Trở về sau những tháng ngày sau song sắt dài đằng đẵng, Phòng gọi điện thông báo cho chúng tôi mà cứ khóc rưng rức. Bắt đầu làm lại cuộc đời, anh lường trước sẽ rất khó khăn, “nhưng chắc chắn tôi sẽ làm được!”.
Chiến thắng trong chiến tranh
Chúng tôi gặp Trịnh Duy Phòng (53 tuổi, quê Ninh Bình) tại Phân trại số 3, Trại giam Nam Hà ngay trước dịp đặc xá nhân Quốc khánh 2/9 vừa qua. Khi đó, phạm nhân này vừa hoàn thành bài viết về cảm tưởng của mình sau suốt một tuần nghiền ngẫm câu chữ. Đó là những cảm tưởng mà Phòng sẽ trình bày trước đông đảo mọi người khi chính thức được trao Quyết định đặc xá.
“Vậy là về rồi nhà báo ạ. Cuối cùng thì tôi cũng đã được sum họp với gia đình sau đúng 12 năm 10 tháng 20 ngày ở trại. Càng gần ngày về, tôi càng hồi hộp và chỉ mong sao thời gian hãy trôi qua thật nhanh”, Phòng hồ hởi tâm sự.
Trịnh Duy Phòng vốn là một trinh sát của Sư đoàn 339 tham gia mặt trận biên giới Tây Nam năm 1979 tại Campuchia. Trong một lần trinh sát mặt trận địch, Phòng bị thương nặng tưởng không qua khỏi, nhưng cuối cùng lại may mắn thoát chết. Năm 1982, Phòng trở về nhà với thương tật 81% và chứng nhận Thương binh nặng.
 |
| Phạm nhân Trịnh Duy Phòng bên tờ giấy ghi cảm tưởng trước ngày về. |
Quyết chứng minh mình tàn nhưng không phế, Phòng vận dụng kiến thức hồi còn học trên giảng đường đại học năm nào để xin vào làm kế toán tại Xí nghiệp 27/7 Ý Yên, tỉnh Nam Định. Nhờ chăm chỉ và sáng tạo, dần dà anh thương binh này đã chiếm trọn niềm tin của đồng nghiệp và lãnh đạo. Nhiều sáng kiến của Phòng đã góp phần giúp Xí nghiệp hoạt động hiệu quả và làm ăn có lãi. Cũng từ đó, con đường quan lộ mở ra với nhân viên kế toán Trịnh Duy Phòng.
Gục ngã trong thời bình
Năm 1990, Phòng trở thành Giám đốc Xí nghiệp 27/7 Ý Yên và chỉ trong một thời gian ngắn, vị lãnh đạo trẻ này đã gây dựng được một mạng lưới quan hệ rất rộng lớn, một tương lai tốt đẹp đang hứa hẹn Phòng ở phía trước. Tuy nhiên, những năm sau đó Phòng đã chỉ đạo cấp dưới thực hiện nhiều hoạt động kinh doanh mờ ám và bị cơ quan điều tra đưa vào tầm ngắm.
Ngày 5/10/1998, vị Giám đốc kiêm Kế toán trưởng của Công ty Đúc luyện kim 27/7 Ý Yên (tiền thân chính là Xí nghiệp 27/7 Ý Yên) bị bắt cùng cả bộ sậu của mình. Theo tài liệu của cơ quan điều tra, trong thời gian làm lãnh đạo quản lý Xí nghiệp 27/7 Ý Yên, Phòng đã cùng nhiều cấp dưới là kế toán, cán bộ vật tư, lái xe và thủ kho của đơn vị nhiều lần ứng tiền quỹ của công ty hoặc nhận tiền, hàng của các đối tác mà Xí nghiệp ký kết làm ăn rồi không quyết toán đúng theo quy định của Nhà nước.
Cơ quan điều tra cũng làm rõ việc Giám đốc Phòng và tay chân thường xuyên lập chứng từ khống lặp đi lặp lại nhiều lần để chiếm đoạt những khoản tiền khổng lồ của đơn vị. Riêng Giám đốc Phòng, cơ quan điều tra xác định anh ta tham ô 14 khoản tiền trị giá hơn 3,6 tỉ đồng! Ngoài ra, Phòng còn cùng đồng bọn tham ô 19 khoản khác với số tiền gần 3 tỉ đồng. Phòng còn bị cáo buộc đã cố ý làm trái các quy định của Nhà nước, gây thiệt hại hơn 430 triệu đồng. Vào thời điểm năm 1998, những khoản tiền nêu trên có giá trị rất lớn.
Xét tính chất nghiêm trọng của vụ án, TAND tỉnh Nam Định, sau đó là TANDTC đều xử Trịnh Duy Phòng mức án tù chung thân về hai tội “Tham ô tài sản” và “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Chỉ trong chốc lát, tỷ phú Trịnh Duy Phòng trở về tay trắng và còn phải thụ án tù không biết đến ngày về. Phòng vào tù, để lại vợ và 3 đứa con thơ đang tuổi ăn, tuổi lớn.
Lập công chuộc tội
Trịnh Duy Phòng kể rằng, trong những ngày đầu mới vào trại, tâm trạng nhớ nhà và nuối tiếc luôn hiển hiện trong đầu anh ta. Ngoài ra, Phòng còn canh cánh một nỗi niềm là toàn bộ tài sản đã bị tịch thu khiến vợ con anh ta đang ăn sung mặc sướng bỗng phải vất vả mưu sinh. Thậm chí, chị Đinh Thị Hảo (vợ Phòng) từ một mệnh phụ phu nhân nhưng khi Phòng vào vòng lao lý, chị này hàng ngày phải bán xôi, góp nhặt từng đồng lẻ để 3 đứa con ăn đủ no, học đủ chữ.
Nhưng ở sau song sắt lạnh giá, Phòng vẫn cảm nhận được tình cảm nồng ấm mà người vợ tảo tần này dành cho mình bởi cứ cuối tháng là chị Hảo lại gắng thu xếp công việc để xuống thăm chồng đều đặn.
Phòng kể lại: “Tôi biết ơn cô ấy nhiều lắm. Tôi vướng vòng lao lý và tán gia bại sản như thế này, nếu không có cô ấy và các con động viên thì chắc chắn là tôi đã không thể có một tâm lý ổn định để yên tâm cải tạo. Ngày cô ấy vào thông báo cho tôi rằng con út của chúng tôi cũng đã vào đại học như anh chị của nó, tôi mừng rơi nước mắt. Thấy cả 3 cháu đều đã học hành giỏi giang, công việc thành đạt, ban đầu tôi cũng tủi thân nhưng phút tủi thân nhanh chóng trôi qua và tôi càng quyết tâm hơn trong việc lao động cải tạo để phấn đấu được trở về”.
Cũng theo Phòng, con cả của anh hiện làm việc ở một ngân hàng, đã lập gia đình và gần đây đã đưa cháu nội đến thăm ông.
Những quyết tâm của Trịnh Duy Phòng rồi cũng có ngày giúp anh thoát khỏi phận tù tội bởi pháp luật tuy nghiêm minh nhưng luôn chừa ra con đường sáng cho những người thực tâm muốn phục thiện. Trong một lần cán bộ của Bộ Công an về thăm Trại giam Nam Hà đã nhìn ra khát khao hoàn lương và tư duy kinh tế, nghiệp vụ kế toán vẫn còn vô cùng sắc sảo của phạm nhân Trịnh Duy Phòng. Như một cơ duyên, Phòng được cán bộ điều động cho nhập vai trong một chuyên án lớn ở Vũng Tàu: Phòng được trích xuất và đi “công tác nằm vùng”.
Nhiệm vụ của Phòng là làm kế toán - công việc từng là sở trường của phạm nhân - cho một công ty dầu khí hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh dầu khí. Cơ quan điều tra nghi ngờ vị Giám đốc công ty này tuồn dầu khí của Nhà nước ra ngoài bán trục lợi nhưng chưa có bằng chứng cụ thể nên Phòng phải làm sao đóng vai cho khéo để âm thầm thu thập cho đủ bằng chứng về hành vi phạm tội của người này. Kết quả, sau đúng 365 ngày “nằm vùng”, Phòng đã góp phần giúp chuyên án thành công xuất sắc. Sau khi lập chiến công, Phòng tiếp tục quay về cải tạo tại Trại giam Nam Hà.
Và Trịnh Duy Phòng đã nhận được quà tặng kỳ diệu của cuộc sống khi sau đó Bộ Công an đã tặng Bằng khen cho anh. Nhờ đó, Phòng được xét giảm án từ tù chung thân xuống còn tù có thời hạn. Tiếp tục cải tạo tốt, Trịnh Duy Phòng được giảm án hai lần nữa và mới đây, trong dịp đặc xá nhân Quốc khánh 2/9, anh đã trở về sum họp bên gia đình.
Trước ngày về, Trịnh Duy Phòng tâm sự với chúng tôi: “Tôi nghĩ mình vẫn còn may mắn khi có cơ hội được làm lại. Đường về dù có xa mấy nhưng nếu ta có niềm tin, ta sẽ đi về được phải không nhà báo? Thế là sau hơn 12 năm dài đằng đẵng, tôi cũng được trở về để cám ơn bà xã - người đã bao năm vất vả vì tôi mà lo cho các con khôn lớn. Sức còn, niềm tin còn, không có việc gì là ta không làm được. Tôi sẽ lại bắt đầu từ hai bàn tay trắng này anh ạ”. Phòng vừa nói vừa đưa đôi tay đã chai sạn theo năm tháng để quả quyết.
Kỳ Anh
Đường về nẻo thiện của “tỷ phú tham ô”
