Nhà văn nổi tiếng Nhật Bản Higashino Keigo từng nói: "Trên đời có hai thứ không thể nh́n thẳng, một là mặt trời, hai là ḷng người." Đó chính là mặt tối nhất của con người.
Nhiều người nói, hiểu rơ bản chất một người giống như tiêm vắc xin pḥng bệnh cho tâm hồn. Liều thuốc này sẽ giúp chúng ta hiểu rơ được ai đáng để kết giao và ai nên giữ khoảng cách.
Muốn nh́n rơ bản chất một người th́ không cần trắc nghiệm hay đoán ṃ, chỉ cần nh́n vào ba yếu tố này.
1. Tiền, nh́n thấu được bản chất của ḷng người
Trên mạng xă hội hỏi đáp Zhihu từng có một câu hỏi: "Làm thế nào để nh́n thấu được ḷng người nhanh chóng?". Nhiều người cùng chung câu trả lời: "Chỉ cần liên quan về tiền bạc. Những người vay tiền trả đúng hạn là đáng tin cậy. Những người có thể cho bạn vay tiền mà không do dự xứng đáng là t́nh bạn sâu sắc".
Tiền là vật ngang giá chung để trao đổi hàng hóa, dịch vụ. Đôi khi thứ cho vay đi không phải là tiền, mà là sự tin tưởng và t́nh nghĩa. Lúc bạn ở đỉnh cao, người cho bạn vay tiền có thể rất nhiều, nhưng lúc bạn khó khăn, người t́nh nguyện cho vay lại chẳng được bao nhiêu. Vay tiền, có thể nh́n thấu ai mới là người bạn tốt thực sự, c̣n ai giả t́nh giả nghĩa.
Dân làng Châu Lâu đứng trước cổng nhà Chu Chí Văn mỗi ngày để xin tiền, vay tiền hoặc làm livestream kiếm tiền. Ảnh:sina.
Chu Chí Văn là người nổi tiếng nhất làng Châu Lâu, thành phố Hà Trạch, tỉnh Sơn Đông. Năm 2010, Chu tham gia cuộc thi "Tôi là ngôi sao" của đài truyền h́nh Sơn Đông và trở nên nổi tiếng nhờ chất giọng hiếm có. Tiếp đà đó, người đàn ông gần 40 tuổi bước lên sân khấu của chương tŕnh "Đại lộ ngôi sao" của đài truyền h́nh quốc gia và nhanh chóng trở thành hiện tượng lạ. Cuộc thi này Chu đă giành huy chương vàng, dù xuất thân chỉ là công nhân cầu đường, không qua trường lớp thanh nhạc nào.
Sau cuộc thi, từ một công nhân kiếm được 15 tệ mỗi giờ (khoảng 40.000 đồng), Chu Chí Văn được săn đón tại các sân khấu lớn, tŕnh bày các ca khúc ca ngợi tổ quốc với cát xê lên tới 100.000 tệ (330 triệu đồng) cho một buổi biểu diễn. Có những tháng, các show diễn của Chu được xếp kín lịch.
Trở về quê nhà trong vinh quang, Chu trở thành "báu vật" trong mắt dân làng Châu Lâu. Trước khi nổi tiếng, họ hàng hay người làng ít khi đến nhà Chu thăm hỏi. Nhưng khi thành danh, mọi người đến chơi tới tấp, tỏ t́nh làng xóm hữu hảo thân thiết. Mục đích của những người này đều như nhau, không phải đến chúc mừng sự thành công của Chu mà để nhận tiền từ anh: "Giàu có rồi phải báo đáp quê hương và làng xóm", họ nói với anh như vậy.
Chu Chí Văn vốn rất tốt bụng, giúp xây đường cho làng, sẵn sàng cho tiền những người đến xin với lư do "vợ ung thư sắp chết" hay "bố mẹ già không có thu nhập". Hoặc ai ngỏ ư vay tiền, anh cũng sẵn sàng móc túi. Số tiền cho vay đă lên tới khoảng 1 triệu tệ (3,3 tỷ đồng) nhưng Chu cũng biết chẳng thể nào lấy lại được.
Có vay có trả, vay lại không khó. Người nhân phẩm tốt sẽ trả nợ đúng hạn; người nhân phẩm không tốt sẽ luôn t́m cách tŕ hoăn, dây dưa không trả. Cũng có câu: "Hoạn nạn mới thấy chân t́nh". Khi bạn khó khăn, người sẵn sàng đứng ra giúp bạn, đó mới là bạn bè thực sự.
2. Thái độ khi tức giận
"Nh́n người đừng nh́n lúc họ được, hăy nh́n những lúc họ mất". Muốn nh́n nhận rơ một người th́ phải xem lúc họ giận dữ, bởi v́ nổi giận khiến con người bộc lộ bản tính, từ đó có thể nh́n nhận được sự tu dưỡng và nhân phẩm của họ.
Tiến sĩ Olison Madden, người sáng lập tạp chí "Thành công" nổi tiếng khắp nước Mỹ trong một cuốn sách từng viết: "Bất cứ khi nào, bạn cũng không nên làm nô lệ cho cảm xúc của ḿnh, không nên bắt mọi hành động phải phụ thuộc vào cảm xúc, mà tự bản thân phải học cách kiềm chế cảm xúc".
Con người sống trên đời khó tránh khỏi hỉ nộ ái ố. Một người khi tức giận biểu hiện thế nào th́ sẽ nh́n nhận ra nhân phẩm chân thực nhất của họ. Khi tức giận, con người thường mất khả năng lư trí và mất kiểm soát, không che giấu được ḿnh.
Vui mừng có thể ngụy trang được, thiện lương cũng có thể ngụy trang được, nhưng nổi giận có thể thiêu hủy hết thảy lớp vỏ ngụy trang, sẽ hiển thị ra bản chất nằm ở sâu trong tâm.
Có người hễ tức giận liền bộc lộ ngay ra ngoài, không quan tâm đến tâm trạng người khác. Nhưng như thế chỉ khiến sự t́nh tệ hại hơn, mâu thuẫn càng khoét sâu thêm, quan hệ ngày càng xa cách. Người có tu dưỡng, nhân phẩm thực sự tốt khi tức giận vẫn giữ được lễ phép cơ bản, vẫn nói về công việc một cách có lư trí, đặc biệt không giận cá chém thớt.
Tức giận là bản năng, khắc chế được tức giận là bản lĩnh. Một người có cảm xúc ổn định thường có vẻ mặt ôn ḥa khiến người khác dễ chịu, c̣n một người hơi chút là nổi giận th́ ai gặp cũng chỉ muốn trốn tránh.
3. Thái độ với người lạ
Để xem tính cách và tŕnh độ học vấn của một người, hăy xem cách họ đối xử với người lạ.
Một số người hiền lành nhưng lại rất thô lỗ khi nói chuyện với người lạ, bởi họ nghĩ rằng chỉ giao tiếp với người này một lần và không gặp lại nữa, v́ vậy không cần phải giả vờ.
Một doanh nhân Nam Phi tên là Peter được mời đến thăm nhà của Tổng thống Nelson Mandela. Đích thân vị tổng thống khi đó 78 tuổi đă đứng ngoài cửa chào đón ông. Theo quy định của công ty, tài xế sẽ phải ở ngoài xe chờ chủ nhân. V́ vậy sau khi tài xế được Mandela mời uống nước, đă lặng lẽ trở lại xe chờ Peter.
Khi đến giờ ăn trưa, đầu bếp đă nhắc hai lần nhưng không thấy vị tổng thống động tĩnh ǵ, Peter cảm thấy rất khó hiểu. Măi đến một giờ chiều, Mandela mới hỏi: "Peter, khi nào th́ ngài mời tài xế vào dùng bữa". Thấy Peter c̣n ngỡ ngàng, Mandela đă đi tới băi đậu xe, gơ vào cửa kính, cúi đầu nói với tài xế: "Xin lỗi, tôi muốn mời ông cùng dùng bữa với chúng tôi, được không?". Bữa trưa muộn này khiến cả Peter và người lái xe rất cảm kích.
Chỉ khi bạn thân thiện với người lạ, bạn mới có thể phản ánh chân thực tính cách của ḿnh. Đối xử với người lạ bằng sự tôn trọng và tin tưởng cơ bản, cũng phản ánh bản chất của một con người. C̣n với những người trong ḷng không có "t́nh thương", không có sự tử tế giữa con người với nhau, có đáng để bạn kết giao, đáng để bạn bỏ tâm sức?
VietBF@sưu tập
