Những người lái xe trên Xa Lộ 395 ở quận hạt San Bernardino thuộc nam California có thể không thấy kịp những lá cờ VNCH bay trong gió dọc theo một con đường nhỏ. Nhưng nếu ghé vào họ sẽ thấy 55 mẫu đất gần thành phố Adelanto có cái tên ‘rất gợi nhớ’.

Photo Courtesy: newamericamedia.org
Cali Today News - Bác sĩ Chinh Huỳnh lái chiếc SUV của ông đến đây vào một ngày hè nắng rực rỡ và khô nóng, một nơi chỉ cách Little Saigon của Quận Cam có 2 giờ lái xe. Đất đai trải dài, đìu hiu lác đác những bụi cây dại khô cằn.
Một cái bảng gỗ nhỏ mang giòng chữ “Nghĩa Trang Biên Hòa Hải Ngoại” cho biết khu đất này là tên gọi một nghĩa trang rất nổi tiếng của VNCH trước đây. Trong cuộc chiến gần 40 năm trước, bác sĩ Huỳnh là một y sĩ của Thủy Quân Lục Chiến VNCH.
Cái nghĩa trang nằm bơ vơ ở ngoại thành Saigon, với bức tượng đồng trứ danh có tên “Tiếc Thương”, diễn tả một chiến sĩ VNCH ngồi hoài niệm buồn bã. Nhưng đối với nhiều cựu quân nhân VNCH, bức tượng này có giá trị tinh thần vĩ đại giống hệt như bức tượng ‘dựng cờ’ trứ danh ở đền tưởng niệm Iwo Jima Memorial đối với quân nhân Mỹ trong Đệ Nhị Thế Chiến.
Thế nhưng bức tượng đã biến mất. Nguyễn Việt, giáo sư đại học Nam California, cho biết: “Vào những năm 1970, chính phủ VNCH xây cất Nghĩa Trang Biên Hòa để vinh danh tử sĩ trận vong. Chuyện đầu tiên mà bên thắng cuộc làm vào năm 1975 là giật sập tất cả tượng do VNCH lập ra, trong đó có bức tượng ‘Tiếc Thương’ này”.
Khi nghe tin nghĩa trang Biên Hòa bị phá hoại, những người như bác sĩ Huỳnh rất buồn. Cùng với các cựu chiến hữu, ông lập ra hội phục hồi Nghĩa Trang Biên Hòa và mua mẫu đất trị giá 250,000 đô la ở San Bernardino. Giờ đây cuộc đất có cả 2 cái hồ nhỏ, một chỗ cắm trại, một bảo tàng viện và một Đền Thờ các Vua Hùng và sẽ được ra mắt như một nghĩa trang thực thụ.
Dĩ nhiên một bức tượng thu nhỏ ‘Tiếc Thương’ cũng được tạo ra nơi đây. Bác sĩ Huỳnh nói: “Khi tôi chết, tôi mong được an táng nơi đây. Là chiến sĩ, ai cũng mong được chôn cất cạnh đồng đội thân thương của mình”.
Nghĩa trang này nằm cách xa quê hương yêu dấu đến nửa vòng trái đất. Năm nay đã 71 tuổi, hai vợ chồng bác sĩ Huỳnh đã mua trước lô đất phần mộ của mình ở đây. Dù là bên thua trận, nhưng đã là chiến sĩ, ông muốn được mai táng như một chiến sĩ, cạnh các đồng đội anh hùng đầy thương tiếc.
Trường Giang