Khi Mỹ siết trừng phạt năng lượng Nga và giá dầu thế giới rơi xuống vùng thấp nhất 5 năm, Trung Quốc tranh thủ gom dầu thô với tốc độ kỷ lục. Với kho dự trữ được lấp đầy 60% và đủ dùng trong khoảng hai tháng, Bắc Kinh đang củng cố “lá chắn năng lượng” trước mọi cú sốc nguồn cung toàn cầu.
Trung Quốc tăng tốc tích trữ dầu
Trong 9 tháng đầu năm 2025, Trung Quốc nhập trung bình hơn 11 triệu thùng dầu mỗi ngày, vượt cả sản lượng hằng ngày của Saudi Arabia. Ước tính khoảng 1–1,2 triệu thùng/ngày được đưa thẳng vào kho dự trữ, theo Wall Street Journal.
Động thái này diễn ra đúng thời điểm giá dầu Brent rơi về quanh 65 USD/thùng – mức thấp gần 5 năm. Lo ngại các cuộc tấn công bằng drone của Ukraine vào hạ tầng Nga có thể làm gián đoạn nguồn cung càng khiến Bắc Kinh tranh thủ “đổ đầy thùng”.
Mỗi ngày nhập khẩu dầu khiến Trung Quốc tiêu tốn khoảng 175 triệu USD, nhưng giới phân tích nhận định khoản chi này là “đầu tư phòng thủ” trước biến động địa chính trị.
Trung Quốc phụ thuộc nhập khẩu tới 70% lượng dầu tiêu thụ trong nước. Vì vậy, củng cố an ninh năng lượng luôn là ưu tiên chiến lược. Chủ tịch Tập Cận Bình nhiều lần nhấn mạnh “bát cơm năng lượng phải nằm trong tay chúng ta”.
Bắc Kinh bắt đầu xây dựng kho dự trữ dầu quốc gia từ năm 2004. Sau hai thập kỷ, hệ thống này trải dài ở nhiều thành phố như Zhoushan và Đại Liên. Ước tính, Trung Quốc đang nắm 1,2–1,3 tỷ thùng dầu dự trữ thương mại và chiến lược, tương đương khoảng hai tháng nhu cầu cả nước.
Tổng sức chứa hiện vượt 2 tỷ thùng và dự kiến tăng thêm 124 triệu thùng vào cuối năm, giúp Trung Quốc tiếp tục tích trữ tới năm 2026.
Động thái này ảnh hưởng gì đến thị trường dầu thế giới?
Lượng mua lớn của Trung Quốc đã “đỡ giá” cho thị trường dầu toàn cầu trong bối cảnh dư cung. Cơ quan Năng lượng Quốc tế dự báo thặng dư lên tới 3,7 triệu thùng/ngày trong quý này, phần nào do OPEC+ tăng sản lượng.
Giới chuyên gia cảnh báo nếu Trung Quốc dừng gom hàng, giá dầu có thể rơi xuống vùng 50 USD/thùng. Trong khi đó, Mỹ lại gặp khó trong việc tái xây kho dự trữ dầu chiến lược – vốn đang ở mức thấp nhất 40 năm.
Dù Tổng thống Donald Trump cam kết lấp đầy lại kho dự trữ “đến đỉnh”, các động thái mua vào vẫn rất hạn chế.
Trung Quốc có tuân thủ trừng phạt dầu Nga của Mỹ?
Mỹ vừa ban lệnh trừng phạt mới với các ông lớn năng lượng Nga như Rosneft và Lukoil. Tuy nhiên, các nhà máy lọc dầu Trung Quốc vẫn mua dầu Nga, chủ yếu thanh toán bằng nhân dân tệ.
Các “nhà máy ấm trà” tư nhân sử dụng hệ thống ngân hàng nội địa và giao dịch trong nước, giúp họ tránh xa rủi ro bị trừng phạt liên quan đến đồng USD.
Việc tiếp tục nhập dầu Nga, kết hợp tích trữ quy mô lớn, giúp Trung Quốc duy trì vị thế vững chắc trước biến động địa chính trị và củng cố ảnh hưởng trên thị trường năng lượng toàn cầu.