Goar Vartanian, cựu điệp viên nổi tiếng của Liên Xô cũ, người từng phá vỡ âm mưu ám sát Stalin, Churchill và Roosevelt, qua đời hôm 25/11, hưởng thj 93 tuổi.
"Bà Goar và chồng, Gevork Vartanian, đã có ảnh hưởng rất lớn đến sinh mạng của nhiều điệp viên và dân thường", Sergey Naryshkin, người đứng đầu Cơ quan Tình báo Hải ngoại Nga (SVR), cho biết trong thông báo hôm 26/11 về việc nữ điệp viên này qua đời.
Naryshkin ca ngợi bà Goar là "một tấm gương về sự phục vụ tận tụy cho tổ quốc". "Chúng tôi sẽ không bao giờ quên những gì người phụ nữ nhìn tưởng như mong manh nhưng rất mạnh mẽ, can đảm và vị tha này đã làm trong hoạt động tình báo của mình". Đại diện SVR cho biết bà sẽ được an táng tại nghĩa trang Troyekurovskoe ở Moskva.
Vợ chồng Vartanian được mệnh danh là cặp "điệp viên huyền thoại" của Liên Xô. Bà Goar chính là người giúp ngăn chặn chiến dịch "Long Jump", một âm mưu của Đức Quốc xã nhằm ám sát các lãnh đạo đồng minh trong cuộc họp đầu tiên của họ ở Tehran vào tháng 11/1943.
Cựu điệp viên Goar Vartanian tại một sự kiện ở Moskva tháng 12/2010. Ảnh: TASS.
Bà sinh ngày 25/1/1926 tại Gyumri, một phần của Liên Xô cũ và theo gia đình đến Iran vào đầu những năm 1930. Bà gia nhập nhóm chống phát xít khi mới 16 tuổi và hợp tác với Gevork Vartanian để phát hiện các đặc vụ Đức.
Khi trùm phát xít Hitler ra lệnh ám sát ba lãnh đạo đồng minh thời điểm đó gồm lãnh đạo Xô Viết Stalin, Thủ tướng Anh Churchill và Tổng thống Mỹ Roosevelt vào tháng 11/1943, nhóm đặc vụ của Vartanian đã theo dõi và đập tan kế hoạch này.
Vợ chồng Vartanian chuyển đến Liên Xô năm 1951 và có thời gian dài làm điệp viên bí mật. SVR cho hay cặp vợ chồng từng hoạt động tình báo tích cực trong điều kiện khắc nghiệt ở nhiều quốc gia, nhưng không cung cấp thêm chi tiết.
Ông Gevork Vartanian được phong "Anh hùng Liên Xô" và qua đời năm 2012 ở tuổi 87. "Gevork thường nói rằng ít nhất hai trên năm tia sáng trong Ngôi sao Anh hùng của mình thuộc về người vợ Goar yêu dấu", phát ngôn viên SVR nói.
Tháng 6/2017, Tổng thống Nga Vladimir Putin đến thăm SVR và ca ngợi các đặc vụ bí mật, trong đó có vợ chồng Vartanian. "Họ là những người khiêm tốn, họ không thích được gọi là anh hùng", Putin nói.
VietBF © sưu tầm