12/12/19
(Bloomberg) — Một quan toà liên bang ở Oakland, California, cũng ngăn cấm Tổng thống Donald Trump sử dụng ngân khoản quốc pḥng để xây cất tường biên giới, chỉ một ngày sau phán quyết tương tự từ toà liên bang ở El Paso, Texas.
Photo by Luke Sharrett/Bloomberg
Chính phủ ông Trump và Quốc hội vẫn mâu thuẫn về việc bao nhiêu tiền thuế của dân được dùng vào an ninh biên giới trước t́nh trạng đóng cửa chính phủ có thể diễn ra vào tuần sau khi không có thoả thuận ngân sách. Một năm trước, một cuộc chiến đảng phái về bức tường đă dẫn đến chính phủ bị đóng cửa với kỷ lục 35 ngày.
Cả thẩm phán ở El Paso và Oakland đều kết luận, Trump né tránh Quốc hội một cách bất hợp pháp khi chuyển đổi mục đích sử dụng hàng tỉ Mỹ kim sang xây tường biên giới sau khi các nhà lập pháp từ chối dành riêng hơn $1,375 tỉ Mỹ kim.
Tại buổi vận động tranh cử ở Hershey, tiểu bang Pennsylvania, vào tối thứ Ba, Tổng thống Mỹ tuyên bố trước những người ủng hộ rằng, ông ta “bắt đầu thắng tại toà” về tường biên giới. Không rơ ông Trump có được thông báo phán quyết của toà El Paso cấm sử dụng $3,6 tỉ Mỹ kim quốc pḥng để xây tường hay không.
Cả hai án lệnh vào thứ Ba và thứ Tư đều ngăn chặn chính phủ sử dụng $2,5 tỉ Mỹ kim từ ngân sách chống ma tuư của Ngũ Giác Đài. Điều này phù hợp với phán quyết của Tối cao Pháp viện vào tháng 7, trong đó cho phép chính phủ được xây cất 10 dặm rào chắn biên giới trong khi tranh căi pháp lư vẫn tiếp tục diễn ra.
Tuy nhiên, toà Oakland dùng ngôn từ sắc bén hơn đối với việc sử dụng những ngân khoản này. “Ngành hành pháp đă xác định rơ ràng, sẽ tiến hành xây tường bằng mọi phương tiện cần thiết, bất chấp Quốc hội thực thi quyền tuyệt đối về mặt hiến pháp,” Thẩm phán liên bang Haywood Gilliam ghi trong phán quyết đưa ra vào hôm thứ Tư. “Như Thẩm phán Frankfurter giải thích từ lâu, quan điểm đó vừa coi thường nhiệm vụ của Quốc hội, vừa coi thường toàn bộ thủ tục lập pháp, và phân chia quyền lực ghi trong Hiến pháp.”
Được Tổng thống Barack Obama bổ nhiệm, Thẩm phán Haywood Gilliam đưa ra phán quyết trong vụ kiện chống lại việc ông Trump dùng ngân sách quốc pḥng do Sierra Club và liên minh 9 tiểu bang đệ đơn. Ông tạm thời tŕ hoăn án lệnh chờ kháng án. Chính phủ đă chống án lệnh được thẩm phán David Briones ở El Paso đưa rồi hồi tháng 10.
Toà Bạch Ốc cho biết sẽ ngay lập tức nộp đơn chống án lệnh có hiệu lực trên toàn quốc của ông Briones.
Tại buổi vận động tranh cử, Trump cho người ủng hộ hay, ông ta đang đấu tranh chống lại “các chính trị gia cánh tả” để bảo đảm bức tường biên giới phía Nam, bức tường là tâm điểm của chiến dịch vận động tranh cử tổng thống 2016 của ông ta. “Họ đang chống đối tôi về bức tường, mọi người không biết đâu, những chúng tôi đang xây, và đều ổn cả, và chúng tôi có tiền từ quốc pḥng,” Trump nói. “Tôi lấy từ chỗ này, chỗ kia, tin tôi đi, nếu tôi không phải là nhà phát triển tốt th́ mọi người có thể quên bức tường. Tôi lấy chỗ này, chỗ kia.”
Tổng biện lư California Xavier Becerra cho rằng, phán quyết vào hôm thứ Tư gởi ra thông điệp, Toà Bạch Ốc không đứng trên luật pháp.
Hương Giang (Theo Bloomberg)