Một công dân Trung Quốc buôn lậu vật liệu sinh học không khai báo vào Hoa Kỳ để nghiên cứu tại một pḥng thí nghiệm ở Michigan đă bị kết án, làm dấy lên câu hỏi về các giao thức an ninh và quyền tiếp cận của nước ngoài vào các tổ chức khoa học của Hoa Kỳ.
Chengxuan Han, một công dân của Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa, đă nhận bản án tù giam - chỉ ba tháng - sau khi nhận tội về ba tội danh buôn lậu và khai man với các sĩ quan liên bang.
Vụ án được công bố bởi Luật sư Hoa Kỳ Jerome F. Gorgon, Jr., cùng với các quan chức từ FBI, Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới và Cơ quan Điều tra An ninh Nội địa.
Theo tài liệu của ṭa án , Han đang theo học tiến sĩ tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung ở Vũ Hán, thành phố Trung Quốc nổi tiếng khắp thế giới trong đợt bùng phát COVID-19.
Vào năm 2024 và 2025, cô đă gửi nhiều gói hàng cho các cộng sự tại một pḥng thí nghiệm của Đại học Michigan.
Các kiện hàng này chứa các vật liệu sinh học liên quan đến nghiên cứu của bà, bao gồm các mẫu vật liên quan đến giun đũa. Không có lô hàng nào được khai báo chính xác.
Vào ngày 8 tháng 6 năm 2025, Han nhập cảnh vào Hoa Kỳ bằng thị thực J-1 thông qua Sân bay Detroit Metropolitan.
Các nhân viên hải quan đă ra hiệu cho cô ấy kiểm tra.
Trong quá tŕnh thẩm vấn, Han phủ nhận việc biết về các bưu kiện mà cô đă gửi. Các quan chức sau đó xác định rằng cô đă cố t́nh xóa thông tin khỏi thiết bị điện tử của ḿnh chỉ ba ngày trước khi đến Hoa Kỳ.
Sau khi bị FBI và Bộ An ninh Nội địa thẩm vấn thêm, Han thừa nhận đă vận chuyển hàng và nói dối trong quá tŕnh kiểm tra.
Luật sư Hoa Kỳ Gorgon lên án hành vi của Han, nhấn mạnh rằng các trường đại học của Hoa Kỳ là đặc quyền chứ không phải là nền tảng để lạm dụng.
Ông nói: “Người nước ngoài không nên lợi dụng ḷng hiếu khách của chúng ta bằng cách buôn lậu các vật liệu sinh học không rơ nguồn gốc vào Mỹ rồi sau đó nói dối về điều đó”.
Các đặc vụ liên bang nhấn mạnh tính nghiêm trọng của mối đe dọa. Reuben Coleman, Quyền Đặc vụ phụ trách Văn pḥng FBI tại Detroit, gọi vụ truy tố là "một bước nhỏ nhưng quan trọng" trong việc bảo vệ an ninh quốc gia.
Giám đốc CBP Marty C. Raybon lưu ư rằng mặc dù Han tránh được bản án khắc nghiệt hơn, nhưng cô sẽ bị trục xuất và bị cấm nhập cảnh vĩnh viễn vào Hoa Kỳ.
Vụ việc này cho thấy thách thức ngày càng tăng trong việc bảo vệ các cơ sở nghiên cứu của Hoa Kỳ khỏi bị khai thác.
Các vật liệu sinh học, ngay cả những vật liệu có vẻ nhỏ, cũng có thể gây ra những rủi ro không lường trước được khi được buôn lậu vào nước này mà không có sự giám sát thích hợp.
Các quan chức đă nêu rơ rằng sự phối hợp liên ngành giữa FBI, CBP và ICE HSI đóng vai tṛ quan trọng trong việc phát hiện âm mưu của Han và đảm bảo việc trục xuất cô ta.
Bản án nhẹ dành cho Han làm nổi bật một cuộc tranh luận rộng hơn: liệu nước Mỹ có đủ khả năng ngăn chặn những công dân nước ngoài lách luật bảo vệ trong các lĩnh vực nhạy cảm hay không.
Mặc dù cô ấy sẽ bị trục xuất, nhưng thời gian thụ án ngắn có thể không phản ánh được mức độ nghiêm trọng của hành vi buôn lậu vật liệu sinh học vào Hoa Kỳ dưới chiêu bài này.