Chính trị gia 34 tuổi Zohran Mamdani bước vào cuộc đua thị trưởng New York với ít danh tiếng, ít tiền và không được đảng Dân chủ ủng hộ chính thức. Chỉ riêng điều đó đă khiến chiến thắng của ông trước các ứng viên lăo luyện trở nên đáng chú ư.
Chiến thắng lịch sử của chính trị gia vô danh
Cuộc bầu cử thị trưởng New York vừa khép lại với một kết quả không ai ngờ: ông Zohran Mamdani, một nghị viên tiểu bang 34 tuổi ít tiếng tăm, lại đánh bại đối thủ kỳ cựu để trở thành thị trưởng thứ 111 của thành phố lớn nhất nước Mỹ.
Ông là thị trưởng trẻ nhất kể từ năm 1892, người Hồi giáo đầu tiên, người gốc Nam Á đầu tiên, và cũng là người đầu tiên ra đời tại châu Phi (Uganda) lănh đạo thành phố New York.

Chính trị gia 34 tuổi Zohran Mamdani cùng vợ Rama Duwaji sau khi giành chiến thắng cuộc bầu cử Thị trưởng New York
Ảnh: Reuters
Chiến thắng của ông Mamdani được cho là hiếm có trong lịch sử chính trị đô thị Mỹ. Khi bước vào cuộc đua, ông không có nguồn lực tài chính đáng kể, không được đảng Dân chủ hậu thuẫn chính thức và gần như không đủ nổi tiếng để làm nên chuyện trên chính trường. Trước đối thủ là ông Andrew Cuomo - cựu Thống đốc New York - và ông Curtis Sliwa, ứng viên kỳ cựu thuộc đảng Cộng ḥa, "người vô danh" Mamdani bị xem là "ứng viên phong trào" hơn là một lựa chọn khả thi.
Tuy nhiên, chính thông điệp "một thành phố mà ai cũng có thể sống được" đă giúp ông Mamdani kết nối với người dân giữa bối cảnh giá nhà leo thang, chênh lệch thu nhập và chi phí sinh hoạt đè nặng lên tầng lớp lao động.
"Tối nay, vượt qua mọi trở ngại, chúng ta đă làm được", BBC dẫn lời ông Mamdani nói trong bài phát biểu mừng chiến thắng. "New York, các bạn đă gửi đi thông điệp thay đổi cho một nền chính trị mới và một thành phố mà chúng ta thật sự có thể bằng thu nhập của ḿnh", ông tuyên bố.
Theo The Guardian, ông Mamdani phải đối đầu chiến dịch vận động được giới tỉ phú mạnh tay tài trợ – trong đó những tên tuổi lớn như Michael Bloomberg, Bill Ackman và gia đ́nh Lauder đă chi hàng chục triệu USD để ủng hộ ứng viên Cuomo.
Tuy nhiên, ông Mamdani vẫn giành thắng lợi với cách biệt gần 9 điểm phần trăm. Sự kiện này được giới quan sát mô tả là "đ̣n phản công của cánh tả tiến bộ" sau nhiều năm đảng Dân chủ bị chỉ trích xa rời cử tri gốc lao động.
Từ con trai đạo diễn đến biểu tượng chính trị cánh tả
Ông Mamdani sinh năm 1991 tại Kampala (Uganda), trong một gia đ́nh gốc Ấn Độ di cư từ Đông Phi. Năm lên 7 tuổi, ông theo cha mẹ đến New York. Cha ông là Giáo sư Mahmood Mamdani, học giả nổi tiếng về chính trị học tại Đại học Columbia, c̣n mẹ ông là đạo diễn phim Mira Nair.
Từ nhỏ, ông Mamdani mang trong ḿnh nhiều tầng nhận diện vừa châu Phi vừa châu Á vừa người Mỹ lớn lên trong ḷng nước Mỹ đa sắc tộc. Ông học tại Trường Trung học Khoa học Bronx, tốt nghiệp Bowdoin College ngành Nghiên cứu châu Phi (Africana Studies), nơi ông đồng sáng lập nhóm sinh viên ủng hộ Palestine.
Sau khi tốt nghiệp, ông Mamdani làm cố vấn nhà ở tại Queens, giúp các hộ thu nhập thấp chống lại việc bị tịch thu nhà. Chính công việc này được cho là đă định h́nh lư tưởng chính trị của ông.
"Khi tận mắt chứng kiến những gia đ́nh phải mất nhà cửa v́ [không kham nổi] chi phí sinh hoạt, tôi hiểu rằng công bằng không thể chỉ là khẩu hiệu", ông nói.
Năm 2020, ông được bầu vào Hạ viện bang New York, đại diện khu vực Astoria (Queens). Khi quyết định tranh cử Thị trưởng New York, ông Mamdani tuyên bố: "Tôi tự gọi ḿnh là người theo chủ nghĩa xă hội dân chủ, lấy cảm hứng từ Martin Luther King Jr., người từng nói 'dù gọi đó là dân chủ hay chủ nghĩa xă hội dân chủ, th́ đất nước này cần phân phối của cải tốt hơn cho tất cả con cái của Chúa", theo NRP.
Là thành viên của Tổ chức Dân chủ Xă hội Mỹ (DSA) từ năm 2017, ông Mamdani ủng hộ một xă hội "nơi con người, chứ không phải lợi nhuận, điều hành nền kinh tế". Ông tin rằng chính phủ cần kiểm soát các lĩnh vực trọng yếu như y tế, giao thông và năng lượng, để phục vụ lợi ích công cộng.
VietBF@sưu tập