Tất cả đều là người nghèo Việt Nam, những con người cần lao từ mọi miền đă đổ về Sài G̣n, t́m một công việc để hy vọng dựng lại đời ḿnh, hoặc để kiếm chút ít dư dả gửi về cho cha mẹ ở quê, khiến xót xa những h́nh ảnh đoàn người bồng bế nhau đi bằng xe máy, theo báo chí trong nước là lên đến hàng ngàn người, di chuyển từ Sài G̣n tỏa đi nhiều hướng, chạy về quê nhà trong lúc dịch bệnh và lệnh phong tỏa ngặt nghèo, đang làm nhói tim không biết bao người.
Có người đi đến 800 cây số để về miền Trung, và có người đi gần gấp đôi như vậy để đến Nghệ An. Và c̣n rất nhiều đích đến nữa. Ngoài những nhóm xe máy, người ta c̣n thấy cả những gia đ́nh đi bằng xe đạp, thậm chí là liều lĩnh đi bộ. Tất cả đều là người nghèo Việt Nam, những con người cần lao từ mọi miền đă đổ về Sài G̣n, t́m một công việc để hy vọng dựng lại đời ḿnh, hoặc để kiếm chút ít dư dả gửi về cho cha mẹ ở quê.
Lư do họ rời bỏ Sài G̣n, bởi không c̣n tin tưởng vào các chính sách chống dịch của nhà cầm quyền, và cũng không đủ sức để cầm cự thêm nữa khi mất việc, không c̣n ǵ để sống tiếp nay mai. Hẳn nhiên, chính quyền Hồ Chí Minh đang nợ những con người này một lời xin lỗi, v́ đă không cưu mang họ được, qua những tháng ngày này, bất chấp việc tuyên truyền dối trá rằng luôn lo đủ cho mọi người dân gặp khó khăn.
Nhưng không phải v́ chính quyền cạn kiệt khả năng trong đại dịch. Bản tin tài chính cuối tháng Bảy 2021 của Ủy ban thành phố Hồ Chí Minh khoe rằng bất chấp đại dịch khó khăn, ngân sách vẫn bội thu. Ước tính sức người 10 triệu dân và sản vật, giao thương ở Sài G̣n vẫn làm ra mỗi ngày 1500 tỷ đồng để nộp cho ngân sách Trung Ương theo chỉ tiêu được giao. Con số thu được đang tăng nhanh, nên chỉ 6 tháng thôi, đă đạt 54.42% trên tổng thu theo kế hoạch.
Vậy đó, mà từng hộp cơm cho người nghèo, từng cọng rau cho kẻ khó… hầu hết đều là từ các cuộc tự san sẻ, tự cứu nhau với đầy khó khăn trắc trở của chính người dân. Không chỉ ngăn chận con người ra đường v́ lệnh giăn cách, mà các lực lượng kiểm tra, chốt chặn đủ thành phần của nhà nước c̣n ngăn cản cả rau, thịt, sữa… thậm chí cả tả trẻ em và băng vệ sinh phụ nữ, cũng như chặn cả tiền mặt được vận chuyển của ngành ngân hàng. Sài G̣n như một người phụ nữ bị ép vào tṛ chơi trừ tà thời mông muội, phải chịu đói khát, phải bị trói buộc, hành hạ kiệt sức, không biết xoay trở ra sao. Và dĩ nhiên, những dân cư yếu ớt nhất, dễ tổn thương nhất đến lúc đành phải chọn cách dứt áo ra đi, về quê cũ.
Không được hứa hẹn ǵ một cách thực tế từ người cầm quyền, và cũng lao đao v́ không đảm đương nổi bản thân, hàng ngàn con người đă gói ghém tư trang lên đường. Họ ngủ vật vạ dọc đường, tránh né sự chận bắt của các chốt kiểm tra trên quốc lộ. Có người chở vợ mang thai. Có gia đ́nh ba- bốn người trên một chiếc xe máy nhỏ. Có cả người mẹ đơn thân chở đùm đề đồ đạc, phía sau là đứa con chỉ tầm 10 tuổi, ôm giữ một đứa bé nhỏ hơn…
Sài G̣n, từ thuở khai thiên lập địa đến nay, là nơi con người t́m đến chứ không phải rời bỏ, nhưng đây là lần đầu tiên xuôi tay nh́n bao người kéo nhau từ giă ḿnh. Buồn hơn nữa, con người ấy lại bị nơi chôn rau cắt rốn của ḿnh từ chối tiếp nhận. Từ ngày 1 Tháng Tám, nhiều tỉnh như Quảng Ngăi, Thừa Thiên- Huế, Lâm Đồng… tuyên bố sẽ không nhận người dân của ḿnh trở về, v́ sợ có dịch, cho dù những người này đă có giấy xét nghiệm âm tính (có thời hạn ba ngày). Sợ không về được nhà, nhiều người đă chạy thâu đêm, có lúc vất xe lăn lóc nằm lăn giữa đường v́ mệt lả. Cha mẹ, con cái ôm nhau trên con đường quốc lộ cố dành sức để kịp về đến nhà mà không bị từ chối.
Trên con đường B́nh Phước dẫn về Đắk Nông, có nhiều gia đ́nh ven lộ đă để nước, thức ăn nhanh trước cửa để đón những chuyến xe bơ phờ như vậy. Có một cụ già tóc bạc phơ, cứ cầm chai nước vẫy vẫy, đưa cho những chiếc xe sà vội vào nhận rồi chạy tiếp. Vội đến mức chỉ c̣n nh́n nhau, gật đầu, chứ không c̣n giờ để kéo khẩu trang xuống nói lời cảm ơn. Nh́n những điều như vậy – và cả những câu chuyện phát cơm từ thiện, lăn xả giúp nhau của người dân bao lâu nay – là những chương sách đời cảm động, ấm ḷng khôn cùng trong thời phong tỏa. Nhưng như ai đó đă nói, trong một xă hội vận hành, đôi khi, những điều ấm ḷng nh́n thấy cũng có giá trị như một cáo trạng về thời đại, về chế độ.
Người miền Nam được hai lần nh́n thấy những cuộc di tản tự phát của người dân. Lần nào cũng có thể rơi nước mắt, dù có hướng đi ngược nhau.
Lần một, đó là ḍng người chạy tránh những ngày kết thúc cuộc chiến năm 1975. Họ ĺa bỏ mọi thứ, chấp nhận mất hết và chạy về phía Sài G̣n: một chỉ dấu của người dân đă chọn- chạy về phía chế độ cầm quyền của ḿnh- dù cho ngày thường họ có ghét hoặc không yêu đi nữa. H́nh ảnh của ḍng người tất tả chạy với đủ loại phương tiện, đến giờ vẫn làm người ta nao ḷng, và thậm chí xen lẫn sự cảm kích trước sự giúp đỡ trong khả năng cuối có thể của một chế độ đang tàn lụi.
Lần hai, năm 2021, ḍng người đó lại tháo chạy khỏi Sài G̣n. Cuộc di tản không phải t́m về miền đất hứa, mà chỉ tháo chạy như một bầy kiến tán loạn ra khỏi nơi ngụ cư của ḿnh, bởi cú đập mạnh của công cuộc “chống dịch như chống giặc”. Những con virus vô h́nh trước mắt, giờ lại như được biểu trưng bằng h́nh ảnh con người. Họ chỉ có vài con đường: vào trại cách ly, gồng ḿnh chờ cứu giúp ở nhà trọ, hoặc chấp nhận bị giam nhốt ở nơi làm việc với chính sách duy ư chí có tên “ba tại chỗ”: ăn một chỗ, ở một chỗ và làm việc cũng ở đó.
Những con người ấy, vượt ngoài tầm các kế hoạch của Chỉ thị 16 hay đợt phong tỏa với quân đội, trở thành “vấn đề khó” của những người cầm quyền Sài G̣n, nên họ được cho phép rời đi. Nhưng rồi trớ trêu là họ lại bị chận giữ, ngăn cản ở nơi họ muốn t́m về. Những con kiến-thân phận đó loay hoay chạy từ trên miệng chén rồi lại lọt xuống đáy, mệt nhoài trong những lời tuyên bố an dân vẫn lấp lánh trên hệ thống truyền thông Nhà nước.
Trên các trang mạng xă hội, thậm chí là báo chí nhà nước, có không ít h́nh ảnh mô tả về cuộc di tản lạ lùng này. Có ảnh những đôi vợ chồng tựa vào nhau ngủ vùi chốc lát trên đường chạy. Có ảnh những đứa nhỏ ngủ mà tay vẫn bấu chặt lấy anh chị của ḿnh như sợ thức dậy sẽ không c̣n thấy ai. Những gương mặt vô danh ấy quá đỗi nhọc nhằn trên cung đường chạy đến vô cùng. Trong đó, không ít người đă đóng góp những đồng tiền mồ hôi nước mắt của ḿnh cho con số bội thu ngân sách của cái thành phố mang tên Hồ Chí Minh này hàng năm- những con số vẫn được đọc lên trong tràng vỗ tay của giới quan chức mừng thắng lợi tổng kết bội thu ngân sách. Tuấn Khanh
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
