Nền Kinh Tế Thâm Hụt Thời Trump

[cha12 ba]

8/17/19

Đây là bài dịch từ bài viết có tiêu đề "Nền kinh tế thâm hụt thời ông Trump" của tác giả Joseph E. Stiglitz, được đăng trên Project Syndicate. Joseph E. Stiglitz nhận giải Nobel Kinh tế năm 2001. Ông là giáo sư tại Đại học Columbia, Kinh tế trưởng tại Viện Roosevelt và từng viết một số cuốn sách về kinh tế.

Famous People
Trong cái ‘thế giới mới’ mà Tổng thống Mỹ Donald Trump tạo ra, cú sốc này liên tục tiếp nối cú sốc khác khiến chúng ta không có đủ thời gian suy nghĩ thấu đáo về tác động của các sự kiện mà mình phải đối mặt. Hồi cuối tháng 07/2019, Cục Dự trữ Liên bang đã đảo ngược chính sách đưa lãi suất về mức bình thường hơn, sau một thập kỷ lãi suất cực thấp kể từ sau cuộc Đại Khủng Hoảng (hay Đại Suy Thoái - the Great Recession). Sau đó, nước Mỹ chứng kiến thêm hai vụ giết người hàng loạt trong vòng chưa đến 24 giờ, nâng tổng số vụ xả súng hàng loạt trong năm lên 255 vụ – tức là nhiều hơn một vụ trong một ngày. Và cuộc chiến tranh thương mại với Trung Quốc, thứ mà ông Trump đã tweet là “ngon lành, và dễ ăn”, đã bước vào một giai đoạn mới, nguy hiểm hơn, làm náo loạn thị trường và làm dấy lên nguy cơ về một cuộc chiến tranh lạnh mới.

Ở một cấp độ nào đó, động thái của Cục Dự trữ Liên bang không có gì là ghê gớm: thay đổi 25 điểm cơ bản chỉ tác động không đáng kể. Ý tưởng rằng Cục Dự trữ Liên bang có thể điều chỉnh nền kinh tế bằng những thay đổi lãi suất đúng lúc từ lâu đã không còn giá trị – ngay cả khi chỉ mang tính giải trí cho những nhà quan sát và công ăn việc làm cho các nhà báo tài chính kinh tế. Nếu việc hạ lãi suất từ 5.25% xuống gần như bằng 0% hầu như không ảnh hưởng gì đến nền kinh tế trong những năm 2008 - 2009, thì làm sao việc hạ lãi suất 0.25% sẽ có thể mang lại những thay đổi lớn lao? Các tập đoàn lớn vẫn đang ngồi trên hàng đống tiền mặt: thanh khoản thấp không phải lý do khiến họ không đầu tư.

Từ lâu, kinh tế gia John Maynard Keynes đã nhận định rằng việc đột ngột thắt chặt chính sách tiền tệ, hạn chế nguồn cung tín dụng, có thể làm chậm nền kinh tế, nhưng việc nới lỏng chính sách tiền tệ khi nền kinh tế đang suy yếu lại chẳng có tác dụng đáng kể. Ngay cả việc sử dụng những biện pháp như nới lỏng định lượng cũng không tác động gì nhiều, xét từ những gì Châu Âu đã trải qua. Thực tế, lãi suất âm mà một số quốc gia đang thử nghiệm thậm chí có thể làm suy yếu thêm nền kinh tế do tác động tiêu cực tới bảng cân đối ngân hàng và tiếp đến là cho vay.

Hạ lãi suất sẽ dẫn đến giảm tỷ giá hối đoái. Thật vậy, đây có thể là nguyên tắc chính cho các chính sách của Cục Dự trữ Liên bang hiện nay. Nhưng chẳng phải đó chính là việc “phá giá để cạnh tranh xuất khẩu” mà chính quyền Trump vẫn luôn thẳng thừng chỉ trích Trung Quốc? Và có thể dự đoán được rằng, các nước khác cũng sẽ cũng hạ tỷ giá hối đoái theo, khiến bất kỳ lợi ích nào cho nền kinh tế Mỹ thông qua hiệu ứng tỷ giá sẽ chỉ có thể tồn tại trong ngắn hạn. Trớ trêu hơn là thực tế rằng đồng nhân dân tệ sụt giá gần đây là kết quả của một vòng áp thuế mới từ Mỹ và vì Trung Quốc đã ngừng can thiệp vào tỷ giá hối đoái – ngừng hỗ trợ ngăn đồng nhân dân tệ rớt giá.

Nhưng, ở một cấp độ khác, động thái của Cục Dự trữ Liên bang cũng nói lên nhiều điều. Nền kinh tế Mỹ đáng lẽ ra là phải rất “vĩ đại”. Tỷ lệ thất nghiệp 3.7% và tăng trưởng Q1 ở mức 3.1% hẳn đã khiến các nước phát triển khác phải ghen tị. Nhưng đằng sau vẻ bề ngoài là những dấu hiệu đáng lo ngại. Tăng trưởng Q2 lao dốc xuống 2.1%. Số giờ sản xuất trung bình trong tháng 07/2019 đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2011. Mức lương thực tế chỉ nhỉnh hơn một chút so với một thập niên trước, trước cuộc Đại Khủng Hoảng. Đầu tư thực tế trên phần trăm GDP thấp hơn nhiều so với mức cuối những năm 1990, dù việc cắt giảm thuế là nhằm thúc đẩy chi tiêu của giới doanh nghiệp, nhưng lại được sử dụng chủ yếu để mua lại cổ phần.

Nước Mỹ đáng lẽ phải bùng nổ, với ba biện pháp kích thích tài khóa đáng kể trong ba năm qua. Việc cắt giảm thuế năm 2017, chủ yếu có lợi cho các tỷ phú và tập đoàn, đã góp phần làm mức thâm hụt mười năm tăng thêm khoảng 1.500 – 2.000 tỷ USD. Gần 300 tỷ USD chi phí tăng thêm trong hai năm để tránh đóng cửa chính phủ vào năm 2018. Và vào cuối tháng 07/2019, một thỏa thuận mới để tránh một đợt đóng cửa chính phủ khác lại tiêu tốn thêm 320 tỷ USD nữa. Nếu phải cần tới hàng nghìn tỷ USD mỗi năm để duy trì nền kinh tế Mỹ trong thời kỳ ổn định, vậy sẽ cần tới bao nhiêu khi tình hình không còn sáng sủa?

Phần lớn người Mỹ không được hưởng lợi từ nền kinh tế của nước mình, với mức thu nhập đang chững lại – thậm chí giảm xuống – trong nhiều thập kỷ. Những xu hướng bất lợi này được phản ánh qua tình trạng tuổi thọ trung bình đang giảm đi. Dự luật thuế của Trump còn khiến mọi chuyện tồi tệ hơn, làm trầm trọng hơn vấn đề cơ sở hạ tầng xuống cấp, hạn chế khả năng hỗ trợ giáo dục của các bang tiên tiến hơn, tước đi cơ hội bảo hiểm y tế của hàng triệu người, và khi được áp dụng hoàn chỉnh, sẽ buộc những người dân Mỹ có mức thu nhập trung bình phải trả mức thuế cao hơn, đẩy họ vào hoàn cảnh ngày càng khó khăn.

Tái phân phối từ thấp đến cao – đặc điểm không chỉ xuất hiện trong nhiệm kỳ Tổng thống của Trump mà còn ở các chính quyền đảng Cộng hòa trước đây – làm giảm tổng cầu, vì những người giàu thường chi tiêu một phần thu nhập nhỏ hơn so với người nghèo. Điều này khiến nền kinh tế suy yếu theo cách không thể bù đắp bằng việc tạo thuận lợi cho các tỷ phú và doanh nghiệp. Và rồi khoản thâm hụt tài khóa khổng lồ của Trump đã dẫn đến thâm hụt thương mại lớn hơn nhiều so với thời Obama, vì Mỹ phải nhập khẩu vốn để thu hẹp khoảng cách giữa tiết kiệm và đầu tư trong nước.

Trump hứa hẹn sẽ giảm thâm hụt thương mại, nhưng sự thiếu hiểu biết sâu sắc về kinh tế của ông lại khiến nó gia tăng, đúng như dự đoán của hầu hết các chuyên gia kinh tế. Bất chấp việc quản lý kinh tế yếu kém và nỗ lực giảm giá đồng đô la của ông Trump, cùng với việc Cục Dự trữ Liên bang hạ lãi suất, các chính sách của Trump khiến đồng đô la Mỹ vẫn giữ ở mức cao, cản trở xuất khẩu và khuyến khích nhập khẩu. Các nhà kinh tế đã nhiều lần cố gắng giải thích với Trump rằng các thỏa thuận thương mại có thể ảnh hưởng đến việc Hoa Kỳ sẽ mua và bán hàng với quốc gia nào, chứ không ảnh hưởng đến mức độ thâm hụt thương mại của Mỹ nói chung.

Trong lĩnh vực này cũng như lĩnh vực khác, từ tỷ giá hối đoái cho đến kiểm soát súng đạn, Trump chỉ tin những gì ông muốn tin, còn hậu quả thì để cho người dân gánh chịu.


Minh Ngọc (Theo Project Syndicate)

Không ngạc nhiên nếu nước Mỹ kinh tế bị trì trệ và thâm thủng. Vì TT Trump đã từng phá sản 4 lần nên có kinh nghiệm rất nhiều cho việc điều hành khối tài sản lớn hoá nhỏ.

chieu bai` moi' chong' Trump ,,, con` chieu gan' toi phat xit' sao ko choi luon di ,,,

Đây là những chiến thuật của Xi Cum để cứu nền kinh tế nếu bị sập:

- Lies, Borrowing, more Lies, Borrowing more, Lies and more Lies, Declaring Bankruptcy, Exaggerate Property Values, Borrowing more, more Lies, ......

- MAGA scam, KAG scam, Blackmail scam, Discrimination and Harassment policies, ...

What a country!