Tàu chở dầu bị Mỹ bắt giữ ngoài khơi Venezuela ngày 10/12 có lịch sử thay tên, đổi cờ và che giấu vị trí thực để di chuyển mà không bị phát hiện.
Tuy nhiên, tất cả đă kết thúc khi các đội tuần duyên Mỹ bắt giữ tàu trong một cuộc đột kích bằng trực thăng ở gần bờ biển Venezuela. Hăng tin BBC cho hay, họ xác định được con tàu mang tên Skipper bằng cách đối chiếu một biển báo trong đoạn video do Mỹ công bố với một bức ảnh do trang web chuyên theo dơi hoạt động vận chuyển dầu TankerTracker.com cung cấp.
Hành tung bí ẩn
Dữ liệu từ các trang web theo dơi công khai cho thấy một bức tranh không đầy đủ về hành tŕnh của con tàu. Trước khi bị bắt giữ, tàu đă không khai báo vị trí kể từ ngày 7/11. Công ty phân tích hàng hải Kpler cho rằng con tàu đă tham gia vào hoạt động chuyển dầu giữa các tàu.
Tàu Skipper treo cờ Guyana nhưng chính phủ nước này nhanh chóng đưa ra tuyên bố rằng tàu chở dầu 20 năm tuổi trên "đang treo cờ Guyana trái phép v́ không được đăng kư tại Guyana".
Các chuyên gia nhận định, tàu Skipper có thể là một phần của cái gọi là "hạm đội đen" - một mạng lưới toàn cầu các tàu chở dầu t́m cách né tránh các lệnh trừng phạt dầu mỏ bằng cách che giấu quyền sở hữu, danh tính và lịch sử hành tŕnh.
Trong ṿng 2 năm qua, tàu Skipper đă tới một loạt quốc gia đang chịu lệnh trừng phạt của Mỹ, gồm cả Iran. Hăng tin Sky News dẫn dữ liệu của TankerTracker.com cho thấy, con tàu này đă vận chuyển gần 13 triệu thùng dầu của Iran và Venezuela kể từ năm 2021.
Bộ Tài chính Mỹ lần đầu tiên trừng phạt con tàu này vào năm 2022, khi nó đang hoạt động dưới tên Adisa và bị cáo buộc là một phần của mạng lưới buôn lậu dầu quốc tế. Tuy nhiên, việc bị đưa vào danh sách trừng phạt không ngăn cản được tàu tiếp tục vận chuyển hàng hóa.
Giữa tháng 11/2025, tàu xuất hiện ở cảng xuất khẩu dầu Jose của Venezuela, nhận vận chuyển khoảng 1 triệu thùng dầu thô.
Theo TankerTrackers.com, con tàu rời cảng Jose vào ngày 4 hoặc 5/12. Tới ngày 6 và 7/12, tàu Skipper đă chuyển dầu sang tàu Neptune 6 ở vùng biển Caribe. Việc chuyển dầu giữa các tàu cho phép các tàu bị trừng phạt che giấu nguồn gốc các hàng hóa của nó. Vụ chuyển hàng cho tàu Neptune 6 diễn ra khi Hệ thống nhận diện tự động (AIS) vốn phát sóng thông tin, gồm cả vị trí thực của tàu Skipper bị tắt.
Khoảng 5 ngày sau khi rời cảng Venezuela, tàu bị bắt giữ cách bờ biển quốc gia này khoảng 110km.
Tàu phát tín hiệu giả, nằm cách xa vị trí thực tế. Ảnh: Sky News
Chiêu tṛ qua mắt
Tàu Skipper đă cố gắng che giấu hoạt động bằng cách sử dụng một phương pháp gọi là "giả mạo tín hiệu". Đây là cách tàu truyền đi vị trí giả nhằm che giấu hoạt động thực sự của nó.
Ông Dimitris Ampatzidis, quản lư cấp cao về rủi ro tại công ty Kpler nói: "Khi các tàu cố gắng che giấu nguồn gốc hàng hóa, điểm ghé cảng hoặc bất kỳ hoạt động nào đă thực hiện, chỉ cần tắt hệ thống AIS. Về vấn đề giả mạo vị trí, chúng ta có thể hiểu rằng những người điều khiển tàu sẽ thao túng dữ liệu AIS để hiện thị rằng nó đang ở một khu vực khác với vị trí thực. V́ vậy, khi khai báo AIS sai, những người khác trong khu vực sẽ không biết vị trí thực của tàu, họ chỉ biết vị trí giả mà tàu truyền đi".
Khi bị Mỹ chặn bắt, tàu Skipper đang hiển thị vị trí khác, cách nơi hiện diện thực tế hơn 600km. Con tàu phát đi tín hiệu cho thấy đang ở Guyana và treo cờ quốc gia này trong khi thực tế không phải như vậy.
Ông Ampatzidis cho hay: "Chúng tôi thực sự lo ngại về các vụ che giấu vị trí thực như vậy. Vấn đề là an toàn trên biển. Trong ngành công nghiệp vận tải biển, chúng tôi đă tích hợp dữ liệu AIS, công nghệ AIS và GPS để đảm bảo rằng các tàu và thủy thủ trên đó an toàn khi di chuyển".
Một loạt tàu hoạt động mờ ám
Skipper không phải là tàu duy nhất bị trừng phạt, di chuyển ở ngoài khơi bờ biển Venezuela. Theo phân tích của Windward, tính đến ngày 11 tháng 12, có 30 tàu chở dầu bị trừng phạt đang hoạt động trong các cảng và vùng biển của Venezuela.
Theo phân tích của công ty Trí tuệ Nhân tạo Hàng hải Winward, tính đến 11/12, có 30 tàu chở dầu bị trừng phạt đang hoạt động tại các cảng và vùng biển của Venezuela.
Việc bắt giữ tàu chở dầu Skipper là một động thái rất bất thường của phía chính phủ Mỹ và là một phần trong áp lực ngày càng tăng của chính quyền Trump đối với Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.
Trong những tháng gần đây, lực lượng Mỹ hiện diện với quy mô lớn ở trong vùng và tiến hành nhiều cuộc tấn công nhằm vào các tàu bị cáo buộc buôn lậu ma túy ở vùng biển Caribe và đông Thái B́nh Dương.
Ông Ampatzidis giải thích, trước đây các biện pháp như trừng phạt chỉ có tác dụng hạn chế đối với các tàu chở dầu hoạt động bất hợp pháp. Song, việc bắt giữ tàu Skipper sẽ gửi đi một tín hiệu tới các tàu khác thuộc hạm đội ngầm. Đó là: "Từ hôm nay, Mỹ sẽ biết các tàu phát tín hiệu giả và nếu các tàu hoạt động mờ ám ở các khu vực gần Mỹ hơn, họ sẽ bị chú ư và sẽ là mục tiêu chính của Hải quân Mỹ."
VietBF@ sưu tập