Hệ thống mật mã kỳ lạ của Hoàng đế Caesar

Julius Caesar là một vĩ nhân trong lịch sử La Mã. Nhiều nhà sử học cho rằng Caesar là nhân vật có ảnh hưởng còn lớn lao hơn nhiều so với các vua chúa, các hoàng đế thời cổ xưa bởi cái tên Caesar đã tượng trưng cho quyền lực và phong cách uy nghi. Julius Caesar được hậu thế ghi nhận là một danh tướng, một nhà chính trị có tài, một chính khách nhìn xa trông rộng, một văn nhân và đồng thời cũng là một nhà hùng biện. Trong sự nghiệp chinh chiến lẫy lừng và vang dội của mình, ông đã để lại cho đời sau những phương pháp mật mã cực kỳ mới mẻ - tạo ra sự thay đổi lớn trong xu thế quân sự trên toàn thế giới, không chỉ ở thời kỳ La Mã cổ đại mà còn ảnh hưởng mạnh mẽ tới thời hiện đại.

Cảnh mưu sát Caesar dẫn tới cái chết của ông đã được hậu thế tái hiện.

Caesar là một danh tướng “bách chiến, bách thắng”. Quân sĩ dưới quyền đã kính nể và tôn thờ bởi ông không phải là vị tướng đi sau hàng quân mà luôn luôn đi sát với họ, dạy bảo họ. Caesar phóng ngựa tiến tới trước, ăn thứ thực phẩm giống binh lính, uống cùng họ thứ rượu chua và từ chối ngủ trong lều khi binh lính còn nằm trong giá lạnh. Vì thế khi chủ tướng Caesar có bất kỳ yêu cầu gì, tướng lĩnh dưới quyền đều nhất nhất làm theo mà không hề có một lời oán thán.

Được thánh hoá như thần

Julius Caesar là một lãnh tụ quân sự và chính trị của La Mã và là một trong những người có ảnh hưởng lớn trong lịch sử thế giới. Ông đóng một vai trò then chốt trong sự chuyển đổi Cộng hòa La Mã thành Đế chế La Mã. Cuộc chinh phục xứ Gaule (bao gồm Pháp, Bắc Ý, Bỉ, Tây Thuỵ Sỹ v.v... ngày nay) của ông mở cho La Mã con đường tiếp cận Đại Tây Dương. Ông cũng là người phát động cuộc xâm lăng đầu tiên của La Mã vào xứ Britannia (nước Anh ngày nay) vào năm 55 trước Công nguyên (TCN).

Chân dung Caesar

Caesar từng dẫn đầu binh đoàn lê dương của mình vượt qua sông Rubicon để tiến hành một cuộc nội chiến vào năm 49 TCN. Sông Rubicon là “con sông giới hạn” của La Mã. Các nhà cầm quân của La Mã có lệ không vượt qua con sông này để đánh chiếm các nơi, nhằm “giữ gìn sự ổn định của Rome”. Riêng Caesar đã phá lệ để vượt sông Rubicon. Điều đó cho thấy ông là một lãnh tụ đầy tham vọng của La Mã. Sau này khi đã hoàn toàn kiểm soát chính quyền La Mã, Caesar tiến hành những cuộc cải cách rộng lớn nhất về mặt xã hội và chính quyền.

Điều khó ngờ nhất trong cuộc đời của Caesar khi một trong những người thân của ông là Marcus Junius Brutus, người về sau này đã hiệp lực cùng những kẻ bất mãn lập mưu mưu sát ông và khôi phục nền Cộng hòa. Cuộc mưu sát Caesar xảy ra vào ngày 15 tháng 3 năm 44 TCN đã khơi mào cho một cuộc nội chiến khác của La Mã.

Dù bị sát hại, nhưng với những cống hiến lẫy lừng của mình cho Đế chế La Mã, vào năm 42 TCN, hai năm sau ngày Caesar bị mưu sát, Viện Nguyên lão La Mã chính thức thánh hóa ông, xem ông là một trong những vị thần của La Mã.

Cao thủ lừng danh về mã hoá

Che giấu thông tin muốn truyền đạt giữa hai người, hai tổ chức, không cho người thứ ba, tổ chức thứ ba phát hiện ra là mong muốn từ rất lâu đời. Để có thể bảo đảm tuyệt đối những thông tin quân sự, Caesar đã tự tìm tòi và nghiên cứu những dạng mật mã vô cùng đặc biệt của chính bản thân ông. Người ta gọi chung đó là mật mã Caesar.

Trong mật mã học, mật mã Caesar còn gọi là mật mã dịch chuyển, là một trong những mật mã đơn giản và được biết đến nhiều nhất. Theo đó, mỗi ký tự trong văn bản được thay thế bằng một ký tự cách nó một đoạn trong bảng chữ cái để tạo thành bảng mã. Caesar đã mã hóa các thông báo và chỉ những người trong nhóm của ông mới biết được quy tắc giải mã. Những người khác sẽ khó có cách nào biết được.

Tuy nhiên, kẻ thù của Caesar không phải là những người kém thông minh. Chỉ trong một thời gian ngắn, họ cũng có trong tay bí quyết để giải mật mã khó nhằn này. Là một nhà quân sự lỗi lạc và tài ba, Caesar đã không bó tay khuất phục trước kẻ địch. Ông đã liên tiếp sáng tạo ra những cách thức mật mã mới để bảo đảm sự tuyệt mật về thông tin quân sự của mình.

Sau rất nhiều suy nghĩ và tính toán kỹ càng, Caesar đã nghĩ ra phương pháp mật mã mới bằng cách sử dụng nhiều lần đơn vị chữ cái trong bảng tiếng Anh. Trong một văn bản quân sự, việc tráo đổi các chữ cái liên tục như thế sẽ khiến cho quân địch rối mắt và khó có thể tự giải mã được nếu không có chìa khoá từ chính Caesar. Tuy nhiên, chính vị tướng tài ba bậc nhất như Caesar khi đó cũng không thể tưởng tượng nổi chỉ trong một thời gian ngắn, mật mã của ông cũng đã bị phá mã.

Cạo trọc đầu binh lính khắc mật mã

Sau khi một loạt những mật mã bị phá vỡ, Caesar hiểu rằng, việc đảm bảo an toàn cho những mật mã của ông không hề có hiệu lực. Vì thế, tốt nhất không nên để nhiều người biết chìa khoá giải mật mã mà chỉ nên để một số tướng lĩnh nòng cốt nắm giữ được cách phá mã này.

Đỉnh điểm chứng minh cho tính táo bạo và quyền lực tối thượng của vị chủ tướng này chính là Caesar yêu cầu một số binh lính cạo trọc đầu để khắc mật mã bằng những thanh sắt nóng. Việc đầu tiên khi thực hiện phương pháp cứng rắn này, Caesar muốn tìm những người lính tình nguyện. Sau khi tập hợp được đội ngũ như mong muốn, những người lính được cạo sạch đầu, sau đó người ta sẽ lấy một thanh sắt nóng và vẽ lên đầu họ những ký tự khác nhau. Tiếp đó, những người lính này sẽ có chế độ chăm sóc đặc biệt để tóc mọc lại như bình thường và những ký hiệu đó chỉ trở thành những vết sẹo nhỏ.

Ý nghĩa của những ký tự trên đầu các binh sĩ chỉ có Caesar và một số tướng quan trọng khác ngầm hiểu với nhau. Ví dụ, trước khi chiến tranh xảy ra, chỉ huy Caesar quy định rằng: Những người lính có 1 sẹo ngang trên đầu có nghĩa là "Tôi đang gặp nguy hiểm, đến ứng cứu ngay". Nếu có 3 sẹo trên đầu tạo thành hình tam giác thì đó có nghĩa rằng: "Tập hợp lực lượng, chuẩn bị chiến đấu". Hay như sẹo trên đầu là hình một bông hoa thì có nghĩa: "Mọi việc đã chuẩn bị chu đáo, chờ hiệu lệnh sau".

Cũng chính việc nghĩ ra mật mã độc đáo này mà có khá nhiều lần bị vây hãm bởi quân thù nhưng Caesar đều thoát chết một cách ngoạn mục. Có một lần, chủ tướng Caesar bị kẻ địch dồn vào trong thành ở tình thế không lối thoát, trong khi đó lực lượng tiếp viện chưa có hiệu lệnh ứng cứu. Lập tức, Caesar điều một đội lính có 1 sẹo ngang trên đầu đi đến gặp các tướng chỉ huy đội quân ứng viện. Nhiệm vụ của những người lính này là chỉ cần gặp được tướng ứng viện ở ngoài thành và giơ đầu ra cho họ xem. Sau đó thì tìm cách trở về một cách an toàn nhất.

Trong một tốp lính ra đi theo chỉ thị của Caesar, có người thành công là tìm được tướng của mình nhưng cũng có người thất bại khi bị kẻ thù bắt được và tra tấn dã man nhằm lấy khẩu cung. Tuy nhiên, đối với những người lính này, họ không hề biết bản thân họ có mật mã và tác dụng gì. Họ cũng không hề được rõ những ký hiệu mà họ mang bấy lâu trên đầu có ý nghĩa như thế nào. Và vì thế, tại thời điểm đó, mật mã của chủ tướng Caesar đã được bảo đảm tuyệt đối trong một thời gian dài.

THỦY BÌNH
(theo ĐS&PL)