Việc nhập quốc tịch Việt Nam của Việt Kiều khiến nhiều người bức xúc. Nếu làm ‘đúng quy tŕnh thủ tục’ có đến "mùng thớt" mới xong. Một ông Việt Kiều Mỹ tên là Hà Tôn Vinh cho hay từ 10 năm nay, muốn nhập quốc tịch Việt Nam nhưng gặp vướng mắc, khó khăn về thủ tục nên chưa thể thực hiện được.
Ngày 25.10, Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM tổ chức hội nghị phổ biến quốc tịch 2008 (luật sửa đổi bổ sung năm 2014) và các văn bản hướng dẫn luật Quốc tịch đối với người Việt Nam ở nước ngoài.
GS Hà Tôn Vinh (kiều bào Mỹ) cho biết ḿnh sống ở Mỹ gần 50 năm nay, từng làm cho Ngân hàng Thế giới, đi nhiều nơi và thấy Việt kiều dù ở đâu cũng đều có điểm chung là yêu quê hương và muốn đóng góp cho quê hương. Tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng dễ dàng nhập quốc tịch Việt Nam.
Lấy bản thân ḿnh làm ví dụ, GS Vinh cho hay, ông không thuộc diện là người Việt Nam ở nước ngoài v́ hiện tại ông không có giấy tờ (hộ chiếu Việt Nam, chứng minh nhân dân, giấy khai sinh…) chứng minh là ḿnh người Việt.
Do đó khi quyết định về Việt Nam cách đây 10 năm, GS Vinh gặp nhiều khó khăn trong thủ tục làm quốc tịch, giấy tờ ở Việt Nam. Tuy vậy ông cho biết, cũng có vài người bạn phản ánh việc làm giấy tờ, quốc tịch Việt Nam diễn ra trong ṿng 1 tháng.
ẢNH: TRUNG HIẾU – ĐỒ HỌA: VY ANH
“Tôi muốn nhập quốc tịch hay làm giấy tờ theo đúng quy tŕnh thủ tục nhưng đều bó tay c̣n những người khác bỏ ra khoảng 1.000 USD nhờ công ty trung gian đều bảo đảm làm được giấy tờ. Tôi chỉ mong có quy định để Việt kiều nhập quốc tịch hay làm giấy tờ đúng quy tŕnh thủ tục mà không phải chạy chọt ai cả. Chứ quy định như bây giờ có vẻ không thực tế”, GS Vinh nói.
Ông Lâm Đức Nhiều, đại diện Ban liên lạc kiều bào Q.9, phản ánh khó khăn của Việt kiều khi nhập hộ khẩu bởi theo quy định muốn nhập phải thường trú ở Việt Nam từ 5 năm trở lên.
“Có người hơn 80 tuổi rồi muốn về hẳn Việt Nam gắn bó với đất nước mà quy định phải về nước sống 5 năm mới được nhập hộ khẩu e chừng không kịp. Những trường hợp này giải quyết như thế nào hay có giải pháp ǵ không?”, ông Nhiều trăn trở.
Trả lời thắc mắc của GS Hà Tôn Vinh, ông Nguyễn Triều Lưu, Trưởng pḥng Hộ tịch (Sở Tư pháp TP.HCM), cho biết thủ tục xác nhập quốc tịch Việt Nam rất đơn giản. Theo đó, người muốn xác nhận quốc tịch Việt Nam nếu có giấy tờ chứng minh như: hộ chiếu, chứng minh nhân dân, giấy khai sinh th́ nộp kèm theo để làm thủ tục nhập quốc tịch. Nếu không có th́ có thể nộp: bản sao giấy tờ liên quan hay tờ khai lư lịch, khai rơ về nhân thân hoặc có thể nộp những bản sao giấy tờ của chế độ cũ trước năm 1975 cấp như: hộ chiếu, căn cước.
“Thậm chí nếu không có những giấy tờ vừa nêu chỉ cần khai số thẻ căn cước hay nộp bản chụp không cần dấu đỏ nhưng có thông tin về số căn cước để cơ quan chức năng có căn cứ tra cứu”, ông Lưu nói và khẳng định việc thẩm tra nếu có thông tin th́ mới cấp quốc tịch c̣n không có th́ không thể cấp.
Điều kiện để được xét nhập quốc tịch Việt Nam
ĐỒ HỌA: VY ANH
Ông Lưu cũng cam kết nếu Việt kiều gặp vấn đề ǵ khó khăn đến việc cấp quốc tịch Việt Nam có thể đến Sở Tư pháp để ông sẽ trực tiếp hướng dẫn.
Về điều kiện thường trú 5 năm, ông Lưu cho hay mốc thời gian này chỉ áp dụng cho người nước ngoài hay người không có quốc tịch Việt Nam nhưng không có người ở trong nước. “Nếu là người Việt Nam hay có quốc tịch Việt Nam th́ không đ̣i hỏi điều kiện thời gian thường trú này”, ông Lưu khẳng định