T́nh h́nh hoạt động âm nhạc tại Hải ngoại trong những năm qua gặp vô số khó khăn chứ không c̣n thuận lợi như trước. Sự thoái trào này là điều tất yếu sẽ xảy ra mà ai cũng biết trước. Chính v́ thế mà hành tŕnh về Vn cũng là điều nằm trong kế hoạch của các nghệ sĩ.Trong mấy năm trở lại đây, hàng loạt sao hải ngoại nổi tiếng đua nhau quay về Việt Nam tŕnh diễn, có người vẫn đi đi về về giữa hai nước, có người ở lại hẳn.
Làn sóng nghệ sĩ hải ngoại về nước biểu diễn vốn dĩ không c̣n xa lạ.
Lư do của việc này cũng dễ hiểu: Sau hơn 40 năm h́nh thành và phát triển th́ thị trường âm nhạc Việt ở hải ngoại ngày càng bị thu hẹp. Các trung tâm âm nhạc đóng cửa hầu hết, khán giả trẻ thế hệ 9x, 10x chủ yếu nghe nhạc Mỹ, không hứng thú với nhạc Việt… C̣n thị trường trong nước 100 triệu dân th́ lúc nào cũng mong mỏi được nh́n thấy tận mắt các ca sĩ hải ngoại mà trước đó chỉ được nh́n thấy qua băng đĩa lậu.
Nhớ quê hương, muốn được gặp và hát trực tiếp cho các khán giả quê nhà nghe… là những lư do được nhiều ca sĩ hải ngoại giải thích cho sự trở về của ḿnh. Điều này là có thật, song có một nguyên nhân khác mà ít người trong cuộc nhắc đến là: sân khấu hải ngoại đang dần bị thu hẹp!
Sao ca sĩ hải ngoại đă đem đến sự tươi mới cho làng âm nhạc nước nhà. Dẫu những bài hát họ thể hiện thường là những “bài tủ” đă rất cũ, nhưng cũ người mới ta. Khán giả Việt vẫn rất mong mỏi được nh́n tận mắt, nghe tận tai, sờ nắn được thần tượng mà họ chỉ được nghe qua đĩa, thấy qua tivi.Lứa nghệ sĩ hải ngoại đầu tiên quay về Việt Nam bắt đầu khoảng năm 1994. Lúc đầu họ chỉ về quay video ca nhạc, sau là về biểu diễn hẳn trong nước như Đức Huy, Hương Lan, Elvis Phương… Càng về sau, làn sóng “quay đầu cố hương” càng mạnh mẽ. Những cái tên đ́nh đám của làng nhạc hải ngoại, từ những người thuộc thế hệ trước 1975 như Chế Linh, Thanh Tuyền, Giao Linh, Phương Dung, Khánh Ly, Tuấn Ngọc, Lệ Thu… đến thế hệ trưởng thành ở làng nhạc hải ngoại như Tuấn Vũ, Trường Vũ, Như Quỳnh, Phi Nhung, Quang Lê… lần lượt trở về. Hoặc ngay cả các ca sĩ Việt Nam mới sang hải ngoại hồi thập niên 2000 sau này cũng quay về Việt Nam như Bằng Kiều, Thu Phương, Nguyễn Hồng Nhung…
Với thị trường âm nhạc quốc nội, vài năm trở lại đây, làng nhạc Việt trở nên sôi động hơn bao giờ hết, không chỉ bởi sự xuất hiện của hàng loạt những tên tuổi mới mà c̣n bởi việc hàng loạt các nghệ sĩ hải ngoại rầm rộ về quê nhà tổ chức liveshow sau nhiều năm xa cách. Với những tên tuổi lớn như nhạc sĩ Phạm Duy; ca sĩ Chế Linh, Khánh Ly, Duy Quang, Khánh Hà, Tuấn Ngọc, Hương Lan… sự trở về đôi khi chỉ đơn thuần là t́m lại những kí ức với khán giả Việt, t́m lại một miền đất ấu thơ đă từng nuôi dưỡng và thăng hoa tâm hồn của họ cùng âm nhạc.
Tiếp đến, sao ngoại lại “phủ sóng” dày đặc trên các show truyền h́nh. Có thể kể đến Tóc Tiên với “Hoà âm ánh sáng”, Thanh Hà, Tuấn Ngọc với The Voice, Thu Phương với “Giọng hát việt”, Vân Quỳnh với “Vietnam Idol” và Ngọc Liên với “Gương mặt thân quen”…
Nữ ca sĩ Thanh Hà cho biết chị nhận lời làm giám khảo thông qua lời giới thiệu của một vài đồng nghiệp. Lư do nhận lời là cô vừa mới hết hợp đồng với Thúy Nga Paris by night.
Quang Lê cũng đă ngồi ghế nóng ở nhiều show trên truyền h́nh, và một trong số những tiêu chí để anh nhận lời mời ngồi ghế nóng là sân khấu, ánh sáng, h́nh ảnh bởi nam ca sĩ không thể tùy tiện làm người hâm mộ thất vọng khi xuất hiện ở những nơi mà họ thấy quá khác so với Thúy Nga Paris by night.Bằng Kiều ngồi ghế nóng Vietnam Idol bởi chương tŕnh này chuyên về ca hát đúng với sở trường của anh. V́ thế khi sắp xếp được thời gian, Bằng Kiều đă ngay lập tức nhận lời.
Danh ca Tuấn Ngọc cho biết ông nhận lời ngồi ghế nóng các chương tŕnh Tiếng hát xanh, Giọng hát Việt với hy vọng với kinh nghiệm của ḿnh sẽ giúp đỡ được các thí sinh.
Ngoài các cuộc thi ca nhạc như “Solo cùng Bolero” có Phi Nhung, Ư Lan, Quang Lê… th́ hài là món ăn đang khát gia vị lạ.
Bây giờ mở tivi là gặp hài, ra rạp cũng đụng hài th́ việc các nghệ sĩ hài ồ ạt về nước, áp đảo làn sóng ca sĩ là điều dễ hiểu. Người được cho là thức thời và nắm bắt cơ hội đầu tiên phải kể đến Hoài Linh. Anh về nước từ năm 2007. Từ việc bay qua bay lại giữa Mỹ và Việt Nam, anh ở hẳn Việt Nam, coi đây là mảnh đất chính phát triển sự nghiệp.
Làng hài vẫn đùa với nhau rằng từ khi Hoài Linh về nước th́ họ bắt đầu ăn nên làm ra. Ngày đầu Hoài Linh chỉ góp mặt trong một số chương tŕnh truyền h́nh như Táo quân, vài bộ phim điện ảnh, hài kịch của Sân khấu Nụ cười mới. Đến khi Hoài Linh bắt đầu ngồi ghế giám khảo chương tŕnh truyền h́nh thực tế, hài kịch th́ hàng loạt nghệ sĩ hài được gọi tên.
Ngoài ngôi sao trong nước như Trấn Thành, Trường Giang, Hồng Vân, Anh Đức, Thu Trang, Thành Lộc… th́ Chí Tài, Việt Hương là những ngôi sao hải ngoại nhanh chóng trở thành cái tên hot bên cạnh Hoài Linh. Hài bước vào thời kỳ hoàng kim, catxê cao ngất ngưởng là miếng cơm không thể bỏ qua của nhiều cây hài tiếng tăm. Nhưng quanh đi quẩn lại vẫn chỉ là những gương mặt cũ khiến khán giả “nh́n là hết muốn coi”. Làng hài cần làn gió mới. Và cách nhanh nhất không ǵ bằng những danh hài hải ngoại. Kiều Oanh, Lê Tín, Bảo Chung, Vân Sơn, Bảo Liêm, Hồng Đào… nhanh chóng thành tâm điểm chú ư khi đặt chân về nước.
Trước sự trở về rầm rộ của nhiều nghệ sỹ Việt tại hải ngoại ở thời điểm này, có nhiều ư kiến trái chiều khác nhau.
Theo một nhà b́nh luận tại các chương tŕnh âm nhạc th́ nhiều ca sỹ đă qua cái thời vàng son tại hải ngoại, trong thời điểm thị trường âm nhạc ở hải ngoại cũng ảm đạm, ít show diễn th́ việc họ hào hứng nhận lời về nước biểu diễn là điều dễ hiểu.
Một nguyên nhân nữa cho sự trở về mà nhiều người ngại nhắc đến là do thị trường âm nhạc và hài kịch ở hải ngoại đang có dấu hiệu băo ḥa, thậm chí nhiều chương tŕnh biểu diễn danh tiếng hàng chục năm, nay tuyên bố đóng cửa, bỏ cuộc; nhiều nghệ sĩ vắng show, thất thoát doanh thu, th́ thị trường âm nhạc và hài kịch ở Việt Nam vẫn sôi động, nhu cầu nhiều, và đặc biệt chuộng những giọng ca, danh hài hải ngoại.
Ngoài ra mức cát xê hấp dẫn cũng được cho là một trong những nguyên nhân khiến các chuyến trở về trở nên đặc biệt hấp dẫn. Một bầu show cho biết, cát xê của các danh ca hải ngoại hiện khá cao. Tuấn Anh, Vũ Khanh, Ư Lan… có mức cát-xê cho từng show sự kiện từ 4.000 – 6.000 USD, chưa kể vé máy bay, ăn, ở (khoảng hơn 2.000 USD). Tuấn Ngọc, Trịnh Nam Sơn, Khánh Hà, Nguyễn Hưng, Trường Vũ, Mạnh Đ́nh, Thanh Hà, Mạnh Quỳnh, Phi Nhung… có mức cát-xê từ 2.000 – 6.000 USD tùy tính chất chương tŕnh. Một số ca sĩ “hot” như Bằng Kiều, Quang Lê có giá 10.000 USD/ một show. Và số tiền này được cho là gấp đôi giá cát-xê mà những ca sĩ này vẫn nhận được khi ở hải ngoại.
Các nghệ sĩ không ngần ngại thừa nhận, một thời, hoạt động văn nghệ ở hải ngoại cũng ăn nên làm ra nhưng bây giờ cuộc sống của họ gặp nhiều chật vật. Danh hài Vân Sơn kể: “Những khán giả xem tấu hài của chúng tôi ngày trước giờ đă lớn tuổi, về hưu và dần mất đi. Trong khi đó, những khán giả trẻ tuổi ở hải ngoại bây giờ ít nói tiếng Việt, huống hồ nghe nhạc Việt, họ chỉ nghe nhạc Mỹ”.
Mặt bằng giá vé đêm Người t́nh in concert với sự tham gia của Bằng Kiều – Thu Phương mềm hơn chương tŕnh của một số ca sỹ hàng sao trong nước
Mặt bằng giá vé đêm “Người t́nh in concert” với sự tham gia của Bằng Kiều – Thu Phương “mềm” hơn chương tŕnh của một số ca sỹ hàng sao trong nước
Nhưng không phải nghệ sĩ nào hồi hương cũng gặt hái quả ngọt. Show diễn có giá vé ngất ngưởng chỉ là sự kiện hi hữu khi các ngôi sao mới về, khán giả c̣n lạ lẫm. Khi khán giả đă quen mặt, không c̣n ṭ ṃ, háo hức như thuở ban đầu th́ giá vé theo đó mà tụt dốc. Kiều Oanh bảo rằng nếu nh́n vào catxê cứ tưởng sao hải ngoại cao hơn sao nội nhưng thực ra nó ngang nhau. Bởi sao ngoại c̣n phải thanh toán chi phí không nhỏ dành cho vé máy bay, ăn ở.
Việc các sao hải ngoại “bay show” về Việt Nam như đi chợ là dấu hiệu đáng mừng, góp phần vào bức tranh muôn sắc của làng nghệ thuật nước nhà.