HƯỚNG DẪN SƠ CỨU (FIRST AID)
KHI BỊ CÔN TRÙNG, ĐỘNG VẬT VÀ NGƯỜI CẮN TRONG LÚC SINH HOẠT NGOÀI TRỜI Lynn Ly phỏng dịch theo "The Everything First Aid"
Những hoạt động ngoài trời như làm việc, vui chơi, giải trí, du ngoạn ở trong một số hoàn cảnh , khí hậu , và thời tiết . Khí hậu nóng và lạnh đều có thể gây ra những hệ quả đối lập (adverse consequences), và những sinh vật (critters) sống bên ngoài thỉnh thoảng gây dị ứng (ngứa ngáy khó chịu) hoặc tổn thương . Cơ thể bị thiếu nước hoặc ở cao độ (thí dụ lên đỉnh núi) và ở trong một số điều kiện ngoài trời khác cũng có thể làm bạn cảm thấy suy yếu đi .
Cho dù không có vấn đề ǵ khi bạn hoạt động ngoài trời, nhưng thật quan trọng bạn biết làm ǵ để chăm sóc hoặc trợ giúp những người bị chấn thương, bị bệnh tật bất ngờ .
I) BỊ CÔN TRÙNG, LOÀI VẬT VÀ NGƯỜI CẮN
Nhiều loại côn trùng và các sinh vật khác, bao gồm cả con người, gây ra các vết cắn và vết châm chích có thể cho cảm giác không thoải mái hoặc đe dọa tính mạng từ nhẹ nhẹ đến trung b́nh. Điều quan trọng là biết làm ǵ, làm thế nào để trị liệu, và khi nào th́ cần t́m kiếm đến trợ giúp từ chuyên gia y tế để trị liệu bất kỳ thương tổn tàng ẩn bên trong.
1) B̉ CẠP CẮN (SCORPION BITES)
Ḅ cạp là loại côn trùng nhiều chân có h́nh dạng giống tôm hùm (lobster-like arthoropods) nằm trong xếp loại côn trùng có nọc độc (arcahnid class, cùng loài nhền nhện = spider class), có một ng̣i / kim xoăn ở phần cuối nơi đuôi, và chúng thường được t́m thấy ở vùng sa mạc phía Tây Nam của Mexico (nước Mễ Tây Cơ). Những vết chích / đốt của bọ cạp dường như không có khả năng gây tử vong và dễ dàng điều trị, nhưng lại nguy hiểm cho trẻ nhỏ và người già hơn . Những triệu chứng bao gồm đau nhức ngay lập tức (immediate pain), nóng rát (burning), sưng tấy chút chút (minor swelling) và cảm giác tê (numb) hoặc ngứa ran (tingling sensation).
Những buớc sau đây cần nên thực hiện để trị liệu vết ḅ cạp cắn:
1. Rửa vùng bị ḅ cạp cắn bằng xà pḥng / xà bông và nước
2. Dùng túi trườm lạnh đặt lên vùng bị ḅ cạp cắn trong ṿng 10 phút , nếu cần thiết th́ lập đi lập lại việc trườm lạnh vùng bị cắn với khoảng cách giữa các lần trườm lạnh là 10 phút .
3. Gọi điện thoại đến trung tâm kiểm soát chất độc (the Poison Control Center), hay đi bệnh viện khi có bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng ǵ
2) BỌ VE CẮN (TICK BITES)
Những người sống vùng rừng cây hay đồng cỏ, hay những người dành thời gian vui chơi giải trí ở những khu vực này th́ dễ bị bọ ve cắn . Loài côn trùng nho nhỏ này sống bằng cách hút máu các loài động vật có vú (mammals) thí dụ như hươu nai (deer), loài gậm nhấm (rodents), thỏ (rabbits) và có thể truyền bệnh từ động vật sang người .
Việc sơ cứu (first aid) những vết bọ ve cắn bao gồm loại bỏ con bọ ve đang bu bám ngay lập tức để tránh những phản ứng từ vết cắn và giảm thiểu tối đa các loại bệnh nhiễm trùng do bọ ve gây ra thí dụ bệnh Lyme, bệnh nóng sốt Colorado bọ ve (Colorado tick fever), bệnh nóng sốt được phát hiện ở núi đá (Rocky Mountain Spotted fever)
Để tháo bỏ con bọ ve bu bám trên người , hăy làm như sau:
1. Dùng cây nhíp (tweezers) hay cây kẹp nhỏ nhỏ cong cong hay thẳng thẳng (small curl or flat forcepts) kẹp lấy đầu con bọ ve và càng cận sát nơi da đang bị con bọ ve cắn càng tốt, rồi nhẹ nhàng kéo ra, đừng bóp nát hay xoay vặn con bọ ve
2. Rửa vùng bị bọ ve cắn bằng xà pḥng / xà bông và nước.
3. Bôi thuốc Antihistamine hoặc loại 1% hydrocortisone cream (loại kem chứa 1% chất hydrocortisone)
Cần phải có sự chăm sóc y tế chuyên nghiệp , nếu con bọ ve cắn quá sâu và bạn không thể tháo gỡ nó ra được, hoặc bạn đang ở trong khu vực được thông báo là có nhiều nguy cơ bị bệnh lyme, hoặc bạn có triệu chứng nóng sốt hay triệu chứng cảm cúm , hoặc bạn có trải nghiệm bắp thịt trở lên suy nhược, tê liệt (paralysis) , hoặc nổi vết tṛn đỏ trên da gọi là "phát ban mắt ḅ" (the bull's eye rash) là đặc chưng của bệnh Lyme .
CẢNH BÁO !!!
Đừng bao giờ bôi petroleum jelly (vaseline), rượu cồn ( alcohol ) ahy ammonia lên con bọ ve - chúng sẽ cắn chặt sâu vào da hơn. Nếu bạn đang ở trong vùng cảnh báo có nhiều nguy cơ bệnh Lyme mà bị bọ ve cắn, bạn nhất định phải phone báo bác sĩ để được tư vấn và ngay lập tức được chăm sóc và điều tri bao gồm việc sử dụng thuốc kháng sinh
Sự kết hợp của caffeine và catechin trong trà có tác dụng tăng cường trao đổi chất. Đặc biệt, cả trà ô long và trà xanh đều có thể làm tăng sự trao đổi chất lên 4 – 10% giúp đốt cháy thêm khoảng 100 calo mỗi ngày. Ngoài ra, trà ô long và trà xanh có thể giúp cơ thể bạn sử dụng chất béo lưu trữ để lấy năng lượng hiệu quả hơn, tăng khả năng đốt cháy chất béo lên tới 17%.
6. Các loại đậu
Các loại đậu như đậu lăng, đậu Hà Lan, đậu xanh, đậu phộng… có hàm lượng protein đặc biệt cao so với các loại thực phẩm thực vật khác. Các nghiên cứu cho thấy hàm lượng protein cao đ̣i hỏi cơ thể phải đốt cháy một lượng calo lớn hơn để tiêu hóa so với thực phẩm có hàm lượng protein thấp.
Các loại đậu có chứa tinh bột kháng và chất xơ ḥa tan giúp nuôi các vi khuẩn có lợi sống trong ruột. Những vi khuẩn này tạo ra axit béo chuỗi ngắn, có thể giúp cơ thể bạn sử dụng chất béo lưu trữ làm năng lượng và duy tŕ lượng đường trong máu ở mức b́nh thường.
7. Cacao
Cacao và cocoa (dạng cacao được chế biến qua nhiệt độ cao) là những món ngon giúp hỗ trợ cho quá tŕnh trao đổi chất của bạn. Nghiên cứu trên chuột cho thấy chiết xuất cacao có thể thúc đẩy sự biểu hiện của các gene kích thích sử dụng chất béo làm năng lượng.
Cacao c̣n có thể ngăn chặn hoạt động của các enzyme cần thiết nhằm phân hủy chất béo và carbs trong quá tŕnh tiêu hóa. Cacao đóng vai tṛ ngăn ngừa tăng cân bằng cách giảm sự hấp thụ một số calo.
8. Giấm táo
tăng cường trao đổi chất
Một số nghiên cứu trên động vật đă cho thấy giấm táo đặc biệt hữu ích trong việc tăng cường đốt cháy chất béo để lấy năng lượng. Trong nghiên cứu ở những con chuột được cho dùng giấm táo đă cho thấy sự gia tăng enzyme AMPK thúc đẩy cơ thể tăng đốt cháy và giảm lưu trữ chất béo. Giấm táo c̣n giúp bạn giảm cân bằng cách làm chậm quá tŕnh làm rỗng dạ dày và tăng cường cảm giác no.
Nước uống có thể thúc đẩy tạm thời quá tŕnh trao đổi chất thêm 24 – 30%. Các nhà nghiên cứu cho biết rằng 40% sự gia tăng đó là để làm nóng lượng nước đến vừa với nhiệt độ cơ thể. Tuy nhiên, quá tŕnh này chỉ kéo dài khoảng 60 – 90 phút sau khi uống nước, và có thể thay đổi từ người này sang người khác.
10. Rong biển
Rong biển là nguồn cung cấp iốt và khoáng chất cần thiết cho việc sản xuất hormone ở tuyến giáp giúp điều chỉnh tốc độ trao đổi chất. Khi bạn thường xuyên tiêu thụ rong biển sẽ giúp đáp ứng đủ nhu cầu iốt và giữ cho quá tŕnh trao đổi chất diễn ra ở mức độ cao. Fucoxanthin là một hợp chất khác được t́m thấy trong một số giống rong biển màu nâu và có tác dụng chống béo ph́ bằng cách tăng lượng calo đốt cháy.
Bạn có thể t́m hiểu thêm: Rong biển: Nguồn dinh dưỡng từ đại dương
11. Dầu dừa
Không giống như các chất béo băo ḥa khác, dầu dừa chứa các chất béo chuỗi trung b́nh tương đối cao. Chất béo chuỗi trung b́nh có thể làm tăng sự trao đổi chất có nhiều hơn so với chất béo chuỗi dài có trong thực phẩm như bơ. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng chất béo chuỗi trung b́nh làm tăng sự trao đổi chất lên 12% so với chất béo chuỗi dài chỉ tăng 4%.
12. Gừng
Gừng là một loại gia vị có khả năng giúp tăng cường trao đổi chất. Nghiên cứu cho thấy rằng việc ḥa tan 2g bột gừng trong nước nóng và dùng với bữa ăn có thể giúp bạn đốt cháy tới 43 calo so với việc chỉ uống nước nóng. Thức uống gừng nóng này c̣n có thể làm giảm mức độ đói và tăng cảm giác no.
Những loại thực phẩm giúp tăng cường trao đổi chất sẽ giúp cơ thể luôn khỏe mạnh và giữ ǵn vóc dáng khỏe đẹp. Hăy bổ sung vào thực đơn ngay từ hôm nay nhé!
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
7 cách thúc đẩy quá tŕnh trao đổi chất hiệu quả
Thúc đẩy sự trao đổi chất là ch́a khóa quan trọng đối với những người quan tâm về trọng lượng cơ thể. Tuy nhiên làm thế nào để thúc đẩy và tăng cường cơ thể bạn đốt cháy calo một cách nhanh chóng c̣n phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Một số người sinh ra đă may mắn có được hệ trao đổi chất nhanh chóng hơn những người khác. Đàn ông có xu hướng đốt cháy nhiều calo hơn so với phụ nữ, ngay cả khi họ nghỉ ngơi. Đối với hầu hết tất cả mọi người, sự trao đổi chất chậm dần sau tuổi 40. Mặc dù bạn không thể kiểm soát tuổi tác, giới tính hay di truyền của chính ḿnh để thúc đẩy sự trao đổi chất nhưng vẫn có những cách khác để sự trao đổi chất diễn ra nhanh hơn.
Tập luyện cơ bắp
Cơ thể của bạn liên tục đốt cháy calo, ngay cả khi bạn chẳng làm ǵ. Tỷ lệ trao đổi chất trong lúc nghỉ ngơi này sẽ cao hơn nhiều ở những người có nhiều cơ bắp hơn. Cứ mỗi nửa kí cơ bắp sẽ đốt cháy khoảng 6 calo một ngày , trong khi mỗi 500 gam chất béo đốt cháy chỉ có 2 calo. Sự khác biệt nhỏ này có thể tạo ra kết quả bất ngờ theo thời gian. Nếu bạn chăm chỉ luyện tập tăng cường th́ cơ bắp sẽ được kích hoạt trên khắp cơ thể giúp nâng cao tỷ lệ trao đổi chất b́nh quân hàng ngày.
Tăng tốc tập luyện
Tập aerobic có thể không phát triển cơ bắp nhiều nhưng nó có thể tăng tốc sự trao đổi chất của bạn sau khi tập luyện. Đó là ch́a khóa để thúc đẩy chuyển hóa cơ thể. Tập thể dục cường độ cao giúp trao đổi chất nhiều hơn, lâu hơn so với tập luyện cường độ vừa phải hoặc thấp . Để cảm nhận rơ điều đó, bạn hăy thử tăng cường độ tập luyện tại pḥng gym hoặc bật nhảy khi đang đi bộ nhé.
Nạp đủ nước
Cơ thể bạn cần nước để xử lư lượng calo. Nếu bị mất nước, sự trao đổi chất có thể bị chậm lại. Trong một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng, những người lớn mỗi ngày uống 8 ly nước hoặc nhiều hơn sẽ đốt cháy nhiều calo hơn những người chỉ uống 4 ly. Để giữ lượng nước cho cơ thể, bạn hăy uống một cốc nước hoặc đồ uống không đường trước mỗi bữa ăn chính và bữa ăn nhẹ. Ngoài ra, ăn trái cây tươi và rau quả có chứa nhiều nước sẽ tốt hơn cho cơ thể bạn so với bánh quy hay khoai tây chiên.
Bổ sung thêm omega-3
Tại sao ăn nhiều cá giàu axit béo omega-3 (cá hồi, cá trích, cá ngừ) lại giúp trao đổi chất tốt hơn? Lí do là omega-3 giúp cân bằng lượng đường trong máu và giảm các bệnh viêm cũng như giúp điều tiết sự trao đổi chất. Nó cũng có thể làm giảm lượng hormone leptin giúp đốt lượng mỡ thừa nhanh hơn.
Uống trà xanh
Trà xanh từ lâu đă được chứng minh là có khả năng chống oxy hóa. Những nghiên cứu mới đây cho thấy các thành phần hoạt chất trong trà có thể thúc đẩy sự trao đổi chất. Các nhà khoa học đă tiến hành một loạt các nghiên cứu ở người ăn kiêng và thấy rằng, những người đă sử dụng trà xanh giảm nhiều cân hơn những người không sử dụng. Điều này cho thấy những hoạt chất trong trà xanh có thể cải thiện quá tŕnh oxy hóa chất béo và đốt cháy calo.
Vậy th́ chúng ta phải uống bao nhiêu trà là đủ? Theo một nghiên cứu, nếu uống từ 150ml-240ml trà xanh mỗi ngày, bạn có thể tăng khả năng tiêu hao năng lượng đến 90 calo. Bạn cũng có thể uống với đá để có một ly trà thơm ngon và sảng khoái hơn.
Nếu bạn đang phân vân về việc có nên ăn thực phẩm hữu cơ hay không th́ đừng ngần ngại nữa! Trái cây, rau củ và ngũ cốc hoàn toàn không có thuốc trừ sâu và các chất hóa học độc hại sẽ giúp cho hệ thống đốt cháy chất béo hoạt động tốt hơn v́ chúng không làm tuyến giáp mắc độc tố.
Bổ sung đủ protein
Cơ thể tiêu hóa protein chậm hơn so với chất béo hoặc tinh bột nên bạn sẽ cảm thấy no lâu hơn (điều này đặc biệt đúng khi bạn nạp protein vào bữa ăn sáng). Thêm nữa, nó cũng có thể giúp cho sự trao đổi chất diễn ra mạnh hơn. Trong một quá tŕnh được gọi là sinh nhiệt, cơ thể sử dụng khoảng 10% lượng calo cho quá tŕnh tiêu hóa. V́ đốt cháy protein sẽ mất nhiều thời gian hơn tinh bột hoặc chất béo, cơ thể của bạn sẽ đốt nhiều năng lượng để hấp thụ các chất dinh dưỡng trong chế độ ăn giàu protein. Một chú ư nữa là chế độ ăn nhiều protein có thể giúp cơ thể giữ được khối cơ nạc, rất hiệu quả trong việc đốt mỡ cơ thể.
Bắt đầu ngày mới vào buổi sáng
Hăy ăn sáng mỗi ngày,chuẩn bị một bữa ăn sáng giàu chất dinh dưỡng (bột yến mạch với hạnh nhân và quả hoặc món trứng chiên rau bina cùng với một lát bánh ḿ ngũ cốc nguyên hạt) ngay sau khi ra khỏi giường để kích hoạt sự trao đổi chất của bạn. Ăn sáng sẽ cung cấp năng lượng cho sự trao đổi chất hoạt động tốt hơn đấy.
Mách bạn 10 mẹo đi máy bay để có chuyến du lịch như ư
Tác giả: Phú Đoàn
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Mách bạn 10 mẹo đi máy bay để có chuyến du lịch như ư
Nếu lần đầu du lịch bằng máy bay, bạn có thể sẽ gặp không ít khó khăn. Do đó, để có chuyến du lịch như ư, bạn sẽ cần vận dụng các mẹo đi máy bay cực kỳ hữu ích.
Mùa hè là mùa của những chuyến đi xa và nhiều người chọn đi máy bay bởi sự thuận tiện cũng như tiết kiệm được kha khá thời gian so với các phương tiện giao thông khác. Nhưng máy bay lại có những đặc thù hoàn toàn khác so với các phương tiện c̣n lại. Kể cả với những ai đă có kinh nghiệm đi máy bay th́ đôi khi vẫn có thể rơi vào t́nh trạng đến sân bay và nhận ra rằng ḿnh không nên mang theo quá nhiều hành lư hay nên gói ghém, chuẩn bị mọi thứ kỹ càng hơn…
Trong bài viết này, Hello Bacsi sẽ cung cấp cho bạn một vài mẹo du lịch và đi máy bay thú vị mà chắc hẳn là sẽ làm cho cuộc hành tŕnh của bạn trở nên suôn sẻ và dễ dàng hơn.
10 mẹo đi máy bay thú vị giúp bạn “sống sót” qua những chuyến bay dài
Trong cuộc sống, đôi lúc bạn sẽ thấy mọi thứ trở nên dễ dàng hơn nếu bạn có những mẹo giúp giải quyết vấn đề một cách hiệu quả. Dưới đây là 10 mẹo đi máy bay mà bạn nên áp dụng cho chuyến đi của ḿnh:
Thoạt nghe, việc này có vẻ chẳng liên quan đến chủ đề du lịch bằng máy bay chút nào. Tuy nhiên, sự thật là điều này có liên quan rất chặt chẽ đấy!
Để đi máy bay, bạn cần phải có vé. Thông thường để tiết kiệm nhất, mọi người thường chọn cách đặt mua vé trực tuyến. Tất nhiên khi điều này xảy ra th́ sẽ có sự so sánh nhất định giữa các trang web và đại lư bán vé. Có khi nào bạn bỗng nhận ra rằng sau quá tŕnh tham khảo giá vé của các đại lư khác nhau và có sự lựa chọn cuối cùng, th́ mức giá “rẻ nhất” ấy lại tăng lên.
Khi bạn lướt web nói chung cũng như đặt vé online nói riêng th́ chắc chắn rằng lịch sử tŕnh duyệt của bạn đă được ghi lại, có nghĩa là những trang web bán vé đó có thể so sánh giá với những ǵ bạn đă xem trước đó và tăng giá khi thấy phù hợp. V́ vậy mà việc xóa bộ nhớ cache và lịch sử tŕnh duyệt trước khi đặt vé máy bay sẽ giúp bạn có được những giao dịch tốt nhất với mức giá rẻ nhất.
Lưu ư là khi chọn mua vé, bạn nên chọn mua vé của những chuyến bay buổi tối hoặc sau 3 giờ chiều. Nguyên nhân đơn giản v́ những chuyến bay đêm thường ít khách, giá lại mềm và bạn cũng có thời gian để nghỉ ngơi trên máy bay. Nếu không thực sự cần thiết, bạn không nên đặt vé bay vào các ngày cuối tuần cũng như dịp lễ Tết v́ vé sẽ đắt hơn rất nhiều. Ngoài ra, bạn cũng đừng nên đặt quá xa ngày bay nếu không muốn lịch tŕnh của ḿnh có thể bị thay đổi do các vấn đề phát sinh.
2. Nên mang theo một chai nước rỗng
Thông thường bộ phận an ninh tại sân bay sẽ không để bạn mang hơn 100ml chất lỏng lên máy bay. Quy định tại đây không cho phép mang bất kỳ chất lỏng nào từ bên ngoài, kể cả là nước suối đi chăng nữa.
Tuy nhiên, nước mua tại sảnh chờ lại được mang lên máy bay dù bạn dễ dàng nhận ra nó cùng thương hiệu với chai nước bạn vừa bị giữ lại ở ngoài cửa an ninh. Điều này có vẻ hơi không công bằng nhưng tất cả cũng chỉ là nhằm đảm bảo an toàn cho chuyến bay của bạn.
Bạn có thể đọc thêm: Những điều không nên làm khi trên máy bay tại đây!
V́ vậy mẹo đi máy bay nhỏ là nên mang theo một chai rỗng. Khi đă vượt qua cửa kiểm tra an ninh rồi, bạn có thể đổ đầy nước vào đó để dùng trên chuyến bay. Tương tự, bạn cũng có thể mang theo một vài hộp đựng thức ăn nhỏ nếu có ư định mua các món ăn nhẹ tại sân bay để nhấm nháp trong chuyến đi.
Pin dùng cho điện thoại, laptop chẳng bao giờ là đủ cho bạn sử dụng trong một ngày dài, v́ thế sạc dự pḥng chính là cứu cánh cho vấn đề nan giải này. Hăy h́nh dung nhé, bạn sẽ gặp khó khăn thế nào nếu các vật dụng đó hết pin khi đi du lịch và việc t́m nơi cắm sạc không hề đơn giản, chưa kể đến chuyện bạn phải “chôn chân” tại nơi cắm sạc.
Sạc dự pḥng rất tiện lợi ở điểm bạn không phải “chôn chân” tại chỗ để sạc pin mà có thể di chuyển bất kỳ đâu trong khi pin điện thoại vẫn được nạp liên tục. Một vài loại hiện đại c̣n có thể lấy năng lượng từ mặt trời vào ban ngày và bạn có thể sử dụng nó vào ban đêm.
Một mẹo nhỏ dành cho bạn là nếu sạc dự pḥng vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng của bạn th́ hăy chuẩn bị thêm một cục pin nhé!
4. Mặc thêm thật nhiều quần áo vào người
Một mẹo đi máy bay thú vị khác là bạn nên mặc nhiều lớp quần áo trên người thay v́ để chúng trong vali hay giỏ xách. Điều này sẽ giúp làm giảm trọng lượng hành lư mang theo rất nhiều. Sau khi qua khỏi cửa an ninh, bạn có thể cởi bớt quần áo ra và đóng gói lại vào hành lư của ḿnh.
5. Mang theo đồ ăn nhẹ
Đôi khi thức ăn trên máy bay lại chẳng hợp khẩu vị với bạn hoặc bản thân bạn là một người nhạy cảm và dễ bị dị ứng với thức ăn lạ. V́ vậy, cách tốt nhất là hăy mang theo một vài món đồ ăn nhẹ cho chuyến đi.
Hăy đảm bảo bạn đă đọc qua hết các quy tắc của sân bay để biết được bạn có thể mang theo những ǵ và không nên mang những ǵ. Điều này giúp bạn có thể ăn tất cả những thứ ḿnh đă tốn công mang lên máy bay.
6. Một chiếc khăn quàng cổ và một đôi tất dài sẽ giúp bạn không bị lạnh
mẹo đi máy bay khăn quàng cổ
Đôi khi nhiệt độ tại sân bay hoặc trong máy bay sẽ rất thấp. Một cách dễ dàng để giữ ấm mà không nhất thiết phải mang theo một chiếc chăn cồng kềnh là hăy trang bị một đôi tất cùng chiếc khăn quàng cổ.
Hăy nhớ rằng việc giữ cho đôi chân ấm áp th́ toàn bộ cơ thể cũng sẽ được ấm áp. Chiếc khăn choàng sẽ che chắn cho phần cổ, ngực, đôi tay hoặc thân ḿnh của bạn khỏi cái lạnh từ máy điều ḥa hoặc thời tiết xấu.
Việc tập thể dục trước chuyến bay là một mẹo đi máy bay hữu ích khi có thể giúp bạn dễ ngon giấc hơn trong suốt cả chặng bay đấy. Thẳng thắn mà nói, việc ngồi một chỗ trên máy bay là một điều ǵ đó vô cùng nhàm chán. Chính v́ lư do đó, một chuyến bay vào buổi tối là tốt nhất v́ bạn có thể ngủ trong suốt hành tŕnh và thức dậy tại điểm đến.
Ngoài ra, bạn sẽ cảm thấy bớt khó chịu hơn khi phải chờ đợi rất nhiều v́ nghiên cứu cho thấy tập thể dục trong một khoảng thời gian ngắn giúp giải phóng endorphin, một hormone được biết đến là “hormone hạnh phúc”. Tuy nhiên, bạn đừng tập quá độ nếu không muốn mệt nhoài, chỉ cần một bài tập cardio nhẹ là đủ.
8. Không nên đeo contact lens nếu không muốn bị khô mắt
Da và mắt của bạn có thể bị khô trong suốt chuyến bay. Do đó, một ư tưởng hay là nếu bạn thường xuyên đeo kính áp tṛng, hăy bỏ qua thói quen này. Lời khuyên cho bạn trong chuyến bay là bạn chỉ cần đeo kính, giữ ẩm đôi mắt của bạn bằng thuốc nhỏ mắt trước khi ngồi vào ghế và tận hưởng chuyến bay.
9. Đừng ngần ngại khi hỏi bất kỳ điều ǵ
mẹo đi máy bay hỏi tiếp viên
Điều thú vị là một số hăng hàng không có thể đưa ra đề nghị nâng cấp miễn phí chuyến bay của bạn sang hạng thương gia. Nếu bạn đang có một tuần trăng mật hoặc có một sự kiện nào đấy đặc biệt, hăy đề cập vấn đề này nhé!
Ngoài ra, một số chuyến bay có phục vụ rượu vang miễn phí, sẽ thật đáng tiếc khi bỏ qua điều đó nếu bạn không hỏi.
Ngoài ra, cũng không có ǵ là sai khi bạn hỏi về các chi tiết điểm đến hoặc bất cứ điều ǵ khác liên quan đến chuyến bay mà bạn không chắc chắn. Điều này sẽ giúp cho chuyến bay của bạn thoải mái hơn rất nhiều.
10. Theo dơi t́nh trạng chuyến bay của bạn
Mẹo đi máy bay cuối cùng Hello Bacsi mách bạn là nên thường xuyên cập nhật t́nh trạng của chuyến bay bạn sẽ đi. Đôi khi bạn vội vă đến sân bay vào phút cuối chỉ để thấy rằng chuyến bay của bạn đă bị hoăn và bạn phải đợi đến ngày hôm sau.
Bạn hoàn toàn có thể tránh điều này bằng cách tải ứng dụng mà các hăng hàng không cung cấp và kiểm tra trước. Điều này sẽ giúp bạn tiết kiệm cả thời gian lẫn sức lực.
Phải làm ǵ để không bị say máy bay?
mẹo đi máy bay chống say tàu xe
Say máy bay cũng là điều mà không ít người lo ngại và nhất là với những ai lần đầu trải nghiệm phương tiện giao thông này.
Việc ngậm vài lát gừng hoặc nhâm nhi một tách trà gừng trước chuyến bay là cách mà nhiều người đă thực hiện và thu được hiệu quả. Gừng cũng rất tốt cho hệ tiêu hóa và giảm các cảm giác khó chịu cho dạ dày.
Bạn tuyệt đối không nên đọc sách trong chuyến bay, dù rằng việc mang theo một quyển sách yêu thích là thói quen của bạn. Đọc sách được coi là cách thư giăn tốt, nhưng với những ai đang có dấu hiệu say máy bay th́ t́nh trạng sẽ tồi tệ hơn đấy. Thay vào đó, bạn nên nghe nhạc để giải trí sẽ tốt hơn nhiều.
Nếu như những cách trên không hiệu quả th́ uống thuốc chống say tàu xe là cách cuối cùng. Bạn có thể dùng Nautamine®, Dimenhydrinate, Vomina®… Tuy nhiên, bạn cần lưu ư là thuốc chống say tàu xe sẽ gây buồn ngủ. Nếu bạn muốn tỉnh táo suốt chuyến bay th́ tránh uống thuốc chống say.
Mục đích của việc đi du lịch là để vui vẻ mà nên đừng để bất kỳ rào cản nào chen ngang niềm vui ấy. Hy vọng bạn có thể thấy rằng những lời khuyên này sẽ giúp trải nghiệm chuyến bay của bạn thực sự thú vị.
Bí quyết giúp bạn luôn tươi phơi phới khi đi du lịch máy bay
Tác giả: Hoàng Trí
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Bí quyết giúp bạn luôn tươi phơi phới khi đi du lịch máy bay
Khi đi du lịch máy bay vào dịp lễ Tết, bạn sẽ rất dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi do phải chen lấn với ḍng người đông đúc. Chưa kể, bạn cũng có nguy cơ cao bị lây bệnh truyền nhiễm do sử dụng các phương tiện công cộng và vật dụng trên máy bay.
Khi quyết định đi du lịch máy bay, bạn có thể phải đối diện khá nhiều rủi ro nhiễm bệnh khiến cơ thể mệt mỏi kèm vẻ mặt bơ phờ. Thậm chí, nhiều người c̣n chẳng thể đi chơi được nhiều nơi như kế hoạch v́ bị ốm phải ở lại khách sạn! V́ thế, bạn hăy cùng Hello Bacsi xem những bí quyết đi du lịch máy bay giúp bạn luôn tươi tắn sau một cuộc hành tŕnh nhé.
1. Bảo vệ cơ thể của bạn khi du lịch máy bay
Khi du lịch máy bay, bạn ở trong một môi trường với những người có mức độ sức khỏe khác nhau. Bạn không thể biết được ai nhiễm bệnh. Phần lớn virus, vi khuẩn và nấm đều lây nhiễm từ con người, v́ thế bạn cần chú ư bảo vệ sức khỏe của ḿnh. Những mối nguy hiểm tiềm tàng có thể dẫn đến vấn đề về đường hô hấp, hệ tiêu hóa và da liễu.
du lịch máy bay
Để đảm bảo sức khỏe, bạn nên lưu ư một số cách giúp bạn bảo vệ cơ thể khi du lịch máy bay sau đây:
• Tránh sử dụng chăn gối có sẵn: Thông thường trên máy bay, gối và chăn được sử dụng nhiều lần qua nhiều chuyến. Bạn có nên mang theo chăn gối của riêng bạn.
• Hạn chế chạm vào miệng, mũi, mắt của bạn: Miệng, mũi, mắt là những bộ phận dễ đưa vi sinh vật xâm nhập vào cơ thể. Trên máy bay chứa nhiều vi khuẩn khác nhau, bạn nên mang theo một chai nước sát khuẩn.
• Chuẩn bị khăn lau: Đây là những bộ phận chứa rất nhiều vi khuẩn, bạn có thể chuẩn bị khăn lau để lau sạch bàn khay, tay vịn trước khi sử dụng.
• Sử dụng khẩu trang: Nếu bạn là người có sức khỏe yếu hoặc bạn đang bị bệnh, bạn hăy tự trang bị bằng cách đeo khẩu trang để bảo vệ ḿnh và người xung quanh.
• Đừng tắt điều ḥa không khí: Ở mỗi chỗ ngồi đều có điều ḥa không khí phía trên đầu, giúp lọc không khí và đẩy bụi bẩn xuống dưới mặt đất, giúp bạn hạn chế tiếp xúc vi khuẩn trong không khí.
• Lựa chọn quần áo rộng: Trên một chuyến bay dài, việc mặc bộ đồ bó sát có thể gây cản trở quá tŕnh lưu thông máu của bạn, gây tê, lạnh chân, khiến bạn không thoải mái.
Nếu cẩn thận bảo vệ cơ thể khi du lịch máy bay, bạn có thể cảm thấy thoải mái và tránh được các nguy cơ lây bệnh.
Ngoài việc pḥng tránh yếu tố bên ngoài gây bệnh, bạn nên giữ ǵn vệ sinh cá nhân để ngừa được các yếu tố nguy cơ, cầu nối gây bệnh trực tiếp đến sức khỏe của bạn.
Giữ sạch bàn tay
Trung b́nh một người thường chạm vào mặt, mũi, miệng và mắt từ 5 – 16 lần mỗi giờ. Nếu bàn tay của bạn có chứa vi khuẩn cúm, tụ cầu khuẩn hoặc virus đường hô hấp khi du lịch và bạn chạm vào mặt, bạn có thể có nguy cơ rất cao bị nhiễm bệnh.
Cách tốt nhất để tránh nhiễm vi trùng gây bệnh là rửa tay bằng xà pḥng với nước hoặc sử dụng nước rửa tay kháng khuẩn. Trong khi rửa, bạn hăy dành 30 giây để làm sạch ở giữa các ngón tay và dưới móng tay của bạn, các khu vực vi trùng ẩn nấp.
Thay quần áo mới
Khi bạn đến nơi, bạn có thể thay một bộ quần áo mới. Trên máy bay có chứa rất nhiều loại vi khuẩn khác nhau, vi khuẩn có thể ở trên quần áo của bạn khi bạn tiếp xúc với các vật dụng bạn tựa vào như ghế, bàn… Quần áo là thứ tiếp xúc trực tiếp với cơ thể bạn. Bạn có thể dễ dàng bị nhiễm bệnh nếu như quần áo bạn chứa quá nhiều vi khuẩn.
Giữ ǵn vệ sinh cá nhân là điều quan trọng và vô cùng cần thiết cho sức khỏe của chính bạn. Bạn cần pḥng ngừa không những yếu tố gây bệnh bên ngoài, mà c̣n cả các yếu tố nguy cơ bên trong để giúp bảo vệ sức khỏe khi du lịch máy bay.
3. Lưu ư khi du lịch máy bay
Khi đi du lịch máy bay, bạn cần lưu ư một số điều sau đây để bảo vệ sức khỏe:
Ăn uống một cách lành mạnh
T́nh trạng ngộ độc thực phẩm và các bệnh về đường tiêu hóa là thứ khiến bạn không thể tận hưởng chuyến đi một cách thoải mái nhất. Hăy lựa chọn những thực phẩm tốt cho sức khỏe và hạn chế các loại thực phẩm có hại có thể giúp bạn tránh được những t́nh trạng ngộ độc xảy ra.
• Những thực phẩm bạn nên ăn: trái cây, rau củ, sữa chua, chocolate đen, thực phẩm giàu protein nạc, cháo yến mạch, các loại hạt như hạnh nhân, đậu phộng…
• Những thực phẩm bạn không nên ăn: thực phẩm lạ mà bạn ít khi ăn, thực phẩm dễ gây đau bụng (hải sản, sốt…), thực phẩm chứa nhiều muối, thực phẩm chứa nhiều đường…
Trước khi du lịch máy bay, bạn cần chuẩn bị một số vật dụng sau:
• Chai nước rỗng: Thông thường bạn không thể mang chất lỏng qua cửa kiểm tra an ninh. V́ thế, bạn có thể mang theo một chai nước rỗng để lấy nước ở ṿi nước uống công cộng sau khi qua được bước kiểm soát. Bạn nên nhớ uống nước trước và trong suốt chuyến bay để cơ thể không bị thiếu nước.
• Chăn và gối riêng: Chăn và gối thường ẩn chứa nhiều mầm bệnh khác nhau do được sử dụng bởi nhiều người. Một số hăng hàng không không cung cấp chăn và gối cho hành khách để tránh nguy cơ lây nhiễm. V́ vậy, bạn nên mang theo chăn gối riêng nhé.
• Thuốc muối nhỏ mũi: Nhiều người thường bị t́nh trạng nghẹt mũi hay ù tai khi du lịch máy bay. Bạn có thể sử dụng thuốc muối nhỏ mũi để giảm thiểu t́nh trạng. Bạn cũng có thể nhai kẹo cao su để giảm áp lực lên tai, nhờ đó giảm được t́nh trạng ù tai.
Những bí quyết giúp giữ ǵn sức khỏe khi du lịch máy bay rất đơn giản, song bạn có thể quên mất v́ bận rộn với lịch tŕnh du xuân. Bạn có thể lập ra một danh sách những điều nên làm trước khi đi máy bay để luôn tươi phơi phới sau một cuộc hành tŕnh nhé!
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Thuốc giúp ngủ ngon: Bạn có nên dùng?
Mất ngủ, ngủ không sâu giấc là những yếu tố gây ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn. Nếu các phương pháp tự nhiên đă không hiệu quả th́ liệu thuốc giúp ngủ ngon có giúp t́nh trạng của bạn cải thiện hơn?
Dưới đây bạn hăy cùng Hello Bacsi t́m hiểu các loại thuốc giúp ngủ ngon, lưu ư khi dùng, tác dụng phụ của thuốc ngủ và cách giúp ngủ ngon không cần dùng thuốc nhé!
Các loại thuốc giúp ngủ ngon
Có 3 nhóm thuốc giúp ngủ ngon bao gồm:
1. Thuốc giúp ngủ ngon không kê đơn
Các loại thuốc ngủ không kê đơn thường là:
•Nhóm thuốc kháng histamine
•Diphenhydramine
•Doxylamine
Thuốc kháng histamine thường được sử dụng để điều trị các t́nh trạng dị ứng. Tuy nhiên, một số nhóm thuốc c̣n có tác dụng khác giúp hỗ trợ người bị khó ngủ hoặc ngủ không ngon giấc. Hầu hết các thuốc kháng histamine gây buồn ngủ đều là thuốc kháng histamine thế hệ thứ nhất. Thuốc kháng histamine thế hệ thứ hai ít gây buồn ngủ thường được sử dụng để điều trị các triệu chứng dị ứng lâu dài.
Thuốc kháng histamine gây buồn ngủ thường sử dụng chỉ là giải pháp ngắn hạn. Mặc dù không gây nghiện, nhưng cơ thể sẽ sớm làm quen với tác dụng của thuốc khiến thuốc kém hiệu quả hơn trong việc gây buồn ngủ theo thời gian. Khi sử dụng thuốc lâu dài, bạn có thể gặp tác dụng phụ là hay quên và đau đầu.
2. Thuốc giúp ngủ ngon theo đơn
Các thuốc ngủ theo đơn hoạt động bằng cách làm việc trên các thụ thể trong năo để làm chậm hệ thống thần kinh bao gồm các nhóm dưới đây.
Thuốc an thần gây ngủ benzodiazepine
Benzodiazepines là loại thuốc ngủ lâu đời nhất vẫn c̣n được sử dụng. Các thuốc nhóm benzodiazepin được cho là có nguy cơ gây lệ thuộc cao hơn các thuốc an thần gây ngủ khác. Nhóm thuốc này chủ yếu để điều trị rối loạn lo âu. Các loại thuốc benzodiazepin đă được phê duyệt để điều trị chứng mất ngủ bao gồm estazolam, flurazepam, quazepam, temazepam và triazolam.
Thuốc an thần gây ngủ không chứa benzodiazepine
Một số loại thuốc mới không có cấu trúc hóa học giống thuốc benzodiazepine, nhưng hoạt động trên cùng một khu vực trong năo. Nhóm thuốc này có ít tác dụng phụ hơn và ít nguy cơ bị lệ thuộc hơn. Các loại thuốc ngủ bao gồm zalepon, zolpidem và eszopiclone đă được thử nghiệm để sử dụng lâu dài khoảng 6 tháng.
Thuốc chủ vận thụ thể melatonin
Ramelteon là loại thuốc ngủ mới và hoạt động bằng cách bắt chước hormone melatonin điều ḥa giấc ngủ. Thuốc này có ít rủi ro gây lệ thuộc về thể chất nhưng vẫn có tác dụng phụ. Tác dụng phụ phổ biến nhất của thuốc là chóng mặt, làm trầm trọng thêm các triệu chứng trầm cảm. Người bị tổn thương gan không nên dùng thuốc này.
Các loại thuốc ngủ thảo dược và chất tự nhiên giúp bạn ngủ ngon hơn thường là:
Cây nữ lang
Cây nữ lang (Valerian) là một loại thực vật được sử dụng để cải thiện giấc ngủ, giảm lo lắng và hỗ trợ thư giăn. Cây nữ lang được sử dụng làm thuốc ngủ thảo dược bào chế dưới dạng viên nén, viên nang, chiết xuất từ nữ lang và trà. Một số nghiên cứu lâm sàng cho thấy việc dùng cây nữ lang có thể cải thiện hiệu quả về chất lượng giấc ngủ ở những người bị mất ngủ.
Melatonin
Khi bầu trời xung quanh bắt đầu tối, năo sẽ sản sinh ra một loại hormone gọi là melatonin. Chất này giúp điều chỉnh chu kỳ ngủ – thức bằng cách báo hiệu cơ thể rằng đă gần đến giờ đi ngủ. Năo tạo ra ít melatonin hơn khi trời sáng và nhiều hơn khi trời tối. Tuổi tác cũng có tác động đến việc sản xuất melatonin và một người càng lớn tuổi sẽ càng tạo ra ít melatonin hơn.
Melatonin mang lại hiệu quả cho những t́nh trạng như:
•Mệt mỏi do lệch múi giờ
•Khó ngủ vào ban đêm
•Phải làm việc theo ca
Nhiều loại thuốc giúp ngủ ngon có chứa melatonin sẽ mang lại hiệu quả đối với những người bị rối loạn giấc ngủ nhịp sinh học. Đây là t́nh trạng khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc đi ngủ và thức dậy vào đúng thời điểm cần thiết.
Hoa cúc la mă (Chamomile)
Trà hoa cúc được coi là thuốc ngủ thảo dược nhờ đặc tính an thần nhẹ nhàng, tuy nhiên loại trà này có thể gây ra phản ứng dị ứng ở những người bị dị ứng thực vật hoặc phấn hoa. Để sử dụng loài hoa này giúp ngủ ngon, bạn chỉ cần đun sôi nước, bỏ túi trà vào b́nh, đậy nắp lại, ủ trong 10 phút rồi sau đó thưởng thức.
Tryptophan
Tryptophan là một axit amin cơ bản được sử dụng trong việc h́nh thành serotonin hóa học – chất trong năo giúp cho cơ thể bạn ngủ. L-tryptophan là sản phẩm phụ phổ biến của tryptophan mà cơ thể có thể thay đổi thành serotonin. Một số nghiên cứu đă chỉ ra rằng L-tryptophan giúp bạn ngủ nhanh hơn. Tryptophan có nhiều trong chocolate, yến mạch, chà là khô, sữa, sữa chua, thịt đỏ, trứng, cá, gia cầm…
Kava Kava
Đây là một loại chiết xuất được làm từ Piper methysticum, một loài cây có nguồn gốc ở các ḥn đảo phía tây Thái B́nh Dương. Kava Kava đă được chứng minh có công dụng cải thiện giấc ngủ ở những người bị mất ngủ liên quan đến căng thẳng. Tuy nhiên, Kava có thể gây tổn thương gan, v́ vậy bạn chỉ nên dùng khi có sự giám sát của bác sĩ.
Trước khi có ư định sử dụng bất kỳ loại thuốc hay thảo dược giúp ngủ ngon nào, bạn cũng cần thăm khám bác sĩ để chẩn đoán nguyên nhân và tư vấn dùng thuốc hợp lư.
Bạn hăy quan tâm hơn đến lưu ư khi sử dụng các loại thuốc giúp ngủ ngon để thuốc phát huy công dụng hiệu quả như:
• Kiểm tra y tế: Trước khi định dùng thuốc ngủ, bạn hăy gặp bác sĩ để kiểm tra kỹ lưỡng nhằm t́m ra nguyên nhân cụ thể cho chứng mất ngủ. Nếu đă dùng thuốc ngủ hơn một vài tuần, bạn hăy trao đổi với bác sĩ để có lịch tŕnh theo dơi phù hợp.
• Đọc hướng dẫn sử dụng thuốc: Hướng dẫn sử dụng thuốc sẽ giúp bạn hiểu cách thức, thời điểm dùng thuốc và tác dụng phụ tiềm ẩn. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào, bạn hăy sớm tham khảo ư kiến của dược sĩ hoặc bác sĩ.
• Không dùng thuốc cho đến khi đi ngủ: Thuốc ngủ có thể khiến bạn giảm nhận thức về những ǵ đang làm, làm tăng nguy cơ xảy ra các t́nh huống nguy hiểm. Bạn chỉ nên sử dụng thuốc khi đă hoàn thành xong tất cả công việc và chuẩn bị lên giường ngủ.
• Theo dơi tác dụng phụ: Nếu cảm thấy buồn ngủ, chóng mặt vào ban ngày hoặc gặp bất kỳ tác dụng phụ nào khác, bạn hăy hỏi bác sĩ về việc thay đổi liều hoặc ngừng thuốc.
• Tránh uống rượu: Bạn không nên dùng rượu chung với thuốc ngủ v́ rượu làm tăng tác dụng an thần của thuốc. Một lượng nhỏ rượu kết hợp với thuốc ngủ cũng có thể khiến bạn cảm thấy chóng mặt, rối loạn, ngất xỉu, thậm chí có thể dẫn đến thở chậm hoặc không đáp ứng đường thở.
• Uống thuốc đúng chỉ định bác sĩ: Một số loại thuốc ngủ theo đơn chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn, không nên dùng liều cao hơn quy định. Nếu liều ban đầu không mang lại tác động đối với giấc ngủ, bạn không nên uống thêm thuốc mà hăy trao đổi với bác sĩ trước.
Tác dụng phụ của thuốc ngủ
thuốc giúp ngủ ngon
Tất cả các loại thuốc ngủ theo đơn đều có tác dụng phụ và triệu chứng sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại thuốc cụ thể, liều lượng và thời gian dùng thuốc. Các tác dụng phụ thường gặp như buồn ngủ kéo dài, nhức đầu, đau cơ, táo bón, khô miệng, khó tập trung, chóng mặt, mất ngủ… Một số tác dụng phụ nghiêm trọng khác có thể xảy ra như:
• Đề kháng thuốc: Khi bạn sử dụng thuốc giúp ngủ ngon kéo dài sẽ dẫn đến t́nh trạng đề kháng thuốc. Khi đó, bạn phải dùng liều cao hơn để thuốc có tác dụng nên sẽ dẫn đến nhiều tác dụng phụ hơn.
• Lệ thuộc thuốc: Khi bạn chỉ sử dụng cách duy nhất để ngủ là dùng thuốc th́ nhiều khả năng sẽ gây ra t́nh trạng lệ thuộc thuốc. Các thuốc này thường dễ gây nghiện, khiến bạn gặp khó khăn trong việc ngừng thuốc.
• Triệu chứng cai nghiện: Nếu dừng thuốc đột ngột, bạn sẽ dễ gặp phải các triệu chứng như lúc cai nghiện như buồn nôn, đổ mồ hôi, run rẩy…
• Tương tác thuốc: Thuốc ngủ có khả năng tương tác với các loại thuốc khác, đặc biệt là với thuốc giảm đau theo đơn và thuốc an thần.
• Hồi phục chứng mất ngủ: Khi bạn ngừng uống thuốc ngủ, chứng mất ngủ đôi khi có thể trở lại và trầm trọng hơn trước.
• Che giấu vấn đề tiềm ẩn: Việc sử dụng thuốc giúp ngủ ngon gây khó khăn trong việc chẩn đoán các căn bệnh tiềm ẩn khác, trong đó có rối loạn giấc ngủ.
Hầu hết các tác dụng phụ của thuốc ngủ có đều do lạm dụng thuốc hay dùng thuốc quá liều. Do đó, bạn nên sử dụng thuốc đúng liều lượng và tham khảo ư kiến bác sĩ trước khi dùng.
Nghiên cứu cho thấy việc thay đổi lối sống và thói quen ngủ là cách giúp bạn ngủ ngon, chống lại chứng mất ngủ mà không có nguy cơ tác dụng phụ hoặc phụ thuộc. Điều này sẽ giúp bạn thư giăn khi đi ngủ và cải thiện giấc ngủ hiệu quả hơn là sử dụng thuốc giúp ngủ ngon.
• Tập thói quen trước khi ngủ: Ít nhất 1 giờ trước khi ngủ, bạn nên tránh tiếp xúc ánh sáng từ điện thoại, máy tính… Hăy tập trung vào các hoạt động yên tĩnh, nhẹ nhàng như đọc sách, yoga, nghe nhạc nhẹ…
• Hít thở sâu: Bài tập hít thở sâu ở cả vùng bụng, lưng dưới và lồng ngực sẽ giúp một phần của hệ thống thần kinh kiểm soát thư giăn. Bạn hăy thử nhắm mắt lại, hít thở sâu thật chậm, hít vào bằng mũi và thở ra bằng miệng một cách thư giăn.
• Thư giăn cơ: Bạn hăy nằm xuống, bắt đầu với đôi chân trước. Bạn hăy căng các cơ càng chặt càng tốt và đếm đến 10, rồi sau đó thả lỏng. Tiếp tục làm điều này cho mọi nhóm cơ trong cơ thể của bạn.
• Tập thể dục: Các nghiên cứu đă chỉ ra rằng việc tập thể dục vào ban ngày sẽ giúp cải thiện giấc ngủ vào ban đêm. Khi tập thể dục, nhiệt độ cơ thể sẽ gia tăng đáng kể rồi sau đó giảm dần. Sự giảm nhiệt độ cơ thể này giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn. Thời gian tốt nhất để tập thể dục là buổi chiều muộn hoặc đầu buổi tối, thay v́ ngay trước khi đi ngủ. Mục tiêu tập là ít nhất 30 phút vào 4 lần mỗi tuần.
Bạn chỉ nên sử dụng thuốc giúp ngủ ngon khi thật sự cần thiết và dùng trong thời gian ngắn hạn do một số tác dụng phụ của thuốc ngủ có thể mang lại. Để an toàn và hiệu quả, bạn hăy thực hiện cách giúp ngủ ngon không dùng thuốc đă được cung cấp trên đây nhé
Làm rơ mối liên hệ giữa giăn tĩnh mạch thừng tinh với vô sinh
Tác giả: Thảo Lê
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Làm rơ mối liên hệ giữa giăn tĩnh mạch thừng tinh với vô sinh
Nhiều nam giới có các tĩnh mạch ở b́u. Các bác sĩ gọi t́nh trạng này là giăn tĩnh mạch thừng tinh. Xuất hiện ở vị trí nhạy cảm, vậy giăn tĩnh mạch thừng tinh có nguy hiểm không? Sự thực là một số người thậm chí c̣n không nhận thấy triệu chứng hay bị bất cứ rủi ro nào do căn bệnh này, nhưng số khác lại gặp vấn đề với khả năng sinh sản.
Giăn tĩnh mạch thừng tinh là hiện tượng tương đối phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 10%-15% nam giới. Mối liên hệ giữa giăn tĩnh mạch thừng tinh với vô sinh vẫn c̣n là vấn đề được các chuyên gia tranh căi.
Tổng quan về bệnh giăn tĩnh mạch thừng tinh
Về cơ bản, giăn tĩnh mạch thừng tinh là một dạng giăn tĩnh mạch. Đa phần các trường hợp bị giăn tĩnh mạch ở chân, nhưng cũng không loại trừ khả năng bệnh giăn tĩnh mạch phát sinh ở các vị trí khác như thực quản, tay, hậu môn.
Giăn tĩnh mạch là hiện tượng các tĩnh mạch chịu áp lực và bị nở rộng, xoắn lại, phồng to. Giai đoạn đầu, bệnh nhân có thể không nh́n thấy các tĩnh mạch giăn. Theo thời gian, họ sẽ quan sát rơ được các tĩnh mạch phồng to ngay bên dưới da, nổi lên trên bề mặt da, màu xanh hoặc tím đậm.
Bạn có thể tham khảo thêm: Giăn tĩnh mạch thực quản là bệnh ǵ?
Giăn tĩnh mạch thừng tinh là hiện tượng xảy ra khi các tĩnh mạch bên trong b́u giăn nở rộng ra, bị xoắn lại thành khối. B́u lúc này trông giống như một túi giun, với các tĩnh mạch ph́nh to nhưng da không bị đổi màu. Nam giới bị giăn tĩnh mạch thừng tinh đôi khi cảm thấy sưng và đau b́u.
giăn tĩnh mạch thừng tinh có nguy hiểm không 2
Nguyên nhân giăn tĩnh mạch thừng tinh
Nguyên nhân gây giăn tĩnh mạch thừng tinh đến nay vẫn chưa rơ ràng. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tin rằng giăn tĩnh mạch thừng tinh xảy ra do các van bên trong tĩnh mạch không hoạt động hiệu quả, khiến máu không lưu thông đúng cách. Các tĩnh mạch v́ thế mà chịu áp lực, bị mở rộng, giăn ra, gây tổn thương tinh hoàn và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Giăn tĩnh mạch thừng tinh thường xảy đến trong giai đoạn dậy th́. Bệnh hay gặp ở phía bên trái, có lẽ do cấu trúc giải phẫu của b́u ở bên trái và bên phải có đôi chút khác biệt.
Triệu chứng của giăn tĩnh mạch thừng tinh
Giăn tĩnh mạch thừng tinh hiếm khi gây đau cho bệnh nhân, nhưng cơn đau nếu có th́ thường sẽ:
•Đau nặng hơn khi đứng hoặc gắng sức vận động. Cơn đau sẽ giảm khi nằm ngửa
•Thay đổi từ đau sắc nét đến đau âm ỉ
•Ngày càng nghiêm trọng hơn
Người bệnh cần đi khám bác sĩ nếu:
•Tinh hoàn thay đổi bất thường về kích thước, h́nh dạng, màu sắc
•Có nốt u
•Người bệnh gặp vấn đề về khả năng sinh sản
•Sưng ở b́u
•Quan sát thấy tĩnh mạch ở b́u sưng to, xoắn bất thường
Bạn có thể tham khảo thêm: Giăn tĩnh mạch thừng tinh: Triệu chứng và cấp độ
Việc phân loại các cấp độ bệnh giúp chẩn đoán và điều trị dễ dàng hơn. Sau đây là hệ thống phân loại gợi ư:
•Giăn tĩnh mạch thừng tinh độ 0: Hiện tượng giăn tĩnh mạch không phát hiện được thông qua cảm quan, nhưng quan sát được khi siêu âm (giăn tĩnh mạch thừng tinh cận lâm sàng)
•Giăn tĩnh mạch thừng tinh độ 1: T́nh trạng giăn tĩnh mạch có thể được cảm nhận khi khám, khi bệnh nhân đang thực hiện thao tác valsalva
•Giăn tĩnh mạch thừng tinh độ 2: Khám được ngay cả khi không thực hiện thao tác valsalva
•Giăn tĩnh mạch thừng tinh độ 3: Giăn tĩnh mạch gây biến dạng b́u, và sự biến dạng này quan sát được. B́u lúc này trông như một túi giun mềm.
Giăn tĩnh mạch thừng tinh cận lâm sàng là giăn tĩnh mạch thừng tinh chỉ có thể được phát hiện thông qua các xét nghiệm h́nh ảnh (đo nhiệt độ b́u hoặc xét nghiệm hồi lưu Doppler – một loại siêu âm).
Các xét nghiệm khác bao gồm phân tích tinh dịch và xét nghiệm hormone để phát hiện hormone kích thích nang trứng (FHS) cao và testosterone thấp. Các xét nghiệm này được thực hiện trong trường hợp bác sĩ nghi ngờ có rối loạn chức năng tinh hoàn.
Giăn tĩnh mạch thừng tinh có nguy hiểm không?
Giăn tĩnh mạch thừng tinh rất phổ biến và chúng thường không bị phát hiện trong suốt cuộc đời. V́ thế, có khả năng khoảng 80% nam giới bị giăn tĩnh mạch thừng tinh vẫn thụ thai được với bạn t́nh mà không cần can thiệp y tế. Hầu hết nam giới bị suy giăn tĩnh mạch không bị khó chịu hoặc gặp vấn đề về nội tiết tố.
Nói như vậy không có nghĩa là bệnh hoàn toàn không nguy hiểm, v́ nó vẫn có khả năng gây ra biến chứng. Giăn tĩnh mạch thừng tinh thường gây ra ba vấn đề chính: Suy giảm khả năng sinh sản, giảm sản xuất testosterone hoặc gây khó chịu ở b́u.
Suy giảm khả năng sinh sản: vô sinh
Vô sinh là biến chứng nghiêm trọng nhất có khả năng xảy ra.
giăn tĩnh mạch thừng tinh có nguy hiểm không 3
Từ 35%-44% nam giới bị vô sinh nguyên phát, đồng thời bị giăn tĩnh mạch thừng tinh. Bệnh giăn tĩnh mạch thừng tinh cũng ảnh hưởng đến 45%-81% nam giới bị vô sinh thứ phát. Vô sinh nguyên phát là khi một cặp vợ chồng đă cố gắng sau 12 tháng mà vẫn chưa thụ thai thành công, c̣n vô sinh thứ phát là cặp vợ chồng từng thụ thai ít nhất một lần nhưng hiện tại không c̣n khả năng đó.
Nghiên cứu công bố năm 2016 cho thấy, trong số 7035 thanh niên khỏe mạnh tham gia khảo sát từ năm 1996 đến 2010, 15,7% bị giăn tĩnh mạch thừng tinh. Những người bị giăn tĩnh mạch thừng tinh cũng có chất lượng tinh binh kém.
Lượng máu tăng lên ở b́u làm tăng nhiệt độ của tinh hoàn, trong khi việc sản xuất tinh trùng thường chỉ đạt hiệu quả tốt nhất khi nhiệt độ ở khu vực này thấp hơn một chút so với nhiệt độ cơ thể.
Giăn tĩnh mạch thừng tinh có khả năng gây teo tinh hoàn (tinh hoàn co rút). Nếu các ống sinh tinh trong tinh hoàn bị tổn thương, tinh hoàn dễ bị teo nhỏ và trở nên mềm hơn.
Mất cân bằng nội tiết tố: Giảm sản xuất testosterone
Khi các tế bào phản ứng với sự gia tăng áp lực do lưu thông máu không thuận lợi, một sự thay đổi hormone sẽ xảy ra. Nồng độ hormone luteinizing (LH) tăng cao hơn. Hormone này có ở cả nam lẫn nữ. Ngoài ra, mức testosterone có khả năng thay đổi bất thường, hoặc vẫn ở mức b́nh thường tùy từng trường hợp.
Tổng kết: Giăn tĩnh mạch thừng tinh không gây nhiều rủi ro, nhưng nếu phát hiện bản thân có triệu chứng bất thường ở khu vực nhạy cảm hoặc gặp vấn đề về sinh sản, các đấng mày râu nên đến bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Phân biệt suy giăn tĩnh mạch với tĩnh mạch mạng nhện
Tác giả: Ban biên tập HelloBACSI
Tham vấn y khoa: TS. Dược khoa Trương Anh Thư
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Phân biệt suy giăn tĩnh mạch với tĩnh mạch mạng nhện
Suy giăn tĩnh mạch là những tĩnh mạch có màu xanh, đỏ hay hồng đỏ trở nên lớn hơn, thường có h́nh dây, dạng xoắn và ph́nh ra. Chúng có thể sưng và lồi lên trên bề mặt da. Suy giăn tĩnh mạch thường thấy ở đùi, phía sau bắp chân hoặc trong chân. Trong thời kỳ mang thai, suy giăn tĩnh mạch có thể h́nh thành xung quanh âm đạo và mông.
Tĩnh mạch mạng nhện cũng giống như suy tĩnh mạch nhưng nhỏ hơn. Chúng thường gần bề mặt da hơn so với suy giăn tĩnh mạch. Chúng thường có màu đỏ hoặc xanh, trông giống nhánh cây hoặc mạng nhện với những đường ngắn và có ngạnh. Chúng có thể được t́m thấy trên chân và mặt và có thể bao phủ một vùng nhỏ hoặc rộng trên da.
Suy giăn tĩnh mạch có thể bị gây ra do cấu trúc các van trong tĩnh mạch trở nên suy yếu hoặc bị tổn thương. Tim bơm máu chứa oxy và chất dinh dưỡng tới toàn bộ cơ thể thông qua động mạch. Tĩnh mạch đưa máu từ cơ thể về lại tim. Khi cơ chân của bạn co thắt lại, chúng sẽ đẩy máu từ phần cơ thể bên dưới, chống lại trọng lực, để về lại tim. Tĩnh mạch có van – hoạt động như những đập nước một chiều – để ngăn chặn máu chảy về hướng ngược lại (về lại chân). V́ vậy, nếu van yếu đi, máu có thể rỉ ngược về tĩnh mạch và tích tụ tại đó. Máu tích tụ khiến tĩnh mạch trở nên lớn hơn, tạo thành chứng suy giăn tĩnh mạch.
Làm thế nào biết được bạn bị suy giăn tĩnh mạch và tĩnh mạch mạng nhện?
Suy giăn tĩnh mạch có thể nh́n thấy trên da. Những triệu chứng thông thường của suy giăn tĩnh mạch ở chân bao gồm:
•Đau hơn sau khi ngồi hoặc đứng trong một thời gian dài;
•Run và chuột rút;
•Nặng nề;
•Sưng;
•Phát ban gây ngứa và đau rát;
•Da sẫm màu (trong những trường hợp nặng);
•Chân đứng không yên.
Có thể có các triệu chứng và dấu hiệu khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hăy tham khảo ư kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
Làm sao để tránh bị suy giăn tĩnh mạch và tĩnh mạch mạng nhện?
Không có cách nào để pḥng ngừa hoàn toàn suy giăn tĩnh mạch và tĩnh mạch mạng nhện. Nhưng cải thiện chức năng tuần hoàn máu và cơ có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc phải suy giăn tĩnh mạch. Bạn cũng có thể áp dụng những cách sau để pḥng ngừa bệnh và hạn chế bệnh diễn tiến nặng hơn:
•Tập thể dục;
•Kiểm soát cân nặng;
•Ăn nhiều chất xơ, ít muối;
•Tránh đi giày cao gót;
•Nâng chân cao hơn tim;
•Thay đổi tư thế đứng hoặc ngồi.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
