Lâu rồi, mới có một người đứng đầu Mỹ đặt chân đến Việt Nam. Có lẽ đây là một bước ngoặt cho t́nh hữu nghĩ Việt Mỹ. Dư luận Mỹ cũng vô cùng quan tâm đến cuộc công du lần này của tổng thống Obama.
Chỉ trong ngày hôm nay (18/5) đă liên tục có những cuộc thảo luận và phát biểu về sự kiện quan trọng này từ chính phủ và giới học giả Mỹ.
Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Ben Rhodes phát biểu tại Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS).
Các nhà phân tích và quan chức cấp cao chính phủ Mỹ đều khẳng định chuyến công du của Tổng thống Obama thể hiện cam kết mạnh mẽ của Mỹ đối với chính sách tái cân bằng sang châu Á-Thái B́nh Dương, đồng thời thúc đẩy hợp tác Việt-Mỹ trong một loạt lĩnh vực trong khuôn khổ Đối tác toàn diện. Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Ben Rhodes cho biết trong chuyến thăm, hai bên sẽ thảo luận các vấn đề song phương và đa phương như Hiệp định Đối tác xuyên Thái B́nh Dương (TPP), giao lưu nhân dân, ASEAN, t́nh h́nh Biển Đông, giải quyết hậu quả chiến tranh…
“Một nghị tŕnh sâu rộng như vậy bản thân nó đă nói lên quan hệ Việt-Mỹ đă tiến xa như thế nào. Tổng thống Clinton thăm Việt Nam vào thời điểm khởi xướng quá tŕnh b́nh thường hóa quan hệ, mở ra một chương mới trong quan hệ song phương, Tổng thống Bush cũng có mặt tại Việt Nam tham dự hội nghị cấp cao vào thời điểm hai nước đang thúc đẩy quan hệ và bây giờ th́ quan hệ Việt-Mỹ đă mở rộng ra rất nhiều lĩnh vực, từ thương mại, giao lưu nhân dân, an ninh cho đến các vấn đề chiến lược.”
Cùng ngày, tại cuộc gặp gỡ báo chí tại Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) tại Washington DC, các chuyên gia Mỹ đánh giá rằng chuyến thăm của Tổng thống Obama sẽ tập trung hướng tới tương lai trong bối cảnh quá tŕnh ḥa giải và hàn gắn giữa Việt Nam và Mỹ sau chiến tranh đă đạt được những tiến bộ to lớn.
Phó Giám đốc chương tŕnh Đông Nam Á của CSIS, Murray Hiebert cho biết: “Trong chuyến thăm, Tổng thống Obama sẽ tập trung xây dựng mối quan hệ hướng tới tương lai, xây dựng ḷng tin, tạo lập một khuôn khổ nhằm duy tŕ sự tham gia của Mỹ ở nhiều cấp độ khác nhau như hiện nay. Phát biểu của ông Obama sẽ ít nhiều đề cập đến quá khứ nhưng thực sự sẽ hướng tới tương lai”.
Gặp gỡ báo chí về chuyến thăm của Tổng thống Barack Obama đến Việt Nam tại Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Washington DC.
Về khả năng Mỹ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương kéo dài nhiều thập kỷ qua đối với Việt Nam, các chuyên gia nhận định rằng đây là vấn đề vẫn c̣n được bàn thảo giữa chính phủ và Quốc hội Mỹ nhưng tiến tŕnh này đang đi đúng hướng.
Cựu Giám đốc cấp cao của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, Michael Green cho biết:“Tôi cho rằng quỹ đạo này khá rơ ràng. Điều đó đang tạo cho cả Hà Nội và Washington sự tin tưởng rằng vấn đề này sẽ được giải quyết đúng thời điểm”.
Theo các chuyên gia, chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Obama có ư nghĩa rất quan trọng đối với nỗ lực ổn định khu vực trong bối cảnh Trung Quốc đang thể hiện cách hành xử mang tính ép buộc và đe dọa tại Biển Đông.
Ông Murray Hiebert nhận định: “Trong bối cảnh căng thẳng tại Biển Đông, tôi cho rằng Tổng thống Obama sẽ tránh các phát biểu hoặc động thái có thể khiến t́nh h́nh leo thang. Ông sẽ hối thúc các bên tôn trọng những nguyên tắc chủ chốt như tự do hàng hải và giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp ḥa b́nh, thương lượng cũng như tuân thủ phán quyết sắp tới của ṭa trọng tài tại La Hay”.
Các chuyên gia đều khẳng định chiến lược tái cân bằng sang châu Á-Thái B́nh Dương của Tổng thống Obama sẽ tập trung rất nhiều vào Đông Nam Á mà trong đó Việt Nam là một trọng điểm, và chính sách này sẽ tiếp tục được các chính phủ kế tiếp duy tŕ. Theo khảo sát của CSIS, kể từ khi h́nh thành, chính sách xoay trục luôn nhận được sự ủng hộ của cả giới nghiên cứu cũng như các chính đảng tại Mỹ.
Ông Michael Green cho biết: “Trên 90% chuyên gia Mỹ ủng hộ mục tiêu tái cân bằng. Cả hai đảng Dân chủ và Cộng ḥa cũng đều cho rằng đây là hướng đi đúng cho dù c̣n nhiều bất đồng về những nội dung cụ thể”.
Nếu tham dự Hội nghị cấp cao Đông Á tại Lào vào tháng 9 tới theo như kế hoạch, Tổng thống Obama sẽ trở thành tổng thống đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ tới Đông Nam Á hai lần trong một năm./.
VietBF © Sưu Tầm