Trước mâu thuẫn Đông Tây y về việc dùng thực phẩm đen bổ thận, bác sĩ Hùng Vĩnh Tường chọn lọc ba món ăn gồm mộc nhĩ, việt quất và nho đen đáp ứng tiêu chuẩn ít phốt pho, ít kali an toàn cho thận.
Bổ thận là chủ đề tồn tại mâu thuẫn lớn trong quan điểm của Đông y và Tây y. Trong một phân tích chuyên sâu gần đây trên trang cá nhân, bác sĩ Hùng Vĩnh Tường (Hung Yung-hsiang), chuyên gia thận học với hơn 20 năm kinh nghiệm lâm sàng tại Bệnh viện Đa khoa Tam Quân, Đài Loan, đã làm rõ sự khác biệt này.
Theo Đông y, nguyên tắc là "ăn thực phẩm màu đen dưỡng thận". Bác sĩ Hùng giải thích theo Ngũ hành, màu đen đại diện cho hành Thủy, tương ứng với thận. Đông y nhấn mạnh "thận tàng tinh," tức thận chứa đựng tinh hoa, chịu trách nhiệm cho sự tăng trưởng, sinh sản và miễn dịch. Từ góc độ dinh dưỡng hiện đại, các thực phẩm màu đen hoặc tím đậm giàu anthocyanin, một trong những chất chống oxy hóa mạnh nhất. Chúng cũng chứa các nguyên tố vi lượng như sắt, kẽm, và selen giúp sửa chữa tế bào.
Tuy nhiên, người bệnh thận nếu áp dụng máy móc nguyên tắc này sẽ đối mặt rủi ro lớn. Các món "đại bổ" phổ biến như đậu đen, mè đen, rong biển cô đặc hay gà ác đều chứa hàm lượng kali, phốt pho và đạm quá cao. Khi thận suy yếu không thể đào thải kịp, lượng chất dư thừa này sẽ gây vôi hóa mạch máu, rối loạn nhịp tim, thậm chí đe dọa tính mạng.
Chuyên gia thận học Hùng Vĩnh Tường. Ảnh: Fifty Plus
Để giải quyết bài toán trên, bác sĩ Hùng sàng lọc và đề xuất mộc nhĩ là ưu tiên hàng đầu. Loại nấm này thỏa mãn tiêu chuẩn "ba thấp" của Tây y gồm ít đạm, kali và phốt pho, nhưng lại giàu chất xơ giúp hút độc tố đường ruột, giảm tải áp lực lọc cho thận. Các nghiên cứu cũng chỉ ra polysaccharides trong mộc nhĩ sở hữu khả năng chống oxy hóa mạnh, bảo vệ ống thận và hỗ trợ giảm nồng độ creatinine trong máu hiệu quả.
Bên cạnh mộc nhĩ, việt quất là đại diện tiếp theo nhờ đặc tính an toàn vượt trội. Với hàm lượng kali cực thấp (khoảng 77 mg/100 gram), loại quả này không gây gánh nặng cho cơ quan bài tiết. Tạp chí Food & Function từng công bố kết quả nghiên cứu cho thấy hoạt chất anthocyanin trong việt quất giúp ức chế phản ứng viêm, làm chậm quá trình xơ cứng cầu thận ngay cả ở những bệnh nhân có tiền sử đường huyết hoặc huyết áp cao.
Thực phẩm cuối cùng trong danh sách là nho đen, loại quả chứa nhiều Resveratrol ở lớp vỏ sẫm màu. Hợp chất này có khả năng kích hoạt gen trường thọ SIRT1, giúp tế bào thận chống lại quá trình tự hủy. Do lượng kali trong nho nhỉnh hơn việt quất, bác sĩ Hùng khuyến cáo người bệnh chỉ nên tiêu thụ chừng mực, khoảng 8 đến 10 quả mỗi ngày, để lợi ích bảo vệ mạch máu lấn át các nguy cơ tiềm ẩn. Chuyên gia cũng lưu ý, dù ba loại thực phẩm này tạo nên cầu nối khoa học hợp lý giữa hai nền y học, người bệnh vẫn cần tham vấn ý kiến bác sĩ điều trị để điều chỉnh khẩu phần dựa trên các chỉ số xét nghiệm máu thực tế.
VietBF@Fsưu tập