Từng nở rộ hồi đầu năm, thị trường cung cấp dịch vụ robot h́nh người tại Trung Quốc hiện giảm nhiệt khiến nhiều cơ sở cho thuê gặp khó khăn.
Trong Gala Tết Nguyên đán 2025, chương tŕnh truyền h́nh được xem nhiều nhất Trung Quốc, 16 mẫu H1 của công ty Unitree Robotics bước ra sân khấu với trang phục áo hoa theo phong cách vùng đông bắc. Trước sự kinh ngạc và thích thú của hơn một tỷ người xem, chúng tŕnh diễn điệu múa dân gian Yangge với chuyển động cánh tay cơ học chuẩn xác và khéo léo để tung hoặc xoay khăn.
Màn tŕnh diễn thu hút sự chú ư lớn, góp phần thúc đẩy dịch vụ cho thuê robot vốn tồn tại từ lâu. Sina cho biết, sau Tết Nguyên đán, nhu cầu thuê robot h́nh người rất lớn với giá thuê vượt 10.000 nhân dân tệ (37 triệu đồng) mỗi ngày. Một số mẫu cao cấp thậm chí có giá 20.000-30.000 nhân dân tệ (74-111 triệu đồng). Thị trường rơi vào t́nh trạng cung không đủ cầu, một số cơ sở thậm chí kín lịch đến hai tháng sau đó. Trong bài viết trên WeChat Kế hoạch câu chuyện AI, A Meng, người cung cấp dịch vụ cho thuê robot, nói chỉ cần 10 đơn là hoàn vốn và kiếm được 30.000-40.000 nhân dân tệ (111-148 triệu đồng) mỗi tháng.
Tuy nhiên, sự sôi động không kéo dài lâu. Li Lei, một người cho thuê robot, cho biết thời gian hoàn vốn trước đây khoảng 20 ngày, nhưng hiện tăng lên thành ba tháng.
"Có lẽ nhu cầu giảm từ sau ngày Quốc tế Lao động 1/5. Trước đây, giá thuê robot h́nh người một ngày lên tới 20.000-30.000 nhân dân tệ, nhưng giờ chỉ cần 4.000-6.000 nhân dân tệ (15-22 triệu đồng)", Xiao Chen, một người cung cấp dịch vụ, nói với e23.cn, thêm rằng có lúc gần nửa tháng không nhận được đơn hàng nào.
Trên Xianyu, nền tảng mua bán đồ cũ phổ biến tại Trung Quốc, giá thuê Unitree G1 dao động khoảng 1.000-4.000 nhân dân tệ (4-15 triệu đồng) một ngày, nhiều liên kết hiển thị cho thấy mức này đă giảm giá hơn 50%.
Theo Blue Whale News, hồi tháng 4, chợ điện tử ở Hoa Cường Bắc, Thâm Quyến có rất nhiều quầy cho thuê robot. Nhưng đến tháng 9, hàng loạt quầy đă biến mất. Một chủ cửa hàng nói với Worldjournal: "Việc kinh doanh cho thuê robot gặp khó khăn, không c̣n ai thuê nữa. Cơn sốt đầu năm lắng xuống và thị trường đang trở lại trạng thái lư trí".
Một số người khác cho biết giá thuê một ngày của robot cao cấp biết nhảy múa chỉ c̣n 3.000 nhân dân tệ (11 triệu đồng), trong khi robot với chức năng đơn giản như vẫy tay và đi bộ c̣n 2.000 nhân dân tệ (7 triệu đồng), giảm 90% so với mức đỉnh.
Theo Li Kaining, Giám đốc công ty công nghệ giáo dục Noah's Ark, giá thuê robot của công ty hiện chỉ đủ trả chi phí nhân công, ăn ở, vận chuyển trong phạm vi tỉnh Sơn Đông. Nếu biểu diễn ở tỉnh khác, chi phí sẽ tăng và biên lợi nhuận thu hẹp. Tháng 8, nhóm của ông đi 7.000 km, qua một số nơi ở Tân Cương và vùng đông bắc Trung Quốc, nhưng gần như không thu được lợi nhuận mà chỉ để duy tŕ quan hệ với khách hàng.
Li Kaining nhận định, việc Unitree Robotics hạ giá bán robot và các doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất dẫn đến dư thừa nguồn cung. Tháng trước, Booster Robotics ra mẫu Booster K1 với giá 29.900 nhân dân tệ (111 triệu đồng). Noetix Robotics thậm chí công bố robot Bumi, khởi điểm 9.998 nhân dân tệ (37 triệu đồng).
Bên cạnh đó, một số vấn đề kỹ thuật cũng ảnh hưởng đến nhu cầu thuê robot h́nh người. Theo Sina, hồi đầu năm, robot h́nh người chỉ cần vẫy tay hoặc đi lại là đủ làm hài ḷng người dùng. Nhưng hiện yêu cầu đă phức tạp và đa dạng hơn, khiến robot khó đáp ứng. Ví dụ, một đơn vị cho thuê ở Thượng Hải ban đầu muốn robot dẫn chương tŕnh trong lễ khai trương một trung tâm thương mại lớn, nhưng do loa của robot có âm lượng quá nhỏ, lắp thêm bộ khuếch đại âm thanh cũng không hiệu quả, nên phải từ bỏ kế hoạch.
Một vấn đề khác là phối hợp đa robot. Hiện đa số robot trên thị trường nhảy theo kiểu riêng lẻ, đôi khi thay đổi vị trí trước sau, nhưng chưa thể thực hiện động tác phức tạp như thay đổi đội h́nh đan xen, tiếp xúc và tương tác cơ thể đa dạng như người thật.
Tại lễ khai mạc Lễ hội bia Thanh Đảo tháng 7, nhóm của Li Lei sử dụng robot Tiangong Ultra để trao chiếc búa nhỏ cho khách mời mở thùng bia đầu tiên. Do robot có thể rung lắc khi đi bằng hai chân, nhưng không thể tự điều chỉnh dáng đi ngay lập tức như con người, dẫn đến có thể làm rơi búa trên sân khấu. Để khắc phục, Li Lei phải làm một chiếc khay đặc biệt trước ngực robot và dùng dây mảnh gia cố.
Bất chấp thách thức mà hoạt động cho thuê robot đối mặt, Li Kaining tự tin vào tương lai của dịch vụ. Ông nói với Sina rằng cuộc tái cấu trúc "sẽ loại bỏ doanh nghiệp nhảy vào theo phong trào, không có năng lực cạnh tranh cốt lơi, giúp thị trường quy củ hơn".
Li Kaining nhận định, nếu robot tiến bộ hơn, chúng có thể làm hướng dẫn viên khu du lịch hay giới thiệu bất động sản, đồng thời tin nếu chính sách cởi mở, họ có thể phát triển thêm những ứng dụng robot mang lại giá trị cảm xúc như dịch vụ chăm sóc người cao tuổi, hỗ trợ giáo dục cho trẻ em. "Đây sẽ là thị trường khổng lồ", ông khẳng định.