New York: Crypto rơi tự do trong “flash crash”, hàng tỷ USD bốc hơi
Thị trường tiền mã hóa lao dốc mạnh trong phiên thứ Sáu, khiến nhà đầu tư chịu thiệt hại hàng tỷ USD và một lần nữa phơi bày mức độ biến động cực lớn của ngành. Cú rơi diễn ra ngay sau khi Tổng thống Donald Trump đe dọa áp thuế quan mới với hàng nhập từ Trung Quốc, châm ngòi cho làn sóng thoát khỏi tài sản rủi ro (cổ phiếu công nghệ, crypto) và chạy vào nơi trú ẩn như vàng và bạc, đều đang giao dịch ở mức kỷ lục.
Kỷ lục thanh lý 19 tỷ USD, 1,6 triệu tài khoản “cháy”
Theo dữ liệu thị trường, riêng đợt “mini crash” đã kích hoạt khoảng 19 tỷ USD vị thế bị thanh lý – mức kỷ lục. Tính đến hết ngày thứ Sáu, khoảng 1,6 triệu nhà giao dịch bị đóng vị thế bắt buộc.
Điều gì đã kích hoạt cú sốc?
Sau tuyên bố tăng thuế của ông Trump, nhà đầu tư đồng loạt bán tháo các khoản cược rủi ro và tăng nắm giữ trái phiếu Kho bạc và kim loại quý. Nasdaq Composite rơi -3,56%, S&P 500 có ngày tệ nhất kể từ tháng 4. Bitcoin có lúc giảm 15%, rơi từ khoảng 122.500 USD xuống đáy gần 104.600 USD chiều thứ Sáu. Ethereum – đồng lớn thứ hai – mất khoảng 21%.
Altcoin “đuối sức”: Dogecoin -50%, token $TRUMP -63%
Các đồng đầu cơ cao bị ảnh hưởng nặng nhất: Dogecoin có lúc giảm hơn 50%. Đồng $TRUMP rơi sâu ~63% ở điểm thấp nhất phiên.
Đòn bẩy khuếch đại biến động: vì sao “cháy” nhanh như vậy?
Nhiều nhà đầu tư dùng đòn bẩy cao (vay thêm vốn để tăng quy mô vị thế). Khi giá đi ngược, sàn sẽ tự động đóng các lệnh để hạn chế thua lỗ vượt khả năng thanh toán, dẫn tới “bán dây chuyền” trên khắp các nền tảng. Các chuyên gia nhận định đợt giảm thứ Sáu là ví dụ “sách giáo khoa” về cách margin call và forced liquidation có thể khuếch đại biến động trong thị trường 24/7.
Sự cố kỹ thuật & lo ngại thao túng
Trong lúc biến động, một stablecoin trên Binance đã mất neo ngắn hạn so với USD. Sàn cho biết một số mô-đun gặp trục trặc kỹ thuật và một số tài sản mất neo tạm thời do biến động quá mạnh. Trên mạng xã hội, xuất hiện nghi vấn về các ví ẩn danh có thể đánh xuống thị trường; tuy nhiên, nghi án “insider” luôn khó chứng minh.
Đã hồi phục chưa?
Đến thứ Hai, Bitcoin dao động quanh 115.000 USD, hồi lại từ đáy <105.000 USD nhưng chưa lấy lại toàn bộ mức giảm. Trước đó ngày 6/10, BTC vừa thiết lập đỉnh lịch sử mới trên 126.000 USD. Một số tổ chức quản lý tài sản crypto cho rằng các yếu tố cấu trúc như ETF, dòng tiền tổ chức và khung pháp lý rõ hơn vẫn hỗ trợ xu hướng dài hạn.
Vàng–bạc “tỏa sáng”: tín hiệu bất định vẫn bao trùm
Dù cổ phiếu và crypto có nhịp hồi, tâm lý bất định vẫn rõ rệt. Hợp đồng bạc bật tăng ~7% trong ngày thứ Hai và chạm mốc cao nhất mọi thời đại, trong khi vàng tiếp tục giữ vùng kỷ lục – phản ánh nhu cầu trú ẩn gia tăng.
Bài học rủi ro cho nhà đầu tư
– Hạn chế đòn bẩy: mức leverage cao có thể xóa sạch tài khoản chỉ trong vài phút.
– Quản trị lệnh: dùng stop-loss, tránh “all-in”, giữ tiền mặt dự phòng.
– Đa dạng hóa: không tập trung quá mức vào altcoin/đồng đầu cơ.
– Theo dõi rủi ro hạ tầng: sự cố mất neo stablecoin, trục trặc sàn có thể lan truyền rất nhanh.
Kết luận
Đợt “flash crash” cho thấy đòn bẩy và tâm lý né rủi ro trước cú sốc chính sách có thể hạ gục thị trường crypto trong chớp mắt. Dù các lực đỡ dài hạn vẫn tồn tại, bối cảnh thuế quan và kiểm soát công nghệ giữa Mỹ–Trung khiến biến động khó sớm hạ nhiệt. Nhà đầu tư cần ưu tiên kỷ luật quản trị rủi ro hơn là săn lùng lợi nhuận trong những nhịp đảo chiều cực đoan.