UAV “Type B” xuất hiện tại duyệt binh 3/9 ở Bắc Kinh với kích thước ngang tiêm kích J-10, thiết kế tàng h́nh và khả năng tác chiến độc lập. Đây là lần đầu Trung Quốc công khai mẫu UAV được đánh giá như một “máy bay chiến đấu không người lái” thế hệ mới.
Mẫu máy bay không người lái (UAV) mới có kích thước tương đương máy bay tiêm kích hạng trung J-10 của Trung Quốc, xuất hiện cùng với các thiết kế không người lái khác trên thùng xe tải trong lễ duyệt binh ngày 3/9.
Chiếc UAV này lớn hơn nhiều so với những h́nh dung qua ảnh vệ tinh trước đây hoặc khi được phủ kín trong các buổi diễn tập.
UAV tàng h́nh cỡ lớn có khả năng chiến đấu
Một số nguồn tin gọi UAV này là “Unmanned Air Superiority Fighter”. Dù chưa có định danh chính thức, các nhà quan sát Trung Quốc thường gọi đây là mẫu UAV “Type B drone”.
Chiếc Type B “Unmanned Air Superiority Fighter” (chiếc gần nhất) nh́n từ phía sau. Ảnh: CCTV.
Các thiết kế chi tiết cho thấy đây là một UAV tàng h́nh hiệu suất cao đă được bay thử, theo chuyên gia của The War Zone dự đoán.
Nh́n chung, các mẫu UAV khác của Trung Quốc có nhiều điểm tương đồng với các máy bay chiến đấu hợp tác (Collaborative Combat Aircraft - CCA) của Không quân Mỹ. Nhưng Type B lại mang nhiều đặc điểm của một máy bay chiến đấu không người lái (UCAV) hiệu năng cao kiểu tiêm kích, điều mà Mỹ hiện chưa công khai kế hoạch phát triển.
Khác với các thiết kế UAV khác thiên về “sức mạnh số đông” lấy số lượng áp đảo, Type B nổi bật với kích thước lớn, dáng dấp tiêm kích và độ phức tạp khí động học cao, cho thấy tiềm năng đạt tốc độ siêu thanh, tàng h́nh và khả năng chiến đấu độc lập.
Các h́nh ảnh từ CCTV cho thấy UAV này lớn hơn nhiều so với những bức ảnh vệ tinh trước đây, khẳng định đây không chỉ là mô h́nh trưng bày.
Theo giới quan sát, Type B có nhiều đặc điểm khiến nó được xem như một tiêm kích không người lái (UCAV) hiệu suất cao, điều mà ngay cả Không quân Mỹ cũng chưa công khai phát triển.
Loại cửa hút gió siêu thanh không bộ chuyển hướng (DSI), ṿi phun động cơ có răng cưa tương tự F-35, cùng khoang vũ khí lớn bên dưới thân máy bay là những đặc điểm then chốt chứng minh mục đích tác chiến.
Ngoài ra, Type B được gắn cảm biến quang điện tử dưới mũi, tương tự hệ thống EOTS của F-35, cho phép nhận diện và khóa mục tiêu ở tầm xa.
Kích thước và cấu h́nh khiến nhiều chuyên gia cho rằng UAV này có thể đảm nhận vai tṛ “máy bay tiêm kích thế hệ sáu không người lái”, kết hợp giữa khả năng tàng h́nh, vũ khí tầm xa và tích hợp vào mạng lưới chiến đấu sử dụng trí tuệ nhân tạo.
Bên cạnh hiệu suất, yếu tố quan trọng khác là khả năng tàng h́nh. Ṿi phun động cơ dạng tṛn lộ ra ngoài để đảm bảo hiệu suất, độ phức tạp, trọng lượng và duy tŕ khả năng tàng h́nh. Thực tế, dù thiết kế này làm giảm khả năng tàng h́nh khi nh́n từ hướng phía sau, đây lại là thiết kế thường thấy ở các thiết kế tiêm kích tàng h́nh.
H́nh ảnh chụp từ mặt dưới của máy bay cho thấy có những khoang vũ khí lớn bên dưới thân máy bay.
Kế hoạch triển khai nhiều “bí mật”
Đến nay, chỉ có một số ít dự án UAV kiểu tiêm kích thực sự tạo ra sản phẩm, nổi bật là Bayraktar Kizilelma của Thổ Nhĩ Kỳ.
The War Zone nhận định, nhiều khả năng đây chỉ là phiên bản ban đầu. Trong tương lai, thiết kế sẽ trang bị thêm ṿi phun hai chiều có độ tàng h́nh cao hơn, kèm điều khiển vector lực đẩy.
Hai thiết kế cánh khác nhau của Type A (chiếc gần nhất) và Type B. Ảnh: Weibo Báo Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.
Quá tŕnh này tương tự quá tŕnh phát triển của UCAV S-70 Okhotnik của Nga, hay mẫu UCAV Hồng Đô GJ-11 của Trung Quốc từng được tái thiết kế để tăng cường đặc tính tàng h́nh.
Có rất ít thông tin về t́nh trạng thiết kế và kế hoạch đưa vào hoạt động của UAV Type B.
Đến thời điểm này, các chuyên gia c̣n đang tranh luận rằng hai máy bay không người lái mới trong cuộc diễu hành là máy bay thật hay mô h́nh cực kỳ chi tiết.
Tiền lệ, có rất nhiều mẫu UAV xuất hiện trong lễ duyệt binh chỉ dưới dạng mô h́nh. Theo The War Zone, chiếc UCAV Hồng Đô GJ-11 từng ra mắt trong lễ duyệt binh năm 2019 đă bay thử dưới dạng chưa hoàn thiện trước đó.
Chiếc máy bay chiến đấu không người lái Hồng Đô GJ-11 cũng xuất hiện trong lễ duyệt binh của Trung Quốc hôm 3/9, nổi bật với khả năng tấn công tàng h́nh cùng khoang vũ khí lớn bên trong, đồng thời đảm nhận trinh sát, t́nh báo và có khả năng gây nhiễu radar.
Định hướng mới của quân đội Trung Quốc
Tương tự GJ-11, mẫu UAV Type B mới cũng có thiết kế được định hướng như một UCAV độc lập, dù vẫn có khả năng được thiết kế cho nhiệm vụ phối hợp tác chiến.
Trong khi các CCA thường được thiết kế cho nhiệm vụ phối hợp, UCAV thực thụ được cho là có khả năng hoạt động độc lập tốt hơn. Thay v́ dùng cho chiến thuật “sức mạnh số đông” như các thiết kế UAV mới khác của Trung Quốc, Type B lại được tăng cường độ phức tạp với kích thước lớn hơn, đổi lấy khả năng mang tải, độ tàng h́nh, tầm hoạt động và đặc biệt là hiệu suất.
Theo trang Aero News Journal, việc Trung Quốc tŕnh làng máy bay không người lái Type B phản ánh sự chuyển dịch chiến lược, từ sản xuất các công nghệ quân sự phái sinh sang các hệ thống tiên phong tiên tiến.
Với những thông tin hiện có, Type B được dự đoán sẽ là một trong những máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6. Nó hội tụ đủ các yếu tố quan trọng như khả năng tàng h́nh, trang bị vũ khí tầm xa và tích hợp vào mạng lưới “hệ thống của các hệ thống”.
Mạng lưới này bao gồm liên kết dữ liệu thời gian thực giữa lực lượng trên không và mặt đất, đồng thời tận dụng trí tuệ nhân tạo để nâng cao nhận thức t́nh huống.
Ngoài Type B, Trung Quốc c̣n đang phát triển những UCAV kiểu tiêm kích khác. Đầu năm nay, nhiều h́nh ảnh cho thấy Trung Quốc đang thử bay một mẫu tiêm kích tàng h́nh không đuôi khác, dù chưa xác định được đó là máy bay có người lái hay một UAV tiên tiến mới.
VietBF@ sưu tập