03/06/20
Hàng ngh́n người Mỹ được cho là nhiễm virus mà chưa được thống kê, chậm trễ và hạn chế trong xét nghiệm có thể khiến Covid-19 lan rộng hơn.
Bộ xét nghiệm chẩn đoán Covid-19 của CDC. CDC Photo
Các chuyên gia từ Trung tâm kiểm soát và pḥng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) chen chúc trong một căn pḥng để họp cùng với Bella Matyas, nhân viên y tế Solano, California. Một loạt câu hỏi được đưa ra về trường hợp đánh dấu sự phát tán của nCoV: bệnh nhân Mỹ đầu tiên chưa từng tới châu Á.
“Cô ấy từng đi spa chưa?”, “Cô ấy có đi nhà thờ không? Cô ấy có đến sân chơi chung không?”, những câu hỏi đặt ra từ cuối tuần trước.
CDC đang gửi một nhóm chuyên gia khác đến T bang Washington, nơi có ca tử vong đầu tiên do nCoV được báo cáo hôm 26/2, sau khi một ổ dịch có nguy cơ bùng phát trong trung tâm chăm sóc y tế cho người cao tuổi ở hạt King. Chính quyền hạt đă báo cáo ca tử vong thứ hai vào ngày 1/3. Washington xác nhận thêm ít nhất hai trường hợp, hai bệnh nhân khác được ghi nhận ở Florida, ba người ở California, trường hợp đầu tiên ở New York và Rhode Island.
Các cơ quan y tế rất chú ư tới những bệnh nhân có mối liên hệ với Trung Quốc. Hiện tại mục tiêu là cố gắng theo dơi người từng tiếp xúc với các ca dương tính. Khả năng có tới hàng trăm, hàng ngh́n người mang virus chưa được phát hiện, với những mức độ tiếp xúc các ca bệnh khác nhau.
Hầu hết người nhiễm nCoV có triệu chứng nhẹ, giống với cảm cúm thường. Số người chết trên toàn thế giới đă vượt qua 3.000. Dữ liệu cho thấy nCoV nguy hiểm nhất đối với người cao tuổi hoặc người có bệnh lư sẵn.
Đồng thời, có những bệnh nhân nhiễm virus mà không biểu hiện triệu chứng. Tại sân bay San Francisco, hàng chục ngh́n người đă trở về và được phép nhập cảnh – trong số đó có thể có đến hàng trăm người mang bệnh trong ḿnh.
Điều tương tự cũng xảy ra ở Washington. Chính quyền tiểu bang ngày 5/3 đă tuyên bố t́nh trạng khẩn cấp do Covid-19.
Cơ quan Y tế tiểu bang Washington đă tiến hành giải tŕnh tự bộ gene virus của một bệnh nhân vị thành niên không có mối liên hệ nào với các khu vực bị ảnh hưởng. Trevor Bedford, chuyên gia về virus tại Trung tâm nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson và đại học Washington, cho biết kết quả xét nghiệm cho thấy virus đă lây lan không được theo dơi trong ṿng 6 tuần trước đó.
“Tôi tin rằng chúng ta đang đối mặt với sự bùng phát mạnh ở bang Washington mà không được kiểm soát, do định nghĩa trường hợp cần theo dơi quá hẹp, yêu cầu phải từng trực tiếp đến Trung Quốc,” ông nói.
Scott Gottlieb, cựu giám đốc của Cục Quản lư Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) có ư kiến tương tự: “Có thể có hàng trăm hoặc hàng ngh́n người mắc Covid-19 ở Mỹ chưa được thống kê”. Ông cũng cho rằng việc lây nhiễm trong cộng đồng đang diễn ra ít nhất ở hai cho tới 4 bang.
Tính đến ngày 29/2, 263 người Washington gần đây đi du lịch đến Trung Quốc hoặc tiếp xúc gần gũi với các ca bệnh đă được giám sát. Cơ quan Y tế tiểu bang Washington cho biết con số này dự kiến sẽ tăng. Trên khắp bang California, 8.400 người vừa trở về từ châu Á đang được theo dơi.
Tại hạt Solano, 95 nhân viên bệnh viện và nhân viên cứu thương tiếp xúc với ca nhiễm bệnh đă bị cách ly. Khoảng 11 người có dấu hiệu nhiễm virus cùng với hai người thân của người phụ nữ đang bị cô lập, ông Matyas nói. Hai người đă tiếp xúc với con trai của cô ấy cũng đă bị cách ly.
Các khuyến cáo pḥng ngừa cho cộng đồng không khác với cúm thông thường: Rửa tay, che miệng khi ho và ở nhà không đi làm nếu bạn bị bệnh.
Khuyến cáo cho nhân viên y tế nghiêm ngặt hơn. “Hăy đối xử với bất kỳ ai tới khám bệnh đường hô hấp như thể họ bị nhiễm nCoV. Có nghĩa là tích cực pḥng tránh các giọt tiết, đeo khẩu trang, đồ bảo vệ mắt, găng tay và áo choàng”, ông Matyas cho hay. “Không cần cả một bộ pḥng độc, nhưng cũng gần đến mức như thế”.
Sự lây lan trong cộng đồng càng trở nên trầm trọng hơn do thiếu hụt dụng cụ xét nghiệm. Tiểu Bang California có trên 40 triệu dân, ban đầu chỉ có 200 bộ kit. Đặc biệt khu vực sân bay là điểm nhập cảnh chính của khách du lịch từ châu Á, nơi được cho là nguồn gốc của Covid-19. Sau khi Thống đốc Gavin Newsom phàn nàn, CDC đă gửi số lượng dụng cụ xét nghiệm đủ dùng cho 1.200 người.
Jeff Duchin, nhân viên y tế của Seattle và hạt King cho biết chính quyền ở đó cũng đối mặt với vấn đề tương tự.
FDA sẽ ủy quyền cho các pḥng thí nghiệm của Mỹ phát triển các công cụ xét nghiệm của riêng họ. Ông Matyas cho biết hạt Solano, cùng với các hạt Napa, Marin và Yolo, dự kiến sẽ nhận được thêm các bộ dụng cụ xét nghiệm mới.
Ở Rhode Island, 26 thành viên gia đ́nh ruột thịt và những người quen biết của nam bệnh nhân 40 tuổi, đang phải tự cách ly.
Ở Washington, một số học sinh phải kéo dài kỳ nghỉ cuối tuần. Trường trung học Henry M. Jackson ở Mill Creek, phía nam Seattle, sẽ đóng cửa vào thứ hai, là ngày thứ ba của chiến dịch “3 ngày tiệt trùng” sau khi một học sinh bị phát hiện nhiễm nCoV. Trường cũng đă sắp xếp lại lịch thi SAT và hoăn khởi động mùa thể thao xuân.
Chiều 28/2, tại Vacaville, California, một cửa hàng Panera Bread trong một trung tâm thương mại vẫn đầy ắp người tới ăn trưa. Cách hạt Solano nơi có ca nhiễm bệnh đầu tiên khoảng 800 m, người dân vẫn tới Walmart mua sắm hàng hóa b́nh thường.
Nhưng thực tế là siêu thị Walmart đă cháy hàng khẩu trang và dung dịch rửa tay. Trong số những người ở đó, John Bailey, 64 tuổi, lót khăn lau khử trùng khi nắm vào xe đẩy mua hàng. Ông không đeo khẩu trang, nhưng dự trữ một ít trong xe. Ông đă tích trữ đầy đủ đồ ăn đóng hộp và 45 kg thức ăn cho chó.
Linh Phan
(Theo Bloomberg)