Sau Libya, phương Tây 'biến mất' khỏi Trung Đông?

Dù phương Tây đang can thiệp quân sự vào Libya nhưng theo tạp chí Newsweek, kỷ nguyên can dự của phương Tây vào Trung Đông đang đi vào giai đoạn kết thúc.

Gần một thế kỷ trước, từ khi Anh và Pháp ra khỏi Đế chế Ottoman, phương Tây không ngừng nỗ lực can dự để áp đặt ý chí của mình lên Trung Đông với nhiều cách thức khác nhau, cả vũ lực lẫn ngoại giao, cả bí mật lẫn công khai.

Những lý do để bào chữa cho hành động can dự cũng rất phong phú: sự phổ biến của chủ nghĩa cộng sản, sự tồn tại của các nhà độc tài tàn bạo hay sự vi phạm luật pháp quốc tế...

Trách nhiệm “bảo vệ thường dân” mà liên minh hiện đang đưa ra tại Libya cũng là một trong các lý do để xâm phạm chủ quyền các quốc gia Trung Đông khi họ hành xử không theo đúng ý muốn của phương Tây.

Ban đầu là nước Anh đi tiên phong. Nhưng sau cuộc khủng hoảng Suez năm 1956, vai trò đi đầu rơi vào Mỹ.

Nhưng thời gian qua, kết quả như thế nào? Thực tế, bất chấp các cuộc phiêu lưu của phương Tây cũng như hàng nghìn tỉ USD của Mỹ, khu vực này nói chung vẫn không có hòa bình, ổn định, và còn trở nên không khó đoán.

Làn sóng nổi dậy tại các nước Arab vừa qua cho thấy người dân Trung Đông có khả năng tự thay đổi mình, bác lại khái niệm do những người bảo trợ đưa ra, rằng họ cần sự bảo vệ, giám sát và định hướng từ bên ngoài.

Trong bài diễn văn mới nhất của Tổng thống Mỹ Obama, ông coi hoàn cảnh khốn khó của dân thường như một lập luận mới để vận động cho các cuộc không kích của phương Tây.

Tuy nhiên, liệu bom có đủ để lật đổ Gaddafi? Sự sụp đổ của Gaddafi (giả sử có xảy ra) sẽ đóng lại một chương trong lịch sử Libya nhưng sẽ không mở ra một chương mới trong lịch sử của Trung Đông.

Sự can thiệp của phương Tây vào Libya sẽ hầu như không có tác động lên vở kịch lớn ở Trung Đông. Các học giả có thể nói về Mỹ định hình lại lịch sử nhưng thực tế là lịch sử đang tự định hình chính nó, trong khi con người chỉ còn cách chứng kiến.

Rồi sẽ đến lúc mọi thứ sẽ đâu vào đó. Phương Tây chỉ nên hỗ trợ những Chính phủ chia sẻ lợi ích và giá trị với mình và từ chối những nước còn lại.

Trận chiến kéo dài hàng thế kỷ để kiểm soát Trung Đông đang kết thúc. Phương Tây thua và họ (Trung Đông) thắng. Không có công nghệ cao nào có thể thay đổi kết quả đó.

Theo VN&TG