Mỹ coi nhóm 'da trắng thượng đẳng' Nga là khủng bố. Bộ Ngoại giao Mỹ hôm qua liệt nhóm Phong trào Đế quốc Nga và những kẻ đứng đầu vào danh sách tổ chức khủng bố.
Tổ chức Phong trào Đế quốc Nga (RIM) cùng ba thành viên cấp cao có mối quan hệ với các nhóm thượng đẳng da trắng khác tại châu Âu và Mỹ bị xếp vào nhóm khủng bố toàn cầu đặc biệt (SDGT), Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong thông cáo ngày 6/4.
Đây là lần đầu một nhóm thượng đẳng da trắng bị liệt vào danh sách SGDT nhằm kiềm chế các vụ tấn công nhằm vào các nhóm tôn giáo và dân tộc thiểu số có xu hướng gia tăng trên thế giới.
"Nhóm này khiến người vô tội đổ máu. RIM huấn luyện và cực đoan hóa các phần tử tham gia tấn công nhằm vào nhóm cực tả cùng cộng đồng di dân tại Thụy Điển", phái viên chống khủng bố của Bộ Ngoại giao Mỹ Nathan Sales nói.
Phái viên Sales từ chối b́nh luận về mối liên hệ giữa RIM và các nhóm thượng đẳng da trắng tại Mỹ, song nói các nhóm cực đoan Nga dường như đă truyền cảm hứng và được một số nhóm cánh hữu ở Mỹ ủng hộ. RIM cũng bị cấm hoạt động ở Nga và chưa đưa ra b́nh luận.
Hai thành viên Phong trào Đế quốc Nga chụp ảnh cùng súng AK tại một cơ sở của nhóm năm 2015. Ảnh: AFP.
RIM bị cáo buộc hỗ trợ các nhóm tân phát xít tại bán đảo Scandinavia, Bắc Âu, gây chia rẽ nội bộ và "gieo rắc hỗn loạn tại các nền dân chủ phương Tây". Năm 2017, RIM bị đưa ra một phiên ṭa tại Thụy Điển khi ba người đàn ông bị buộc tội âm mưu đánh bom nhằm vào những người xin tị nạn. Các công tố viên Thụy Điển nói những người này từng tới St. Petersburg, Nga để tham gia khóa huấn luyện 11 ngày của RIM.
Seamus Hughes, phó giám đốc Chương tŕnh Nghiên cứu Chủ nghĩa Cực đoan tại Đại học George Washington, cho rằng việc liệt RIM vào danh sách SGDT khó mang lại tác động đáng kể ở Mỹ. "Nhóm ủng hộ RIM tại Mỹ không lớn, do đó trên thực tế hiệu quả của quyết định này mang tính quan trọng hơn ở nước ngoài trong việc ngăn nguồn tiền tài trợ cho nhóm", Hughes nói.
Tuy nhiên, cựu quan chức an ninh quốc gia của Bộ Tư pháp Mỹ Mary McCord nói đây là bước đầu trong nỗ lực liệt các nhóm thượng đẳng da trắng và tân phát xít vào danh sách tổ chức khủng bố nước ngoài (FTO) hoặc SDGT.
Luật pháp Mỹ cấm các thực thể hoặc cá nhân hỗ trợ vật chất dưới bất kỳ h́nh thức nào cho các nhóm thuộc FTO. Trong khi đó, một tổ chức bị liệt vào danh sách SGDT sẽ bị Mỹ phong tỏa mọi giao dịch hoặc tài sản thuộc quyền tài phán của nước này. Ngoài ra, cá nhân tham gia huấn luyện tại các tổ chức thuộc diện SGDT sẽ bị Mỹ coi là tội phạm.
Liên đoàn Chống phỉ báng (ADL), chuyên nghiên cứu các nhóm thù địch dưới mọi h́nh thức, ghi nhận hơn 2.700 vụ tấn công nhằm vào cộng đồng người da màu, người Do Thái, người Hồi giáo và các nhóm thiểu số khác tại Mỹ năm 2019, nhiều gấp đôi năm trước. ADL cho biết ở Mỹ xảy ra 42 vụ giết người liên quan đến các phần tử cực đoan trong nước, phần lớn có quan hệ với các nhóm cánh hữu.