Tăng cường hiện diện quân sự tại Philippines là một trong những dự tính ban đầu của Tổng thống Obama trong kế hoạch thiết lập việc chuyển trục về châu Á. Đây được xem là nước cờ để tái cân bằng lợi ích của Mỹ và các nguồn lực hướng đến Thái Bình Dương và khẳng định lại vai trò của Mỹ trong an ninh khu vực.
Nạn nhân Jennifer Laude (Jeffrey) và Joseph Scott Pemberton. Photo Courtesy: dailymail.co.uk
Nhưng hiện nay những náo động ở Philippines trong vụ một binh sĩ hải quân thuộc quân đội Hoa Kỳ bị cáo buộc giết chết một người phụ nữ chuyển giới người Philippines đang gây cản trở cho nước cờ quân sự của ông Obama.
Vụ việc này lại một lần nữa làm dấy lên những tranh cãi vốn đã tồn tại từ lâu xoay quanh những căn cứ quân sự của Mỹ tại các ngoại quốc: những hoạt động của các quân nhân Hoa Kỳ tại cộng đồng địa phương trong thời gian nghỉ phép.
Hôm thứ Hai, các công tố viên của Philippines đã buội tội Joseph Scott Pemberton, thuộc hải quân Hoa Kỳ, tội danh giết người vì có liên quan đến cái chết của Jennifer Laude, một phụ nữ chuyển giới thường được gọi với tên Jeffrey. Vụ án xảy ra hồi tháng Mười năm nay. Hồ sơ toà án cho thấy Pemberton đã tức giận khi phát hiện ra Jeffrey là một người chuyển đổi giới tính nên đã giết nạn nhân.
Theo các báo cáo của các nhân chứng và một số những đồng đội của Pemberton, vào một đêm tiệc tùng tại một quán bar ở Olongapo, nơi được mệnh danh là trung tâm về đêm gần Subic Bay và cũng gần nơi 3500 binh sĩ Mỹ đóng quân chuẩn bị cho một cuộc tập trận chung. Pemberton đã gặp Jeffrey và một người phụ nữ khác, cả hai đều là người chuyển giới. Ba người này đưa nhau đến một nhà nghỉ sau khi tiệc tùng tại quán bar nói trên. Và sau đó người ta phát hiện thấy Jeffrey đã chết vì bị bóp cổ rồi dìm nước trong nhà vệ sinh của nhà nghỉ.
Sau khi trở về tàu, Pemberton đã nói với một người lính cũng cùng ra ngoài với anh ta đêm hôm đó rằng:
“Tôi nghĩ tôi đã giết cô ta rồi.”
Vụ án mạng này đã làm nổ ra những cuộc biểu tình dẫn đầu bởi các thành viên trong gia đình Jeffrey. Ngoài ra còn có sự tham gia của nhóm người Philippines chống Mỹ và các nhóm hoạt động đòi quyền bình đẳng cho người chuyển giới. Những người này lo rằng việc chính phủ Philippines đang cố gắng xây dựng mối quan hệ với Hoa Kỳ sẽ khiến Pemberton được đối xử một cách đặc biệt. Và điều đó cũng giống như dập tắt hy vọng vào công lý của họ.
Mặt khác, Hoa Kỳ đang cố gắng để giảm bớt những căng thẳng nảy sinh do vụ án mạng này. Một số tin đồn cho rằng Hoa Kỳ đang cố gắng đưa Pemberton trở về Mỹ để lánh nạn. Nhưng các quan chức Hoa Kỳ đã đồng ý đưa Pemberton đến một căn cứ quân sự của Philippines ở Manila. Tại đây binh sĩ này sẽ được giam giữ với sự canh phòng của cả Hoa Kỳ và Philippines.
Vụ án mạng của Jeffrey đã trở thành một bằng chứng để những nhà phê bình quân sự Mỹ nói về những tác động xã hội có hại của các căn cứ quân sự nước ngoài. Hồi tháng Tư, Mỹ và Philippines đã ký một thoả thuận 10 năm, theo đó Mỹ sẽ không thiết lập hẳn một căn cứ quân sự tại Philippines như nó đã từng làm trước đây, thay vào đó hai quốc gia sẽ thay phiên nhau. Cả Mỹ và Philippines đã thận trọng quan sát đối phương trong hơn một thập kỷ qua, sau khi chính phủ Philippines đá Hoa Kỳ ra khỏi căn cứ ở Subic Bay vào năm 1992. Theo luật của Philippines, chính quyền địa phương có thể yêu cầu Mỹ chuyển Pemberton đến một nhà tù của Philippines trong thời gian đợi vụ việc được đưa ra xét xử. Nhưng yêu cầu này có thể sẽ góp phần làm gia tăng căng thẳng trong mối qua hệ giữ Mỹ và Philippines.
Linh Lan (Theo The Christian Science Monitor)