Không thể ngăn được chiến tranh thương mại Mỹ - Trung?

[troopy]

Nguy cơ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đang đến gần. Giới chuyên gia quốc tế đều lo ngại sau hàng loạt động thái “ăn miếng trả miếng” giữa Mỹ và Trung Quốc có thể dẫn đến một cuộc chiến tranh thương mại và từ đó có thể gây ảnh hưởng trên diện rộng.


Tổng thống Donald Trump ký chỉ thị về việc áp thuế nhập khẩu đối với hàng Trung Quốc

Giải mã với PV về động thái của Mỹ trong việc tăng thuế hàng loạt mặt hàng của Trung Quốc, tiến sĩ Scott Kennedy, Giám đốc Dự án kinh doanh và kinh tế chính trị Trung Quốc - thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) ở Washington (Mỹ), nhận xét: “Bước đi của Washington được xem là nỗ lực có sức nặng nhằm bảo vệ sở hữu trí tuệ của Mỹ và đặt ra những rào cản nhằm vào chính sách công nghiệp của Trung Quốc”. Tuy nhiên, ông cũng dự báo: “Bắc Kinh chắc chắn sẽ không “chịu thua”, và đến nay thì họ cũng đã có những phản ứng đầu tiên”.

Chính vì vậy, theo ông Kennedy, tình hình có lẽ sẽ còn leo thang căng thẳng. “Điều này gây ảnh hưởng lên các nước đang tham gia vào chuỗi giá trị kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc. Từ tình hình này, sẽ rất khó đưa ra một dự báo chắc chắn cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương thời gian tới. Khu vực có thể sắp trải qua nhiều biến động”, tiến sĩ Kennedy lo ngại.


Nguy cơ gây ảnh hưởng sâu rộng cũng là điều mà Giáo sư Ann Lee, một chuyên gia về quan hệ kinh tế Mỹ - Trung và là cây bút bình luận trên các đơn vị truyền thông hàng đầu thế giới, đặt ra khi trả lời PV. Bà Lee dự báo: “Cuộc chiến thương mại không chỉ dẫn đến kết quả đáng lo ngại cho Mỹ hay Trung Quốc, mà còn ảnh hưởng đến phần còn lại của thế giới. Đó là vì bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay khiến cho các nước đều có liên quan trong chuỗi cung ứng chung”.

Cụ thể hơn, Giáo sư Lee chỉ ra: “Việc giá cả tăng đột ngột sẽ tạo cú sốc dây chuyền trên chuỗi cung ứng. Hậu quả của cú sốc này là lợi nhuận suy giảm, nhiều doanh nghiệp không đủ khả năng đáp ứng cho chi phí, nên thậm chí sa thải bớt nhân sự, cắt giảm mức lương. Không chỉ vậy, người tiêu dùng ở nhiều nước sẽ đối mặt nguy cơ vật giá leo thang, gây ra lạm phát tăng cao. Thực tế, chiến tranh thương mại không hề giống như những gì Tổng thống Mỹ Donald Trump hứa hẹn là “tốt cho doanh nghiệp và người lao động. Khu vực ASEAN nói riêng và thế giới nói chung sẽ bị tác động mạnh mẽ bởi cuộc chiến thương mại này”.

Trong khi đó, đánh giá về ảnh hưởng đối với các nước, Giáo sư Dwight Perkins, cựu Chủ nhiệm Khoa Kinh tế - Đại học Harvard (Mỹ) và là chuyên gia hàng đầu thế giới về mô hình kinh tế Đông Á, có phần lạc quan: “Một số quốc gia “đứng ngoài” có thể hưởng lợi khi dựa trên những thay đổi của một bên nào đó đang trong cuộc”. Tuy nhiên, cơ hội này không hề vững bền, khi ông Perkins cũng thừa nhận rằng: “Nguy cơ lớn hơn khi cuộc chiến tranh thương mại leo thang khi các bên liên quan đưa ra những biện pháp “ăn miếng trả miếng” sẽ gây ra tổn thương cho tất cả các bên”.

Bất đồng lan rộng

Theo Reuters ngày 24.3, đại diện Mỹ tại Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã khiếu nại để yêu cầu Trung Quốc bãi bỏ lệnh cấm nhập một số loại rác. Lâu nay, Trung Quốc là nước nhập khẩu nguyên liệu tái chế lớn nhất thế giới và lệnh cấm mới đã lập tức khiến nhiều nước phương Tây lao đao. Phía Mỹ lập luận Trung Quốc đã vi phạm trách nhiệm được quy định đối với thành viên WTO bằng cách áp dụng “tiêu chuẩn kép” đối với rác trong và ngoài nước. Hiện căng thẳng song phương đang dâng cao sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ký chỉ thị về việc áp thuế nhập khẩu đối với hàng loạt mặt hàng Trung Quốc trị giá 60 tỉ USD. Tờ South China Morning Post hôm qua dẫn lời một quan chức cấp cao Mỹ cho hay Washington “phải hành động” vì Bắc Kinh “không chân thành trong việc mở cửa kinh tế như đã cam kết”. Đáp lại, Bộ Thương mại Trung Quốc công bố kế hoạch áp thuế suất nhập khẩu 15% và 25% lên 120 mặt hàng Mỹ, với tổng trị giá gần 3 tỉ USD còn Phó thủ tướng Lưu Hạc tuyên bố nước này “đủ sức bảo vệ lợi ích quốc gia”.

Bên cạnh đó, có dấu hiệu cho thấy bất đồng đã vượt khỏi phạm vi thương mại khi phái đoàn Mỹ bỏ phiếu chống một nghị quyết tại Hội đồng nhân quyền LHQ do Trung Quốc soạn thảo về “thúc đẩy hợp tác vì lợi ích lẫn nhau trong lĩnh vực nhân quyền”. Theo Reuters, Mỹ cho rằng nội dung nghị quyết có nhiều điều khoản cho thấy Trung Quốc “đang cố làm suy yếu hệ thống nhân quyền LHQ và các chuẩn mực củng cố hệ thống này”. Tuy nhiên, ngoài phiếu chống của Mỹ, nghị quyết đã được thông qua với 28 phiếu ủng hộ và 17 phiếu trắng.

VietBF © sưu tập

CHIẾN TRANH KINH TẾ : AI SẼ THẮNG ?





Sau chiến tranh Việt Nam , Mỹ bắt tay với Trung Cộng để hợp tác kinh tế và cô lập Liên Xô cho đến khi liên bang này tan rã . Mỹ và Trung cộng đều hưởng lợi lớn về kinh tế . Trung Cộng cải tổ kinh doanh , tiếp nhận tài chánh và kỹ thuật của phương Tây và trở thành công xưởng lớn của thế giới. Mỹ được hưởng lợi nhờ gia công nhân Trung cọng rẽ , thị trường tiêu thụ lớn , các công ty đầu tư có điều kiện cải tiến kỹ thuật , các công ty bán lẻ mở rộng màn lưới trên toàn cầu . Nhưng ngày nay nền KT Trung cộng hùng mạnh lên nhờ lợi thế đông dân, giá công nhân rẽ , thừa hưởng lẫn ăn cắp kỹ thuật của Mỹ , nên cán cân buôn bán nghiêng về phía TC và Mỹ bị thua thiệt nhiều . Tổng thống Donald Trump muốn cân bằng cán cân buôn bán và chống lại chính sách phá giá của Trung cọng và một số nước nên ra lệnh tăng thuế nhập khẩu thép và nhôm , đồng thời tăng thuế lên 60 tỷ trên 100 mặt hàng được cho phá giá và ăn cắp bản quyền . Kinh tế thế giới rung động vì có thể gây ra chiến tranh kinh tế giữa MỸ và TC , thị trường chứng khoán sụt giá . TC trả đũa đánh thuế 3 tỷ đô la các mặt hàng nông sản Mỹ và hứa hẹn sẽ có nhiều biện pháp khác như rút lại tiền cho Mỹ vay , và tuyên bố sẽ thắng trong thời gian dài nhờ tiềm lực KT mạnh . So sánh mối tương quan giữa hai cường quốc kinh tế như sau

Mỹ mua của TC hầu hết các mặt hàng tiêu dùng hàng ngày, những máy móc và thiết bị điện tử gia công tại TC . TC mua Mỹ hàng cao cấp như máy bay hành khách, thiết bị điện và điện tử điều khiển , nông sản như đậu nành , thịt heo bò ...

Nếu Mỹ tăng thuế hàng TC thì hàng TC sẽ tăng giá , các CTY bán lẻ Mỹ hay gia công tại TC sẽ lên giá .Có thể một số người nghèo My ảnh hưởng những Mỹ sẽ tăng thu ngân sách , hãng Mỹ có nhiều cạnh tranh và công nhân Mỹ sẽ có được việc làm ,vì giá hàng TC đắt nên các nhà đầu tư sẽ trở về Mỹ hay kiếm nơi sản xuất hạ hơn . KT TC sẽ chậm lại vì khó xuất khẩu do tăng giá

Nếu TC tăng thuế hàng nhập khẩu MY , thì ngành chăn nuôi TC bị thiệt hại vì gia nông sản MỸ rẽ so với các nước khác . Cơ phận nhập từ MỸ để gia công sẽ tăng giá , hàng gia công giá cao hơn khó bán hơn , công nhân sẽ mất việc làm như lắp ráp điện thoại , thiết bị điều khiển . Hàng nhập từ các nước khác đắt hơn như máy bay chẳng hạn

Nền Kt Mỹ mạnh gấp đôi nên KT TC nên không mấy anh hưởng về giá cả , ngược lại chống được thâm thủng trong buôn bán , công nhân có được việc làm , chống TC chuyển sức mạnh kinh tế thành sức mạnh quân sự và chính trị để bành trướng thị trường lẫn lãnh thổ.

TC đương đầu với MỸ sẽ làm giảm khả năng xuất khẩu , có thể gây trì trệ sản xuất , TC có thể mở rộng các thị trường khác bằng cách lẩn chiếm vùng châu Á , biển Đông và biển Nhật Bản .

Trong dài hạn Mỹ sẽ thắng thế và buộc TC phai nhượng bộ để lập lại cán cân thương mại và bớt hiếu chiến hơn . Tuy nhiên nếu chính quyền TC suy yếu thì quyền lực chính trị sẽ lung lay vì nội loạn .

Không nên hốt hoảng do xáo trộn nhỏ trước mặt , nhưng chính sách KT của MỸ là khôn ngoan để đánh bại thế lực của TC và các nước ăn theo hưởng lợi trên sự cạnh tranh bất công .Tuy bất động trên nhiều lãnh vực nhưng chính sách KT đối với TC đều được sử ủng hộ của hầu hết các dân biểu và nghị sĩ lưỡng viện