[Romano]

Nga đang đe dọa đòi lại 3 tỷ USD mà họ cho Ukraine vay và điều này khiến chính quyền Kiev phát sốt. Các nhà phân tích kinh tế phương Tây cũng phải thừa nhận 3 tỷ USD này có thể khiến Ukraine sụp đổ. Ai sẽ trả nợ thay cho Kiev lúc này?Tuần trước Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov thông báo rằng Ukraine đã vi phạm các quy định về cho vay đã mà hai bên đã thoả thuận giữa trước đó.

Theo các điều khoản của thỏa thuận, cựu tổng thống Viktor Yanukovych đã đồng ý để hạn nợ quốc gia của Ukraine ở 60% của GDP. Tuy nhiên, cuộc nội chiến đang diễn ra ở phía đông của đất nước và sụp đổ trong giao thương với Nga cũng như EU đã khiến nợ của Ukraine tăng lên tới khoảng 72% GDP vào năm 2014 và có thể đạt trên 80% trong năm 2015.

Bloomberg nhận định thời gian ngày càng khiến tình hình có thể tồi tệ hơn. Ukraine được lên kế hoạch trả nợ 19 tỷ USD trong ba năm tiếp theo con số này có vẻ quá sức so với nền kinh tế ốm yếu của đất nước.

Thực tế cuộc khủng hoảng kinh tế của Ukraine đã rơi vào tình trạng đáng báo động từ cuối năm ngoái. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã xác định một khoản thâm hụt 15 tỷ USD trong ngân sách chính phủ mà không có hướng giải quyết.

Mỹ đồng ý bảo lãnh cho Ukraine vay 2 tỷ USD từ IMF và Đức cũng đồng ý cho vay 500 triệu euro nhưng con số đó quá nhỏ so với nợ chung. Các nước Tây Âu chủ nợ của Ukraine cũng không đồng ý xóa nợ vì họ coi nợ là con bài để trói Kiev nên nợ mới phình to lên đến gần ¾ GDP như hiện giờ.

Con đường sáng duy nhất để Ukraine giải quyết nợ nần là phải giành quyền kiểm soát miền đông. Chỉ riêng 2 tỉnh Donetsk và Luhansk đã chiếm gần một phần năm tổng GDP của Ukraine. Ngoài ra, chi phí quân sự tại khu vực này thật sự là máy ngốn tiền của Kiev. Miền đông là khu công nghiệp lớn của Ukraine với các mỏ than và công xưởng vũ khí sẽ trở thành lối thoát cho Kiev hiện giờ.
Còn với giới lãnh đạo miền Đông, họ không sẵn sàng trở lại hội nhập cùng Ukraine mà đánh mất quyền tự chủ mà đang mong manh tạm giữ. Cái mất lớn nhất của miền Đông khi trở lại Ukraine trong tình trạng không liên bang là sẽ phải cùng è cổ gánh vác khoản nợ cao ngất như núi.
Báo Nga cho rằng một trong những nguyên nhân miền Đông đòi liên bang hóa là họ để đỡ phải lo trả nợ thay cho Kiev và các vùng miền Tây của Ukraine. Đó là bi kịch của một đất nước thiếu thống nhất và bị chia rẽ.
tm