Công chúa Hàm Sơn cả đời đă trải qua 7 vị hoàng đế, 8 niên hiệu là Hồng Vũ, Kiến Văn, Vĩnh Lạc, Hồng Hi, Tuyên Đức, Chính Thống, Cảnh Thái, Thiên Thuận, thọ tới 82 tuổi.
Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương không chỉ là một trong những vị hoàng đế kiệt xuất trong lịch sử Trung Quốc, mà ông c̣n có rất nhiều con cháu. Theo sử sách, Chu Nguyên Chương có 26 người con trai, 16 người con gái. Ngoại trừ thái tử Chu Tiêu và người con trai thứ 26 Chu Nam không được phong vương mà mất sớm, các con của Chu Nguyên Chương đều được làm vương hầu ở những khu vực khác nhau. Mà 16 người con gái của Chu Nguyên Chương, ngoại trừ 2 người mất sớm không có tước vị, c̣n lại những người khác đều có tước vị.
Về tài năng mà nói, trong tất cả con cái của Chu Nguyên Chương, nổi danh nhất là thái tử Chu Tiêu và Yến Vương Chu Lệ, c̣n những người khác th́ không mấy nổi tiếng. Nhưng người sống lâu nhất trong mấy anh chị em lại là công chúa Hàm Sơn. Công chúa Hàm Sơn đă trải qua 7 đời hoàng đế và 8 niên hiệu của nhà Minh, từ thời Hồng Vũ của Chu Nguyên Chương đến Minh Anh Tông Chu Kỳ Trấn.
Sau khi Chu Nguyên Chương thành lập nhà Minh, tứ di (các bộ lạc dân tộc ngoài Trung Nguyên cổ đại bao quanh Trung Quốc) thần phục, ngay cả Cao Ly (Triều Tiên) cũng phái sứ giả đến xưng thần, cống nạp; ngoài những kỳ trân dị bảo thông thường, c̣n có mỹ nhân trong nước họ, mà mẹ của công chúa Hàm Sơn chính là người Cao Ly, tên Hàn Phi.
Công chúa Hàm Sơn ra đời năm Hồng Vũ thứ 14, là cô con gái thứ 14 của Chu Nguyên Chương. Bởi v́ mẹ nàng ở nước lạ nên thường nhớ cố hương, cho nên sau khi sinh công chúa Hàm Sơn th́ qua đời. Bởi v́ mẹ mất sớm, cha là Chu Nguyên Chương th́ bận việc chính sự, cho nên công chúa Hàm Sơn cũng không nhận được sự yêu thương của cha mẹ. Sự thiếu hụt t́nh cảm cũng khiến nàng h́nh thành tính cách hậm hực. Năm Hồng Vũ thứ 27 (năm 1394), công chúa Hàm Sơn 14 tuổi được Chu Nguyên Chương gả cho Doăn Thanh.
Sau khi được gả vào Doăn gia, nàng được cả gia đ́nh trọng đăi. Công chúa Hàm Sơn sinh cho Doăn gia 2 người con trai, con trai trưởng Doăn Huân và con trai thứ Doăn Ngọc. Sau khi Kiến Văn Đế tiếp quản vương quyền, Doăn Thanh trông coi việc ở Hậu phủ đô đốc, dựa vào công chúa Hàm Sơn, cả nhà Doăn Thanh đều được hưởng lợi.
Nhưng trời mưa gió bất chợt, người họa phúc khôn lường, chỉ 4 năm sau th́ Doăn Thanh qua đời, công chúa Hàm Sơn chỉ gần 18 tuổi đă trở thành quả phụ. Lúc này t́nh thế trong nước biến động bất ngờ, tứ ca Chu Lệ thay thế Chu Doăn Văn trở thành hoàng đế Đại Minh, mà Chu Lệ đối với mấy người em gái th́ đều rất quan tâm.
Năm Vĩnh Lạc thứ 15, c̣n phái người xây dựng phủ công chúa cho công chúa Hàm Sơn. Sau khi Chu Lệ mất th́ Chu Cao kế vị, tức Minh Nhân Tông. Minh Nhân Tông tuy thời gian làm hoàng đế không lâu, nhưng là một vị hoàng đế nhân từ và bao dung, ông gia phong công chúa Hàm Sơn làm “Đại Trưởng công chúa”.
Sau khi Minh Tuyên Tông Chu Chiêm Cơ kế vị, ngoài việc bày tỏ sự tôn kính đối với công chúa Hàm Sơn, ông c̣n an bài những việc tốt cho hai người con trai của bà. Thời gian trôi đi, công chúa Hàm Sơn trở thành người con duy nhất c̣n sống của Minh Thái Tổ, cũng trở thành “lịch sử sống” của triều Minh. Bà cả đời đă trải qua 8 niên hiệu là Hồng Vũ, Kiến Văn, Vĩnh Lạc, Hồng Hi, Tuyên Đức, Chính Thống, Cảnh Thái, Thiên Thuận.
Trong đó Minh Anh Tông Chu Kỳ Trấn bởi v́ ngai vàng bị mất mà lấy lại được, có hai niên hiệu, theo thứ tự là Chính Thống và Thiên Thuận. Năm Thiên Thuận thứ 6, Minh Anh Tông viết thư cho Đại Trưởng công chúa Hàm Sơn: “Trẫm thường hay nghĩ Hoàng Cao Tổ sanh thân vương công chúa 40 người, mà người được hưởng thọ cao chỉ có một ḿnh tổ cô (chỉ Hàm Sơn), thật là hiếm thấy.
Người thân thiết kế thừa mà chi tiêu thiếu thốn, trẫm trong ḷng thương xót, v́ vậy đă đặc biệt sai thái giám Lam Trung Tê dâng ‘cửu địch bác tấn quan’ (một loại mũ) bằng châu ngọc để được hưởng phúc lâu đời”.
Có thể thấy, Minh Anh Tông coi Đại trưởng công chúa Hàm Sơn là lăo tổ tông tuổi thọ cao trong hoàng tộc. Mà “cửu địch bác tấn quan” là chỉ hoàng hậu mới có được, công chúa qua các triều đại không ai có thể có được vinh dự này, đây có thể nói là đăi ngộ cao quư nhất trong hoàng tộc nhà Minh.
Mà lúc này Đại trưởng công chúa Hàm Sơn đă 82 tuổi. Nhưng điều bất hạnh là bà đội mũ phượng này chỉ được 2 tháng th́ đă an giấc ngàn thu. Bà đă thủ tiết 64 năm, và là vị công chúa lớn tuổi nhất của nhà Minh.
Vietbf @ Sưu tầm