Số vụ tinh tinh ṃ vào nơi ở của người ở Uganda ngày càng tăng mạnh trong vài năm qua. Chúng không chỉ gây ra thiệt hại lớn về mùa màng mà c̣n bắt cóc trẻ em và nhiều em thiệt mạng.
Bầy tinh tinh vây quanh nhà của Ntegeka Semata. Ảnh: National Geographic.
Năm 2014, một con tinh tinh tấn công em bé hai tuổi ở thị trấn Muhororo. Con tinh tinh ṃ vào vườn khi Ntegeka Semata, mẹ của em bé, đang xới đất. Nhân lúc Semata quay đi lấy nước, con vật túm tay đứa trẻ và bỏ chạy. Tiếng la hét của em bé đánh động những người dân trong làng. Họ đuổi theo con tinh tinh nhưng em đă chết trên đường tới bệnh viện địa phương.
Semata và chồng đă sống ở ngôi làng hơn ba năm và phải dựng hàng rào bằng tre quanh sân vườn để ngăn tinh tinh đột nhập. Tuy nhiên, những con tinh tinh vẫn tiếp tục kéo đến. Cuối cùng, vợ chồng Semata buộc phải rời khỏi ngôi nhà vào cuối năm 2017 và chuyển tới thuê pḥng cách đó 4,8 km.
Sau tai nạn ở Muhororo, tinh tinh c̣n gây ra thêm một số vụ tấn công khác nhắm vào trẻ em, dẫn tới 3 ca tử vong và 6 trường hợp bị thương. Các nhà nghiên cứu chưa rơ tại sao tinh tinh tấn công trẻ em, nhưng t́nh trạng mất môi trường sống buộc loài vật phải rời khỏi nơi cư trú tự nhiên và tràn vào khu dân cư quấy nhiễu, làm tăng xung đột với con người.
Cơ quan Động vật Hoang dă Uganda (UWA) đang quan tâm tới vấn đề này. Các nhà chức trách của UWA khuyến cao tinh tinh có thể trở nên hung dữ và đối đầu với những cá nhân không liên quan. Tuy nhiên, họ không thể ngăn người dân chặt phá rừng mà chỉ có thể tuyên truyền để nâng cao nhận thức của họ.
Tinh tinh là loài họ hàng gần nhất với con người, có chung ít nhất 94% ADN với chúng ta, theo UWA. Gần gũi, giỏi giao tiếp và thông minh, tinh tinh có thể sử dụng công cụ như đá để đập vỏ hạt, vỏ quả để múc nước và dùng gậy bắt mối. Hiện môi trường sống của chúng đang bị đe dọa bởi dân số ngày càng gia tăng. Tinh tinh nằm trong danh mục loài nguy cấp của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế. Hiện nay, chỉ c̣n chưa đến 300.000 cá thể ở lục địa châu Phi. Ở Uganda, việc giết tinh tinh bị cấm, nhưng đôi khi nhà chức trách vẫn cho phép nếu cần đối phó với tinh tinh đực làm loạn.
VietBF © sưu tầm