Hết thời người Ấn Độ làm giàu nhanh bằng tiền điện tử. Các quy định lỏng lẻo về tiền mă hóa ở Ấn Độ đă khiến những phi vụ lừa đảo có dịp để lộng hành tại quốc gia này.
Ông Firoz Multani, nhà sáng lập BlockAura. Ảnh: Bloomberg.
Theo Bloomberg, anh Sanjay Kamble không khác ǵ “trúng số độc đắc” khi đồng token mà anh đầu tư đă tăng khoảng 3.100% sau 8 tháng. Hiện anh đă từ bỏ công việc nhân viên marketing của ḿnh và và trở thành diễn giả về tiền mă hóa.
Gần đây, anh Kamble quay trở về quê hương tại một vùng nông thôn ở Ấn Độ để giới thiệu mọi người về đồng tiền mă hóa có tên gọi là BlockAura . Anh khuyến khích nông dân, giáo viên, các bà nội trợ, bạn bè, người thân và hàng xóm tham gia đầu tư cùng ḿnh và cam kết rằng tài sản của họ sẽ tăng gấp ba lần sau 300 ngày.
Cơ chế kiếm tiền như đa cấp
Anh Kamble là một trong số hàng ngh́n nhà đầu tư ở Ấn Độ đặt cược cả sự nghiệp vào tiền mă hóa. Hàng loạt các công ty khởi nghiệp hứa hẹn mang lại mức lợi nhuận cao tới 25% trong một tháng. Đây là khoản thưởng dành cho những người chấp nhận mua vào các đồng token có tính thanh khoản kém. Bên cạnh đó, nhà đầu tư c̣n được tặng thêm phần thưởng khi giới thiệu thêm người tham gia giao dịch.
Gian hàng của BlockAura tại sự kiện Crypto Expo ở Dubai. Ảnh: Bloomberg.
Khoản lợi nhuận mà tiền mă hóa mang lại quá hấp dẫn so với một đất nước có thu nhập b́nh quân đầu người thuộc hàng thấp nhất thế giới. Tuy nhiên, các chuyên gia tại Strategy India cảnh báo đây là mô h́nh kinh doanh dựa theo kế hoạch kim tự tháp.
Hiện tài sản kỹ thuật số mà Kamble mời chào tiềm ẩn nhiều rủi ro. Sự sụp đổ của FTX khiến t́nh trạng hỗn loạn lan tới nhiều doanh nghiệp khác trong giới tiền số. Công ty cho vay tiền mă hóa BlockFi đă nộp đơn xin phá sản trong tuần này. Công ty môi giới Genesis cũng đang chật vật t́m cách thoát khỏi vết xe đổ tương tự. Ông Changpeng Zhao (CZ), người sáng lập sàn giao dịch tiền mă hóa lớn nhất thế giới Binance Holdings, cho rằng sóng gió vẫn chưa kết thúc.
Theo CoinGecko, giá của đồng BlockAura đă giảm 90%, từ mức cao nhất là 32,3 USD vào tháng 7 xuống c̣n 3,03 USD. Sau khi lao dốc, BlockAura đă giới hạn số tiền nhà đầu tư rút hàng ngày ở mức tương đương 250 USD để ngăn chặn t́nh trạng bán tháo. Nhiều người thậm chí không thể cắt lỗ và thoát ra hoàn toàn.
Trước đó, thu nhập hàng ngày của Kamble là 2.000 USD thông qua các giao dịch cùng phần thưởng token kiếm được từ việc giới thiệu người dùng và tái đầu tư. Tuy nhiên, giờ đây, số tiền đó đă bị thuyên giảm rất nhiều.
Cơn sốt kiếm tiền nhanh đang khiến nhiều nhà đầu tư mù quáng trước những cảnh báo về rủi ro gia tăng. Nhiều tên tuổi lớn trong lĩnh vực tài chính đă lên tiếng về vấn đề này.
Vào tháng 9, Giám đốc điều hành JPMorgan Chas mô tả tiền mă hóa là “kế hoạch ponzi phi tập trung”. Không chỉ vậy, ông Daniel, chuyên gia tại Công ty Strategy India, cho biết rủi ro lừa đảo tiềm ẩn rất lớn trong các mạng lưới tiếp thị đa cấp tại thị trường tiền số.
“Điều khác biệt về MLM và các kế hoạch ponzi khác trong thị trường tiền số là quá tŕnh token hóa và khả năng tạo ra các đồng mới theo ư thích. Việc tiếp thị những đồng token này sẽ làm giá của chúng được đẩy lên. Kết cục là những nhà sáng lập sẽ bỏ trốn với số tiền thu được”, ông Eric Jardine, Trưởng nhóm nghiên cứu Tội phạm mạng tại Chainalysis, cho biết.
Không có công ty khởi nghiệp nào tương tự BlockAura bị cáo buộc về tội danh lừa đảo tại Ấn Độ. Tuy nhiên, các chuyên gia bao gồm Redbord, người đứng đầu các vấn đề pháp lư tại Công ty blockchain TRM Labs, cảnh báo rằng việc làm giàu nhanh từ token chỉ khiến nguy cơ lừa đảo tăng lên.
Rủi ro lừa đảo càn quét thị trường
Ấn Độ đă chứng kiến tỷ lệ gian lận tiền mă hóa tăng cao trong những năm gần đây. Vào năm 2018, một cuộc điều tra của cảnh sát đă phát hiện ra hơn 25.000 nhà đầu tư đă bị lừa. Cùng lúc đó, ṭa án quốc gia đang xét xử vụ án lừa đảo tiền mă hóa trị giá khoảng 1,6 tỷ USD. Theo BitConnect, một vụ lừa đảo toàn cầu trị giá khoảng 2,4 tỷ USD vào năm ngoái cũng xuất phát từ Ấn Độ.
Thị trường tiền mă hóa tại Ấn Độ tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ảnh: The Economic Times.
Giới chức Ấn Độ cũng bắt đầu đánh thuế các giao dịch tiền mă hóa trong năm nay. Bộ trưởng Tài chính Ấn Độ Nirmala Sitharaman cho biết rủi ro lớn nhất đối với các quốc gia là nguy cơ nhiều cá nhân, tổ chức lạm dụng tiền mă hóa để rửa tiền và tài trợ khủng bố.
Một số người bị dồn đến bước đường cùng đă phải lên tiếng. Anh Akhilesh Agarwal, 52 tuổi, đă đầu tư 10.000 USD vào đồng BlockAura vào tháng 5 và tích lũy được 25.000 USD tiền thưởng sau 4 tháng. Tuy nhiên, các biến cố của BlockAura đă xóa sổ toàn bộ số tiền mă hóa cùng với ước vọng làm giàu của anh.
“Tôi đă bị lừa, tôi không muốn lừa thêm người dùng khác nữa. Chỉ rất ít người kiếm được tiền vào thời điểm đầu, khi giá của token tăng lên. Bây giờ, chúng tôi không thể rút tiền”, anh Akhilesh Agarwal chia sẻ trong tuyệt vọng.
Ông Firoz Multani, nhà sáng lập BlockAura, đă từ chối trả lời những chỉ trích của nhà đầu tư. Đồng thời, ông cũng cho biết việc giới hạn rút tiền chỉ là tạm thời. “Đồng tiền này sẽ chạm mốc 100 USD trong ṿng một năm tới. Mục tiêu của tôi là không để ai bị mất tiền”, ông Multani khẳng định.
VietBF@ sưu tập