Izz al-Din al-Haddad, lănh đạo quân sự cấp cao nhất của Hamas, có khả năng không dễ dàng chấp nhận lời đề nghị từ Mỹ về 'ḥa b́nh măi măi' ở Dải Gaza.
Có một nhân vật trong hàng ngũ Hamas bí ẩn tới mức người Palestine ở Dải Gaza đồn nhau ông “giống ma hơn giống người”. Chính người đàn ông này có thể quyết định thành bại của đề xuất ngừng bắn mới nhất ở Dải Gaza mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất - theo báo Anh Telegraph.
Israel đă 3 lần t́m cách ám sát Izz al-Din al-Haddad - lănh đạo quân sự cấp cao nhất của Hamas - kể từ ngày 7-10-2023. Quân đội nước này đă giết chết 2 người con trai của ông, nhưng chưa bao giờ tiến gần tới người được cho là đă điều phối đợt tấn công đầu tiên vào lănh thổ Israel ngày hôm đó.
Ông al-Haddad - có khả năng là người đang giám sát các con tin Israel - được cho là nhân vật quan trọng nhất xác định liệu sáng kiến của tổng thống Mỹ có thành hiện thực hay không.
Hôm 29-9, Nhà Trắng công bố đề xuất 20 điểm chấm dứt xung đột Dải Gaza và kế hoạch sau đó. Ông Donald Trump cho Hamas “3-4 ngày” để phản hồi, đồng thời cảnh báo lực lượng này “sẽ trả giá đắt” nếu không làm vậy.
Ông Izz al-Din al-Haddad nắm quyền lănh đạo quân sự Hamas sau khi Israel ám sát cả hai người tiền nhiệm, anh em Yahya và Mohammed Sinwar. Ảnh: Telegraph
Tuy nhiên, ông al-Haddad không phải tiếng nói duy nhất quyết định kết quả của thỏa thuận. Giới lănh đạo chính trị của Hamas tại Qatar cũng cần lên tiếng. Có nhiều điều trong bản kế hoạch rất khó chấp nhận với Hamas.
Ngay từ đầu, Hamas đă đặt ra những lằn ranh đỏ rơ ràng: Không thả tất cả con tin cho đến khi Israel rút hoàn toàn khỏi Dải Gaza. Mặc dù sẵn sàng nhượng lại quyền lực trên vùng lănh thổ này, Hamas sẽ không hạ vũ khí.
Giới lănh đạo chính trị Hamas có nhiều lư do để lo lắng hơn so với ông al-Haddad và đội quân trên chiến trường. Đầu tháng 9, họ thoát chết trong gang tấc khi Israel tấn công một ṭa nhà ở Doha - Qatar, nơi tụ họp thảo luận về kế hoạch trước đó của ông Donald Trump.
Hôm 29-9, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu xin lỗi Qatar. Được xoa dịu, có lẽ Qatar sẽ thúc ép giới lănh đạo chính trị Hamas.
Trong khi đó, ông al-Haddad cứng rắn hơn. Mặc dù Hamas đă suy yếu và Dải Gaza giờ là đống đổ nát, ông không muốn nhượng bộ, đặc biệt sau khi đă mất 2 người con trai và một cháu trai.
Ông cũng vươn lên nắm quyền lănh đạo quân sự sau khi Israel giết chết cả hai người tiền nhiệm của ông là anh em nhà Yahya và Mohammed Sinwar. Ông al-Haddad có thể muốn tránh số phận tương tự, nhưng không muốn bị gắn mác “phản bội”.
Rơ ràng đề xuất của ông Donald Trump đă vượt qua lằn ranh đỏ của Hamas. Mặc dù có điều khoản kêu gọi Israel rút quân về "ranh giới thỏa thuận", sáng kiến không yêu cầu rút quân hoàn toàn khỏi Gaza, hay thậm chí đặt ra mốc thời gian rơ ràng.
Israel sẽ vẫn kiểm soát phần lớn lănh thổ cho đến khi Lực lượng Ổn định Quốc tế do các nước Ả Rập dẫn đầu đến, và thậm chí vẫn có thể ở lại Gaza cho tới sau đó.
Giải trừ vũ khí cũng là một trở ngại. Không có vũ khí, lư do tồn tại của Hamas - trục kháng cự quân sự - sẽ biến mất.
Với những tổn thất suốt 2 năm qua, khả năng Hamas hạ vũ khí không phải là điều không thể nhưng rất thấp. Ngay cả khi ông al-Haddad và các đồng minh nhượng bộ, chưa chắc toàn bộ Hamas sẽ nhất trí. Hai năm xung đột phần nào đă khiến nội bộ Hamas rệu ră và bất đồng.
Đó mới chỉ là những rào cản đầu tiên. C̣n nhiều vấn đề bỏ ngỏ khác, như tính hợp pháp của chính quyền chuyển tiếp ở Dải Gaza, sự tham gia của cựu Thủ tướng Anh Tony Blair trong vai tṛ giám sát, vai tṛ tương lai của Chính quyền Palestine tại Gaza và sự thành lập Nhà nước Palestine.