Tại Hội nghị Ngoại trưởng các nước Đông Nam Á - Trung Quốc diễn ra tại Bắc Kinh, các nước ASEAN không ngần ngại chỉ thẳng mặt Trung Quốc chính là kẻ gây hấn trên Biển Đông. Tuyên bố chung phía ASEAN không khác ǵ dội một gáo nước lạnh lên toan tính của nước chủ nhà Trung Quốc tại hội nghị lần này.
Tuyên bố chung nêu rơ: "Chúng tôi bày tỏ sự quan ngại sâu sắc đối với những diễn biến gần đây, những diễn biến này đă làm xói ṃn ḷng tin, sự tín nhiệm, gia tăng căng thẳng, và có khả năng gây ảnh hưởng tiêu cực tới ḥa b́nh, an ninh, và ổn định trên Biển Đông".
Hăng tin Channel News Asia đă gọi đây là một "cái tát thẳng vào mặt" Bắc Kinh ngay trên sân nhà, nơi Ngoại trưởng Vương Nghị tiếp đón lănh đạo Bộ Ngoại giao các nước ASEAN, trong đó có Phó Thủ tướng - Bộ trưởng Ngoại giao Phạm B́nh Minh của Việt Nam.
Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN-Trung Quốc tại Bắc Kinh. Ảnh: Reuters
Tuyên bố của phía ASEAN cũng nhắc đến một "cuộc đối thoại thẳng thắn với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị", và nhấn mạnh sự nguy hiểm của các hành động xây dựng trái phép mà Bắc Kinh đă và đang tiến hành trên Biển Đông.
"Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phi Quân sự và kiềm chế trong tất cả các hoạt động, trong đó có cải tạo đất, một yếu tố có thể gia tăng căng thẳng trên Biển Đông.
Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ǵn giữ ḥa b́nh, an ninh, ổn định, an toàn và tự do đi lại bằng đường thủy và đường không trên Biển Đông, chiếu theo các quy tắc được luật pháp Quốc tế công nhận, trong đó có Công ước LHQ về Luật biển (UNCLOS) 1982" - tuyên bố cho biết.
Đại diện Ngoại giao các nước ASEAN tiến tới tuyên bố này trong bối cảnh các nước trong khu vực đang nóng ḷng chờ đợi phán quyết chính thức của Ṭa Trọng tài Thường trực (PCA) về vụ kiện giữa Trung Quốc và Philippines.
Như một cách đáp trả việc Trung Quốc khẳng định sẽ không công nhận phán quyết nói trên, Ngoại trưởng các nước ASEAN tuyên bố họ "tôn trọng tuyệt đối các thủ tục pháp lư cũng như các tiến tŕnh ngoại giao, thay v́ biện pháp đe dọa sử dụng hay sử dụng vũ lực".
Phó giáo sư quan hệ quốc tế và khoa học chính trị Richard Javad Heydarian, thuộc Đại học De La Salle (Philippines) nhận định, có thể coi tuyên bố chung của ASEAN như một động thái thể hiện sự ủng hộ của khối này với Manila.
"Có thể thấy rơ, các biện pháp nhằm chia rẽ khu vực, cũng như loại bỏ vấn đề biển Đông ra khỏi chương tŕnh nghị sự của Trung Quốc tại hội nghị lần này đă không phát huy tác dụng" - ông Heydarian nhấn mạnh.
Therealtz © VietBF