rối loạn đáng kể các cộng đồng di dân và tị nạn trên khắp Hoa Kỳ," lá thư viết.