Cuộc tiến công của Ukraine ở phía Nam đang diễn ra với nhịp độ chậm. Quân đội Nga đã chuẩn bị những phòng tuyến kiên cố mà Ukraine khó có thể xuyên thủng.
Phòng tuyến khó bề lay chuyển của Nga
Trong suốt 7 tuần đầu tiên cuộc phản công của Ukraine, các lực lượng của Nga không chỉ ngăn chặn hết cuộc tấn công này đến cuộc tấn công khác mà còn phản công để giành lại các khu vực đã mất và tăng cường tiến công ở Lugansk cũng như những vị trí trên tiền tuyến mà họ phát hiện ra điểm yếu của đối phương.
Binh lính Ukraine khai hỏa gần Bakhmut. Ảnh: AP
Mặc dù sử dụng xe tăng Leopard và những phương tiện bọc thép hiện đại của phương Tây nhưng Ukraine không thể tạo nên cú đấm mạnh xuyên thủng phòng tuyến Nga.
Các chuyên gia quân sự cảnh báo, xe tăng không phải là giải pháp. Nếu không có ưu thế trên không và không có sự yểm trợ pháo binh vượt trội, các lực lượng của Ukraine sẽ dễ tổn thương trước các tên lửa chống tăng của Nga, được phóng từ chiến hào và từ các chiến đấu cơ.
Ukraine có các phương tiện dọn mìn nhưng không đủ để vượt qua các phòng tuyến kiên cố của Nga. Không những thế, chúng còn trở thành các mục tiêu ưu tiên của Moscow. Các lực lượng của Nga đã tìm cách xếp chồng mìn chống tăng lên nhau để phá hủy các phương tiện dọn mìn của Ukraine.
"Các câu chuyện mà chúng tôi nghe từ tiền tuyến là lực lượng của Ukraine đang đối mặt với các phòng tuyến mà mìn ở mọi nơi, cứ một hoặc hai mét đất lại có một quả mìn. Điều đó buộc Ukraine phải dừng lại và cho các binh lính dọn mìn để tạo một làn đường an toàn trước khi tiến công", Matt Dimmick - cựu Đại tá Mỹ đã nghỉ hưu, đồng thời là cựu Giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia phụ trách về Nga cho hay.
Ukraine đã thay đổi chiến thuật, chuyển sang các đơn vị bộ binh có quy mô bằng một trung đội, thường hoạt động vào ban đêm để tìm đường băng qua các bãi mìn. Tuy nhiên, điều đó đồng nghĩa với việc tiến triển diễn ra rất chậm, các lực lượng thường xuyên phải dừng lại và rút quân. Ngoài ra, những con đường được dọn sạch mìn có thể nhanh chóng bị các UAV và pháo binh Nga gài lại mìn từ xa.
Ukraine đang dựa vào xung đột tiêu hao, tận dụng sự chính xác của các hệ thống pháo để tấn công phòng tuyến Nga và cắt đứt các tuyến hậu cần của đối phương.
Cho đến nay, không có dấu hiệu cho thấy Ukraine đang chuẩn bị cho một cú lừa lớn. Trong chiến tranh hiện đại, với sự can thiệp của các phương tiện trên không và giám sát điện tử, gần như khó có thể tạo nên những bước tiến bất ngờ. Ukraine vẫn tiếp tục tiến công theo 3 hướng.
Ở phía Bắc Donetsk, Ukraine đang tìm cách đánh vào sườn của quân đội Nga ở Bakhmut. Ukraine muốn cầm chân các lực lượng của Moscow tại thành phố này để Nga không thể tăng cường lực lượng tại các điểm yếu khác trên tiền tuyến trải dài cả nghìn km.
Ở mặt trận phía Nam, nơi khu vực Donetsk gặp Zaporizhzhia, Ukraine đang tiến công từ thị trấn Velyka Novosilka, giành được thị trấn Staromaiorske cuối tuần trước, cách các vị trí xuất phát của Ukraine hồi tháng 6 chưa đầy 8 km.
Hướng tiến công thứ ba, dường như là một hướng tiến công ưu tiên, chính là khu vực phía Tây Zaporizhzhia nằm ở tả ngạn sông Dnipro, nơi Ukraine đang cố gắng xuyên qua khu vực Orikhiv và hiện đã tiến đến làng Robotyne nằm cách đó 15km về phía Nam.
Trong tất cả 3 hướng tiến công này, Ukraine gặp khó khăn trước các phòng tuyến của Nga. Họ thậm chí không thể tiếp cận phòng tuyến chính của đối thủ nằm ngay trước mắt. Các đơn vị được đưa tới chiến trường hiện nay chủ yếu là từ các lữ đoàn được huấn luyện gấp và trang bị vũ khí từ các nước NATO trong một vài tháng qua.
Ukraine chật vật giành từng mét đất
Một xu hướng hiện nay trong cuộc phản công của Ukraine là những lữ đoàn được trang bị vũ khí phương Tây không thể hiện tốt bằng những đơn vị được trang bị ít vũ khí tiên tiến nhưng lại nhiều kinh nghiệm hơn, chẳng hạn như Lữ đoàn Tấn công số 3, lực lượng đóng góp vào hầu hết thành quả mà Ukraine đạt được cho đến nay tại Klishchiivka, phía Nam Bakhmut.
Giới quan sát cho rằng, việc mong đợi các đội quân Ukraine được huấn luyện vài tháng ở các nước NATO và được trang bị vũ khí NATO có thể ngay lập tức chiến đấu kiểu NATO là sự lạc quan thái quá. Các lực lượng của Ukraine đã tiến công mà không có 2 điều kiện tiên quyết: Đó là ưu thế trên không tuyệt đối và hỏa lực vượt trội.
Cuộc tiến công của Ukraine ở phía Nam đang diễn ra với nhịp độ chậm. Quân đội Nga đã chuẩn bị những phòng tuyến kiên cố mà Ukraine khó có thể xuyên thủng. Trong số đó có các máy bay không người lái có thể truyền hình ảnh trực tiếp về cho người điều khiển, các bãi mìn và đạn dược còn sót lại. Chúng đã làm gia tăng đáng kể những thách thức mà binh lính Ukraine phải đối mặt so với năm ngoái.
"Đáng sợ nhất là các dây bẫy - thứ mà bạn không thể nhìn vào ban đêm và được thiết lập kết nối với hàng loạt quả mìn", một chỉ huy của Ukraine được gọi là Pole nói.
Một binh lính Ukraine khác thì phàn nàn: "Mọi người đều nói rằng hãy tiến lên nhưng họ không hiểu thực tế xung đột. Họ đang nói với chúng tôi về cách chiến đấu và câu trả lời của chúng tôi là 'Hãy đến đây gia nhập đơn vị của chúng tôi rồi nói xem chúng tôi phải làm gì và xem họ có thể anh hùng được đến đâu".
Các sĩ quan Ukraine nhìn chung có thể áp dụng những gì họ học được ở cấp đại đội nhưng chưa thể áp dụng ở quy mô lớn hơn nhằm áp đảo các lực lượng của Nga.
"Với quá ít thời gian huấn luyện, không có gì bất ngờ khi hoài nghi về khả năng của Ukraine nhằm tạo nên các đơn vị gắn kết có thể chiến đấu với lực lượng phòng thủ được chuẩn bị tốt như Nga", Michael Kofman, học giả cấp cao tại Chương trình nghiên cứu Nga và Á - Âu tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế đánh giá.
Mặc dù cuộc phản công của Ukraine không đáp ứng kỳ vọng của các nước phương Tây và đang chậm kế hoạch nhưng các chuyên gia quân sự đều cho rằng còn quá sớm để nói rằng đây là một thất bại. Họ cho rằng một số chiến dịch lớn trong lịch sử để giành được thắng lợi cũng phải trải qua một vài giai đoạn gần như bế tắc. Họ cũng nhận định, trong khi Ukraine phải chật vật giành lại từng mét đất Nga kiểm soát thì thành công không chỉ được đo bằng số lượng lãnh thổ giành lại mà còn cả mức độ tiêu hao lực lượng của đối phương. Các tên lửa của Ukraine do phương Tây cung cấp đang tấn công thẳng vào các phòng tuyến phía sau của Nga cũng như phá hủy kho đạn dược và trung tâm hậu cần của nước này.
Trong khi đó, Tướng Zaluzhny và các chỉ huy cấp cao Ukraine hiểu họ đang không có công cụ mà mình thực sự cần để tiến hành phản công nhưng lại đối mặt với sức ép thời gian khi Nga củng cố các chiến hào sâu thêm và phương Tây ngày càng mất kiên nhẫn cũng như mệt mỏi vì xung đột kéo dài.
VietBF@ Sưu tập
