Theo cảnh báo, thế giới đang tiến đến mức nóng lên mang tính "hủy diệt", nhiều tác động khốc liệt của khủng hoảng khí hậu xuất hiện sớm hàng chục năm so với dự báo.
Những siêu đô thị ch́m trong biển nước v́ mực nước biển dâng. Những ngọn núi trơ trụi khi các sông băng từng bao phủ đỉnh núi đá nay biến mất. Những tảng băng khổng lồ sụp đổ ào ạt xuống đại dương. Và đáy biển phủ kín những bộ xương trắng xóa của các rạn san hô chết.
Đó không phải là cảnh trong phim thảm họa, mà là viễn cảnh đang trở nên ngày càng thực tế khi nhiệt độ toàn cầu tiếp tục tăng và ư chí chung trong việc đối phó khủng hoảng khí hậu ngày càng suy giảm - theo cảnh báo mới nhất từ giới khoa học.
Lũ lụt ở Việt Nam hồi tháng 10. (Ảnh: Reuters)
Mục tiêu 1,5°C thất bại và viễn cảnh 2-3°C đang h́nh thành
Một loạt báo cáo công bố trong tháng qua phác họa bức tranh tương lai đáng lo ngại. Ba thập kỷ hành động khí hậu toàn cầu phần nào làm chậm tốc độ gia tăng khí thải gây nóng lên Trái đất, nhưng chừng đó hoàn toàn chưa đủ.
Thế giới hiện đang hướng đến mức nóng lên mang tính "hủy diệt", và đáng sợ hơn, nhiều tác động khốc liệt nhất của khủng hoảng khí hậu đang xuất hiện sớm hàng thập kỷ so với dự báo trước đây.
Năm 2015, các quốc gia tại Paris cam kết nỗ lực tối đa để hạn chế mức tăng nhiệt dưới 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Tuy nhiên, những kế hoạch giảm phát thải nhằm đạt mục tiêu đó đang thảm bại, theo các báo cáo mới.
Hôm 12/11, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) kết luận rằng mục tiêu 1,5°C giờ “tuột khỏi tầm tay”, khi thế giới vẫn phụ thuộc nặng nề vào nhiên liệu hóa thạch.
Liên hợp quốc cũng đi đến kết luận tương tự trong báo cáo khoảng cách phát thải (“Emissions Gap”) công bố tuần trước. Theo đó, nếu các nước thực thi đúng các cam kết hiện tại, thế giới vẫn sẽ nóng thêm 2,3-2,5°C trong thế kỷ này. Nếu không, mức tăng có thể đạt tới khoảng 2,8°C, với 20% khả năng vượt quá 3°C.
Những tảng băng khổng lồ biến mất ngày càng nhanh. (Ảnh minh họa: Reuters)
Ở một góc độ nào đó, đây cũng là thành công. Khi Thỏa thuận Paris được kư năm 2015, thế giới khi đó đang trên quỹ đạo tăng 4°C.
Nhà khoa học khí hậu Kim Cobb nhận xét rằng nhân loại thay thế đủ nhiều nhiên liệu hóa thạch bằng năng lượng sạch để cắt giảm đáng kể rủi ro khí hậu chỉ trong vài thập kỷ. Tuy nhiên, bà cảnh báo nhân loại vẫn đang lao nhanh vào một tương lai không thể chịu đựng nổi.
Với mức tăng 3°C, Cobb nói thế giới hiện tại - nước biển dâng, thiếu nước sạch, các hiện tượng thời tiết cực đoan chết người - "vẫn c̣n đẹp đẽ chán" so với viễn cảnh tương lai.
Tính đến nay, Trái đất đă nóng lên khoảng 1,4°C và chúng ta đă chứng kiến những hiện tượng thời tiết cực đoan chưa từng có, như đợt nắng nóng năm 2021 ở Tây Bắc Thái B́nh Dương khiến hàng trăm người tử vong.
VietBF@ sưu tập