Độ cong mũi giày: nguyên nhân khiến một đôi giày xịn vẫn có thể làm chân bị đau

Bạn có từng nghĩ đến việc những đôi giày tưởng chừng sẽ "nâng niu từng bước chân", kể cả những đôi giày được tích hợp công nghệ mới nhất nhằm tạo sự thoải mái và bảo vệ tối đa cho đôi chân khi vận động, nhưng thực chất lại là nguyên nhân gây ra một số tổn thương cho bàn chân?

Một cuộc nghiên cứu được thực hiện và công bố trên Science Reports cho biết, hầu hết các mẫu giày dép hiện nay đều bỏ qua một yếu tố quan trọng trong việc hỗ trợ chuyển động của bàn chân: Những ngón chân. "Toe springs" (tạm dịch: độ cong của mũi giày), hẳn không phải là một công nghệ quá mới mẻ, và cũng là yếu tố khiến cho đôi giày bạn mang có thể hỗ trợ hoạt động bước đi của bàn chân, giúp giảm thiểu các tác nhân gây hiện tượng đau nhức mỏi, và hạn chế mức độ thương tật nếu có tai nạn nào xảy ra.



Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, trong khi bộ phận đế giày trên các mẫu giày hiện nay luôn được đặc biệt chú trọng, phần mũi giày lại hầu như không có bất cứ một sự cải tiến nào. Những công nghệ được sử dụng để thiết kế phần đế giày đều được nghiên cứu rất kỹ lưỡng. Ngược lại, một bộ phận khác góp phần quan trọng không kém để bàn chân hoạt động dễ dàng hơn, lại hầu như chưa hề được "ngó ngàng": cách hoạt động của các khớp ngón chân, hay chính xác hơn là độ cong của phần mũi giày.

Dù chúng ta để chân trần hay mang giày, thì khi di chuyển, các khớp ngón chân đều được đặt trong những độ cong thích hợp với hoạt động đang xảy ra. Đó là lý do tại sao sau một thời gian sử dụng, mũi giày hầu hết luôn sẽ cong lên mặc dù lúc mới mua thì nó hoàn toàn bằng phằng.

Các loại giày chuyên dụng, dành cho vận động viên hiện nay đã được thiết kế tích hợp thêm tính năng gập-cong mũi giày thích hợp để hỗ trợ cho sự chuyển động của bàn chân được tối ưu hóa nhất. Thế nhưng, các nhà nghiên cứu cho rằng, tính năng này nên được đưa vào thiết kế của toàn bộ các loại giày dép hiện hành chứ không chỉ nên sử dụng cho một đối tượng nhất định nào đó.

Việc những đôi giày chuyên dụng của vận động viên được trau chuốt hơn ở phần mũi giày đã nói lên được mức quan trọng của bộ phận này. Vậy nên, nếu lần sau có mua giày mới, bên cạnh "test" độ êm của đế giày, có lẽ chúng ta cũng nên xem xét thêm liệu phần mũi giày có đáp ứng được nhu cầu sử dụng của chúng ta hay không nhé!

Theo BGR

Đọc thêm thông tin này:
Những đôi giày có đế cong lên ở mũi chân đang dẫn chúng ta đi ngược chiều tiến hóa

Phần mũi cong ở giày khiến cho ngón chân của bạn "lăn" về phía trước thay vì phải gập lại và tạo thêm lực.

Nếu bạn để ý phần đế của mọi đôi giày bây giờ, phần lớn chúng sẽ có mũi hếch lên một chút. Thiết kế được gọi là "toe spring" hay lò xo mũi chân này đóng vai trò trợ lực cho mỗi bước chân của bạn. Nó sẽ giúp những đôi giày, đặc biệt là giày thể thao, trở nên thoải mái và có cảm giác đi thích hơn.

Nhưng theo Daniel E. Lieberman, một nhà sinh học tiến hóa tại Đại học Harvard cho biết, những đôi giày mũi hếch có cơ chế "toe spring" cũng có thể khiến cho bàn chân của bạn sẽ dần dần yếu đi.

Về lâu về dài, chúng có thể dẫn đến một số vấn đề chẳng hạn như bệnh viêm cân gan bàn chân. Đó là điều mà các hãng giày dép cùng ngành nghiên cứu cơ sinh học đã bỏ qua không nói đến từ bấy lâu nay.



Trong nghiên cứu mới của mình đăng trên tạp chí Scientific Reports, Lieberman và các đồng nghiệp đã tập trung tìm hiểu về ảnh hưởng của thiết kế lò xo mũi chân lên động tác đi bộ và các quá trình cơ sinh học xảy ra ở bàn chân con người.

"Hầu hết chúng ta ngày nay đều sử dụng giày dép với rất nhiều tính năng nhằm tăng sự thoải mái và bảo vệ lòng bàn chân. Thế nhưng trong khi nhiều tính năng khác đã được khoa học nghiên cứu kỹ lưỡng, [tính an toàn và hiệu quả của] lò xo mũi chân lại gần như hoàn toàn không được kiểm chứng", nhóm nghiên cứu viết.

Để trả lời những câu hỏi còn bỏ ngỏ, Lieberman đã tuyển dụng 13 tình nguyện viên tham gia vào các thí nghiệm đặc biệt của mình.

Đầu tiên, các tình nguyện viên được cho đi bộ trên máy chạy với bàn chân trần. Sau đó, họ lần lượt lặp lại việc đi bộ với 4 đôi dép được thiết kế đặc biệt với phần "toe spring" ở mũi. Mỗi đôi dép có độ hếch khác nhau, từ 10 độ, 20 độ, 30 độ và 40 độ.

Toàn bộ quá trình đi bộ của tình nguyện viên được ghi lại bằng đệm cảm biến lực lắp đặt trên máy chạy bộ và các camera hồng ngoại. Các phép đo đạc này sẽ cho phép Lieberman và các đồng nghiệp của ông tính toán về năng lượng, lực và sức cơ mà mỗi tình nguyện viên đặt lên trong mỗi bước chân.

"Toe spring" thường được thiết kế với công dụng giúp cho mũi chân "lăn" về phía trước thay vì gập khúc. Điều này sẽ tạo ra một lực nhẹ nhàng hơn, giúp bạn đỡ tốn sức hơn trong giai đoạn đẩy của bước đi, khi gót chân của bạn đã nhấc lên khỏi mặt đất"[/I], các nhà nghiên cứu viết.

Những lợi ích về mặt cơ học của chuyển động lăn này đã được chứng minh trên những đôi giày hoặc dép có đế cong, đáy có rãnh trượt. Tuy nhiên, ảnh hưởng tiêu cực của cơ chế "toe spring" thì chưa có ai tìm hiểu.

Kết quả phân tích được từ thí nghiệm của Lieberman bây giờ cho thấy đế giày hếch mũi làm giảm lực đẩy cần thiết mà các khớp xương cổ chân hoặc khớp MTP (nơi các ngón chân kết nối với phần còn lại của xương bàn chân) cần tạo ra.



Độ hếch của "toe spring" càng lớn, nó càng làm giảm sức mạnh của khớp MTP. Sức mạnh này thì lại được quyết định bởi bó cơ "plantar intrinsic" nằm ở gan bàn chân.

Cơ chế của MTP và cơ gan bàn chân chính là thứ đã giúp tổ tiên của chúng ta bắt đầu đứng thẳng và chạy bộ được bằng hai chân rất hiệu quả. Chính vì vậy, Lieberman nghi ngờ việc đi giày mũi hếch có thể là một hành động đi ngược với tiến hóa, và nó tiềm ẩn một số rủi ro nhất định.

"Xét trên lịch sử tiến hóa thì con người mới chỉ đi giày trong một khoảng thời gian ngắn gần đây. Không có mấy bằng chứng cho thấy giày là một phát minh ra đời sớm hơn 10.000 năm trước. Và các loại giày có nhiều tính năng hỗ trợ như vòm đệm, đế đỡ và lò xo mũi chân thậm chí còn là những phát minh mới hơn nữa", nhóm nghiên cứu viết.

"Thông qua việc làm giảm mômen lực tại khớp MTP, mũi hếch của giày có thể làm yếu cơ gan bàn chân tham gia vào vận động của khớp này. Những khác biệt đặt trong điều kiện riêng lẻ thì rất nhỏ. Tuy nhiên đặt chúng vào bối cảnh một người dân điển hình ở các nước công nghiệp phát triển ngày nay đang đi bộ từ 4.000 đến 6.000 bước mỗi ngày, chúng lại có thể tạo ra những hậu quả đáng kể".

"Việc đi giày có cơ chế lò xo mũi chân theo thói quen có thể làm ức chế hoặc giảm khả năng tạo lực của cơ gan bàn chân", Lieberman cho biết thêm. Sự suy yếu của cơ gan bàn chân đã được chứng minh có liên quan đến chứng viêm ở khu vực này, gây đau đớn, thậm chí làm mất khả năng đi lại cho hơn 2 triệu người Mỹ mỗi năm.

"Một khi cơ bàn chân phải làm việc ít hơn, sức chịu đựng của chúng sẽ kém hơn khi bạn phải chống chân lên hàng ngàn lần mỗi ngày", Lieberman nói. "Viêm cân gan bàn chân hiện là một trong những vấn đề lớn nhất của bản chân mà con người ngày nay phải đối mặt. Đó có thể là hậu quả của việc suy yếu cơ chân".



Mặc dù vậy, nhóm nghiên cứu cho biết họ cần nhiều cuộc thử nghiệm và thống kê thêm để khẳng định giả thuyết của mình về mối liên hệ giữa cơ chế "toe spring" của những đôi giày mũi hếch và vấn đề xấu tốt nó có thể gây ra.

"Nghiên cứu này chỉ tập trung vào một yếu tố trong những đôi giày của chúng ta".
"Chúng tôi sẽ cần thêm nhiều cuộc nghiên cứu để điều tra cách lò xo mũi chân tương tác với các yếu tố khác của giày như đế cứng hoặc đệm lót. Điều này có thể cho chúng tôi một bức tranh đầy đủ hơn về cách những đôi giày ảnh hưởng đến cơ sinh học của chúng ta".

Tóm lại, bên cạnh sự thoải mái mà những đôi giày mũi hếch đem lại, chúng ta dường như cũng phải trả giá cho điều đó. Nó giống với việc đi thang máy và ngồi cả ngày trên những chiếc ghế, sự thoải mái mà các phát minh của con người đem lại dường như đều đi kèm với một tác dụng phụ tiềm ẩn nào đó.

Tham khảo Harvard