Người 6 lần xông vào chỗ chết Chernobyl

(VNN) - Sergei Belyakov, người Mỹ gốc Ukraine cho biết, ông đã 6 lầnxông vào địa ngục Chernobyl rồi lại trở ra. Công dân Mỹ gốc Ukraine này là mộttrong những người tình nguyện xử lý hậu quả thảm họa hạt nhân ở thành phố Chernobyl, Ukraine hồi tháng 4/1986.

Sergei là một trong số những người dũng cảm xông vào khu vựcnhiễm phóng xạ để dọn dẹp các mảnh vỡ hoặc sửa chữa đường ống rồi rút lui tớikhu vực an toàn trước phóng xạ lên tới mức chết người.

Trong thời gian 40 ngày làm nhiệm vụ ở Chernobyl, ông Sergei đã6 lần ra vào nhà máy hạt nhân gặp sự cố này. Sergei là một trong số hàng trămngười núp mình trong cầu thang có mái che dẫn tới mái của lò phản ứng số 3 và số4. Ở bên ngoài, phóng xạ cao tới mức họ có thể bị giết chết chỉ trong vòng vàiphút.

"Đó là cửa dẫn tới địa ngục", Sergei kể và nhắc lại sự kiện diễnra cách đây 25 năm. "Ngay ở cửa vào bạn có thể nhìn thấy một hình vẽ rất chitiết và chuyên nghiệp trên tường, mô tả rõ phần mái lò theo hình ảnh 3D. Có mộtngười đứng ở cửa sẽ chỉ bạn phải tới chỗ nào, làm việc gì, phải đi vòng quanhnhững chỗ nào, cầu thang nào đã yếu và đừng tới đó vì bạn sẽ bị ngã xuống chỗnguy hiểm. Bạn ghi sâu vào tâm trí những lời nhắc nhở và những yêu cầu về côngviệc phải làm. Rồi bạn cắm đầu chạy".

Công việc của Sergei là chặt những tấm nhựa đường nhiễm xạ trênmái và kéo nó xuống để chôn trong một thời gian rất ngắn. Thời gian lâu nhất màông ở trên mái là 2 phút và ngắn nhất là 30-40 giây.

"Thường sẽ có những người khác hét lên, nói bạn phải tới nơi antoàn hoặc bạn phải tự quyết định khi nào rút lui. Một khi công việc hoàn thành,bạn phải đi xuống khỏi mái. Có khoảng 700-900 người đi lại trên cầu thang ấy,tạo thành một dây chuyền làm việc liên tục.

Hiện giờ 55 tuổi, ông Sergei đang làm việc tại Singapore chonhóm nghiên cứu của tập đoàn nghiên cứu phân tử Albany với tư cách là một nhàkhoa học. Tuy nhiên, Sergei cho biết, những ngày tháng ở Chernobyl năm 1986 vẫnin sâu trong tâm trí của ông.

Lần đầu tiên ở trên mái là lần kinh khủng nhất. "Kính bảo hộ đầymồ hôi và tôi có lẽ đã sụt 4,5kg chỉ trong vài giây vì đó là một trải nghiệmhoàn toàn chấn động".

Năm 1986, ông Sergei là giảng viên tại một trường đại họcUkraina. Ban đầu, ông cảm thấy có gì đó không ổn ở Chernobyl trong khi đang câucá. Lúc đó, mức nước ở sông Dnipro bất ngờ tụt, một dấu hiệu cho thấy đập nước ởthượng nguồn đã bị đóng.

Phải mất vài tuần nhà chức trách Liên Xô mới nhận biết được sựnghiêm trọng của cuộc khủng hoảng. Ông Sergei, cũng là binh sĩ dự bị, từng đượchuấn luyện phòng vệ trong chiến tranh hóa học, đã tình nguyện tham gia xử lý hậuquả hạt nhân bất chấp sự phản đối của vợ.

"Rõ ràng cô ấy không vui vẻ với điều đó nhưng tôi đã quyết định.Tôi không ngờ được những gì tôi sắp trải qua. Nếu biết trước, có lẽ tôi đã nghĩlại". Sergei được triệu tập vào tháng 7/1986 và được đưa tới Chernobyl. Ông có23 ca làm việc tại nhà máy, chỉ được bảo vệ bằng một tấm chăn dưới eo, quấn ởphía trước và sau. Các thiết bị bảo hộ khác gồm một chiếc găng tay dày, mặt nạphòng hơi độc. Tất cả đều không chống được phóng xạ.

Những người tình nguyện và công nhân phải rút lui khi họ nhiễm 2Roentgen - khoảng 240 millisieverts/ngày. Cơ quan bảo vệ môi trường Mỹ nói, mộtliều 500 millisieverts sẽ gây buồn nôn và 1,000 millisieverts sẽ gây ra xuấthuyết.

Sau khi hứng chịu 25 Roentgen phóng xạ, các công nhân, ngườitình nguyện sẽ được đưa về nhà. Nhiều người trong số này đã chết sớm. Sergei chobiết, ông biết ít nhất 5 người từng làm ở Chernobyl đã chết trong vòng 10 năm.Tuy nhiên, cũng có nhiều người khác đã sống tới hơn 50 tuổi nên khó có thể nóiphóng xạ Chernobyl là nguyên nhân gây chết người.

"Tôi có lẽ đã may mắn", Sergei nói. Ông bị ốm vài tháng songhiện giờ vẫn khỏe mạnh. "Tác động của phóng xạ lên một cơ thể sống là rất khácbiệt. Có những người có thể chịu tác động từ phóng xạ rất tốt. Nhưng không may,có những người sẽ thiệt mạng nếu họ chỉ cần hứng một liều phóng xạ nhỏ, vốn đượccoi là bình thường với những người khác".

Sergei không nhận những lời khen dũng cảm. "Bạn làm từng bước,từng bước một. Tôi bước 100 bậc trên thang, rồi trèo hết thang, sau đó bước 70bước sang phải, rồi bổ 3 - 4 nhát vào miếng nhựa đường, rồi tôi tóm lấy cáixẻng, thu nhặt từng mẩu và quăng nó đi. Từng việc một không hề đángsợ.

Sergei không nhận được nhiều thù lao cho hành động dũng cảm củamình. "Chỉ đủ cho chúng tôi mua một tour du lịch dài 18 ngày sang Ấn Độ. Đó làchuyến đi nước ngoài của tôi. Thật tuyệt, tới giờ tôi vẫn còn thích thú".

Khi được hỏi liệu có bất kỳ lời khuyên nào dành cho những ngườiđang xử lý thảm họa ở Fukushima Daiichi - Nhật không, ông Sergei nói “sự dũngcảm dám đương đầu với hiểm nguy không tới một cách tự nhiên”. “Sự can đảm chỉđến từ tư duy logic của bản thân, từ một đầu óc tỉnh táo sáng suốt, từ khả năngphân tích tình hình và đưa ra các quyết định đúng đắn. Chừng nào bạn vẫn có thểchế ngự được áp lực và sự sợ hãi, bạn có thể làm tất cả những gì mìnhmuốn”.

Hoài Linh
(Theo Reuters)