[PinaColada]

Khi Israel tiếp tục huy động hàng chục nghìn lính dự bị cho cuộc tấn công dữ dội vào thành phố Gaza, một làn sóng phản kháng mới đang dấy lên: Nhiều binh sĩ và cả các bà mẹ của họ đang công khai nói “không”.

Dù chưa có con số chính thức, nhưng các nhóm mới thành lập liên tục kêu gọi từ chối nhập ngũ, chấp nhận nguy cơ ngồi tù. Đây là hiện tượng hiếm thấy trong gần hai năm chiến sự nổ ra sau vụ Hamas tấn công Israel ngày 7/10/2023, dù cho đến nay nó chưa ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động quân sự, theo AP.

Làn sóng phản kháng này bùng nổ trong bối cảnh hàng nghìn người Israel xuống đường phản đối Thủ tướng Benjamin Netanyahu, cáo buộc ông kéo dài cuộc chiến vì lợi ích chính trị thay vì đạt thỏa thuận trao đổi con tin. Hiện vẫn còn 48 con tin trong tay Hamas, trong đó chỉ 20 người được cho là còn sống.

“Chúng tôi không muốn mất con một cách vô nghĩa”
Một nhóm các bà mẹ binh sĩ, mang tên “Cha mẹ lính chiến hô đủ rồi” (SOS), đang lên tiếng mạnh mẽ. Họ cho rằng việc đưa con em trở lại Gaza chỉ khiến họ chết vô ích.

Bà Noorit Felsenthal-Berger, có hai con từng tham chiến, xúc động chia sẻ: “Tôi đã nghĩ hàng trăm đến chuyện tự làm con bị thương như gãy tay, gãy chân để nó không phải quay lại chiến trường".

Cùng với các bà mẹ khác, bà đã tổ chức biểu tình, viết thư ngỏ và gặp gỡ quan chức chính phủ. Con trai bà hiện không còn ở Gaza, nhưng bà nói hai con đều ủng hộ phong trào này.

Yifat Gadot, mẹ của một binh sĩ 22 tuổi kể con trai mình từng chiến đấu 9 tháng ở Gaza và luôn cảm thấy như “bia sống”. Hơn 450 binh sĩ Israel đã thiệt mạng kể từ khi cuộc tấn công trên bộ vào Gaza bắt đầu cuối năm 2023.

Binh sĩ Israel hoang mang, suy sụp tinh thần
Nhiều binh sĩ Israel thừa nhận họ kiệt sức và mất phương hướng. Avshalom Zohar Sal, 28 tuổi, từng nhiều lần tham chiến chia sẻ: “Chúng tôi không còn biết mình chiến đấu vì điều gì. Xin đừng bắt tôi phải liều mạng thêm lần nữa".

Anh cho biết, trong các đợt triển khai gần đây, nhiều đơn vị quay lại các khu vực từng giao tranh, đối mặt với Hamas tuy đã suy yếu nhưng vẫn nguy hiểm.

Một nhóm khác có tên “Lính vì Con tin” tuyên bố đại diện cho hơn 360 quân nhân từ chối phục vụ, dù con số này vẫn còn nhỏ so với tổng quân số. Một số ít trường hợp đã bị phạt tù ngắn hạn vì không tuân lệnh.

Bất mãn với chính phủ và hệ thống nghĩa vụ
Việc quân đội Israel gọi nhập ngũ thêm 60.000 lính dự bị trong tháng 9 khiến dư luận bùng nổ. Israel có chưa đến 10 triệu dân, nên gần như gia đình nào cũng có người trong quân đội. Nhiều người đã xa gia đình suốt nhiều tháng.

Sự bất công khi nam giới Do Thái cực đoan (Haredi) được miễn nghĩa vụ tiếp tục gây phẫn nộ. Họ chiếm vị trí quan trọng trong liên minh cầm quyền của ông Netanyahu, nhưng lại không tham chiến, tạo ra làn sóng bất mãn mạnh mẽ trong dân chúng.

Văn phòng Thủ tướng Netanyahu từ chối bình luận. Quân đội Israel cũng không công bố số liệu về các trường hợp đào ngũ hay từ chối phục vụ, chỉ khẳng định: “Đóng góp của lực lượng dự bị là cốt lõi để bảo đảm an ninh quốc gia".

Chiến tranh hao người, lòng dân rạn nứt
Ban đầu, sau vụ thảm sát ngày 7/10 khiến 1.200 người Israel thiệt mạng và 251 người bị bắt làm con tin, tinh thần nhập ngũ ở Israel rất cao. Nhưng gần hai năm sau, sau khi thỏa thuận ngừng bắn hồi tháng 3 đổ vỡ, chiến tranh tiếp diễn và thương vong tăng chóng mặt: hơn 64.000 người Palestine thiệt mạng theo Bộ Y tế Gaza, khoảng một nửa là phụ nữ và trẻ em.

Một khảo sát mới nhất của Viện Dân chủ Israel cuối tháng 8 cho thấy, gần 2/3 người dân Israel – trong đó có 60% người Do Thái – muốn chính phủ đạt thỏa thuận với Hamas: trả tự do toàn bộ con tin, ngừng bắn và rút quân hoàn toàn khỏi Gaza. Tuy nhiên, Thủ tướng Netanyahu nhiều lần bác bỏ, khẳng định chiến tranh chỉ kết thúc khi Hamas bị giải giáp và Israel kiểm soát an ninh Gaza vô thời hạn.

Chia rẽ trong xã hội Israel
Các nhà quan sát cảnh báo sự chia rẽ sâu sắc này sẽ làm suy yếu Israel lâu dài. Mairav Zonszein, chuyên gia tại Tổ chức Khủng hoảng Quốc tế, nhận định: “Việc buộc binh sĩ trong một xã hội vốn đã chia rẽ phải tiếp tục chiến đấu có thể khiến năng lực quân sự Israel suy giảm nghiêm trọng".

Hồi năm 2023, cuộc khủng hoảng chính trị về cải cách tư pháp từng khiến hàng nghìn quân nhân đe dọa không nhập ngũ, được cho là đã làm Israel thiếu cảnh giác trước vụ tấn công 7/10.

Dẫu vậy, từ chối nghĩa vụ quân sự vẫn là lằn ranh đỏ trong xã hội Israel, nơi quân đội được coi như “thiêng liêng”. Nhưng phong trào các bà mẹ lính và những nhóm binh sĩ phản đối nhập ngũ đang tạo nên một vết nứt lớn và đặt ra câu hỏi: Liệu Israel có thể tiếp tục cuộc chiến trong khi chính người dân và binh sĩ của họ ngày càng mất niềm tin?

VietBF@ sưu tập