[djt]

Kari Lake, quan chức chính quyền Trump được giao nhiệm vụ giải thể Đài Tiếng nói Hoa Kỳ, đã gửi thông báo sa thải tới hơn 500 nhân viên tại đài phát thanh này và cơ quan chủ quản của đài vào tối thứ Sáu.

“Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ đã khởi xướng việc cắt giảm biên chế, hay còn gọi là RIF, đối với một số lượng lớn nhân viên liên bang toàn thời gian của mình”, Lake viết vào cuối ngày thứ Sáu, đồng thời cho biết thêm rằng điều này sẽ “giúp giảm bớt bộ máy hành chính liên bang… và tiết kiệm thêm cho người dân Mỹ số tiền mà họ đã vất vả kiếm được”.

Nhiều người nhận được thông báo cho biết cơ quan này đã gửi thông báo vào tối thứ Sáu trước kỳ nghỉ lễ dài Ngày Lao động, với ngày chấm dứt hợp đồng là 30 tháng 9.

Lake — quyền Giám đốc điều hành của Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ — đã phải đối mặt với những thách thức pháp lý trong bối cảnh có những cáo buộc rằng bà đang vượt quá thẩm quyền theo luật định, và đã bị chặn không cho sa thải giám đốc Đài Tiếng nói Hoa Kỳ vào đầu tuần này.

Theo trang web của VOA, cơ quan này được chính phủ liên bang thành lập vào năm 1942 để chống lại tuyên truyền của Đức Quốc xã, thực hiện một hình thức ngoại giao mềm bằng cách phát sóng những câu chuyện về dân chủ ở những quốc gia mà tự do báo chí bị hạn chế hoặc không tồn tại. Trước đó, đài truyền hình do chính phủ tài trợ và các chi nhánh đã tiếp cận 420 triệu người bằng 63 ngôn ngữ và hơn 100 quốc gia mỗi tuần.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng thống Donald Trump đã cáo buộc VOA lên tiếng "cho những kẻ thù của nước Mỹ - chứ không phải cho công dân của nước Mỹ". Vào tháng 3, tổng thống đã ban hành một sắc lệnh hành pháp nhằm thu hẹp cơ quan này xuống mức "sự hiện diện và chức năng tối thiểu theo yêu cầu của luật pháp", một động thái dẫn đến việc hơn 1.000 nhà báo bị cho nghỉ việc hành chính vô thời hạn.

Lake, một chính trị gia Đảng Cộng hòa từng tranh cử Thống đốc Arizona năm 2022 và Thượng viện Hoa Kỳ năm 2024 nhưng không thành công, đã sa thải 500 nhân viên hợp đồng vào tháng 5 và cố gắng sa thải hơn 600 nhân viên toàn thời gian vào tháng 6. Động thái này đã bị hủy bỏ ngay sau khi liên đoàn nhân viên liên bang AFGE phát hiện cơ quan này mắc nhiều lỗi hành chính.

Các nhà báo của VOA đã phản đối các động thái này tại tòa án kể từ khi sắc lệnh hành pháp được ban hành vào tháng 3, đệ đơn kiện cáo buộc các quan chức đóng cửa cơ quan truyền thông này một cách bất hợp pháp. Vào tháng 4, Thẩm phán Liên bang Royce Lamberth đã ban hành lệnh tạm dừng một phần sắc lệnh hành pháp, nhưng một tòa phúc thẩm liên bang đã hủy bỏ một phần lệnh của Lamberth, bao gồm cả điều khoản yêu cầu nhân viên trở lại làm việc.

Trong một tuyên bố hôm thứ Bảy, các nhà báo của VOA là Patsy Widakuswara và Jessica Jerreat, cùng Kate Neeper, giám đốc Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ, đã gọi việc sa thải Lake là "ghê tởm".

"Chúng tôi rất mong chờ phiên điều trần của bà ấy để xem liệu kế hoạch giải thể VOA của bà ấy có được thực hiện theo quy trình đánh giá nghiêm ngặt mà Quốc hội yêu cầu hay không", Widakuswara, Jerreat và Neeper - tất cả đều là nguyên đơn trong vụ kiện, cho biết. "Cho đến nay, chúng tôi chưa thấy bất kỳ bằng chứng nào về điều đó, và vì vậy, chúng tôi sẽ tiếp tục đấu tranh cho những gì chúng tôi tin là quyền của mình theo luật định."

Hôm thứ Năm, Lamberth đã ngăn Lake sa thải giám đốc VOA Michael Abramowitz, nói rằng bà không có thẩm quyền làm như vậy nếu không có đa số phiếu bầu từ ban cố vấn được Thượng viện phê chuẩn mà Trump đã giải thể trước đó. Thẩm phán cũng ra lệnh khai trừ Lake và hai quan chức khác, đồng thời đe dọa sẽ coi thường tòa án nếu ông không nhận được câu trả lời đầy đủ về cách thức cơ quan này hợp tác với lệnh của ông để thực hiện các nhiệm vụ theo luật định.