Cầu nối quê hương và kiều bào tại Malaysia

[Romano]

Gặp tôi tại buổi lễ trao tặng thiết bị y tế hỗ trợ phòng dịch cho cộng đồng người Việt Nam tại Malaysia, chị Diễm Hương, đại diện Câu lạc bộ phụ nữ tại Klang, vui mừng thốt lên: “Buổi lễ hôm nay ấm áp quá! Một hành động vô cùng ý nghĩa và thiết thực của Đại sứ quán tại thời điểm dịch bệnh COVID-19 bùng phát mạnh như hiện nay”.Một tay cầm gói khẩu trang được làm từ vải kháng khuẩn do Nhà máy dệt kim Đông Xuân sản xuất, tay kia cầm mấy chai nước sát khuẩn của Công ty cổ phần Thái Dương, chị Hương cảm động tâm sự “những món quà nhỏ này khiến em cảm thấy dường như quê hương đang dõi theo mình”.

Không chỉ dõi theo mà thông qua Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài cùng hệ thống cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam trên toàn thế giới, trong đó Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia, Đảng và Nhà nước đã luôn dành tình cảm và sự quan tâm đặc biệt tới đồng bào ta ở nước ngoài. Ngay từ khi dịch COVID-19 mới bùng phát tại Malaysia vào tháng 3/2020, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài đã dành một phần nguồn lực để hỗ trợ cộng đồng người Việt tại Malaysia có thêm phương tiện bảo vệ sức khỏe, giúp đỡ kiều bào vượt qua giai đoạn khó khăn.

Tháng 7/2021, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý phân bổ khoản kinh phí 4.052 tỷ VNĐ từ Quỹ Phòng, chống dịch COVID-19 do Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quản lý để hỗ trợ cộng đồng người Việt Nam tại một số địa bàn chịu tác động nặng nề nhất bởi dịch COVID-19 và Malaysia là một trong số đó. Thay mặt Đảng và Nhà nước, Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia đã và đang làm tốt vai trò cầu nối giữa đồng bào ta và quê hương, đặc biệt trong bối cảnh quốc gia Đông Nam Á này nằm trong danh sách những nước có tỷ lệ mắc COVID-19 tính trên dân số cao nhất thế giới. Tình hình dịch bệnh tại Malaysia từ đầu tháng 5/2021 có dấu hiệu vượt tầm kiểm soát mặc dù chính quyền liên tục đưa ra các biện pháp siết chặt hạn chế, trong đó có tái áp đặt Lệnh phong tỏa toàn diện trên toàn quốc trong tháng 6 và 7.

Phong tỏa đồng nghĩa với việc đóng cửa mọi hoạt động kinh tế và xã hội, ngoại trừ các cơ sở cung cấp dịch vụ thiết yếu. Phong tỏa đồng nghĩa với việc công nhân mất việc làm, không có thu nhập…Phong tỏa đồng nghĩa với việc hạn chế tối đa đi ra ngoài. Với tinh thần tương thân, tương ái, hỗ trợ lẫn nhau khi gặp khó khăn, những chiếc xe mang "biển số Đỏ" của Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia chở đầy lương thực đã vượt hơn 400km dưới cái nắng bỏng rát của mùa Hè để đến bang Penang, hơn 600km để đến bang Johor – hai bang có nhiều người lao động Việt Nam đang sống và làm việc. 1.200 suất quà chứa đầy tình cảm đã lần lượt được trao tận tay bà con, từ những thứ cần thiết nhất như gạo, dầu ăn, trứng gà, nước chấm cho đến những thứ nhỏ nhất như thuốc đánh răng, xà phòng...

Nhận quà trao tặng từ cán bộ Đại sứ quán, anh Nông Văn Bình một lao động tại Penang xúc động cho biết anh sang Malaysia được 4 năm thì gần nửa thời gian phải ở nhà do công ty đóng cửa, luôn trong tình trạng "giật gấu vá vai". Anh Nguyễn Gia Tiên đã sang Malaysia làm công nhân xây dựng tự do tại Kuala Lumpur 8 năm. Nhóm của Tiên có 6 người đồng hương. Kể từ khi Chính phủ Malaysia áp đặt Lệnh phong tỏa toàn diện trên toàn quốc, công trường cũng phải đóng cửa, mất việc đã hơn 2 tháng, đói một chút không làm anh lo lắng bằng việc sắp đến kỳ phải thanh toán tiền thuê nhà 1.500 ringgit (9.000.000 VNĐ - cho 6 người). Điều này khiến Tiên đứng ngồi không yên, chắt chiu từng ringgit mua thực phẩm để đủ trả tiền nhà. Anh chia sẻ: “Nhìn thấy xe của Đại sứ quán chở lương thực đến tận nhà, tôi mừng vô cùng. Với phần quà này, một tháng nữa tôi không phải đi chợ. Tình cảm của mọi người thật đáng quý, khiến tôi cảm thấy ấm lòng khi xa nhà”.

“Chúng tôi ở vùng quê xa xôi, đây là lần đầu tiên trong dịch bệnh được nhận quà từ thiện. Những nhu yếu phẩm thiết yếu cùng vật tư chống dịch này phần nào sẽ giúp chúng tôi vượt qua khó khăn trước mắt. Tôi rất cảm ơn Đại sứ quán và các tấm lòng nhân ái, hy vọng không chỉ chúng tôi, mà nhiều bà con khác cũng nhận được sự quan tâm quý báu này”, ông Ismail, người dân tộc Chăm tại bang Perak đã sang Malaysia được hơn 30 năm, bộc bạch.

Không chỉ tập trung cứu trợ tại những nơi có đông bà con, lao động Việt, Đại sứ quán đã kết hợp với các tổ chức cộng đồng tổ chức nhiều đợt cứu trợ, thăm hỏi và trao hàng trăm phần quà khác tại thủ đô Kuala Lumpur và Selangor. Để có được nguồn lực trong hoạt động thiện nguyện, ngoài việc nhận được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, Đại sứ quán đã huy động được sự đóng góp của Hội Phụ nữ, Hội Doanh nghiệp và một số công ty lớn tại địa bàn như Công ty FPT, Công ty sơn Kova và Công ty cổ phần dịch vụ kỹ thuật dầu khí Việt Nam. Chiến dịch hỗ trợ đồng bào do Đại sứ quán phát động không những lay động tấm lòng thiện nguyện của những người Việt tại Malaysia mà còn gây ấn tượng mạnh đối với những người Malaysia như bà Suhana Sidik và Sumitha Shaanthinni Kishna, khiến họ cũng dốc sức cho cộng đồng Việt. Trao đổi với tôi tại buổi tiêm vaccine lưu động dành riêng cho người Việt mà bà là một trong những nhà tài trợ chính, bà Suhana Sidik - đại diện Tổ chức Trăng lưỡi liềm Đỏ quốc tế - cho biết người lao động Việt Nam tại Malaysia đang đóng góp cho công cuộc xây dựng của Malaysia, do vậy bà rất vui khi được giúp đỡ người Việt. Chính phủ, Bộ Y tế Malaysia rất ủng hộ chủ trương của Đại sứ quán, Hội Phụ nữ Việt Nam tại Malaysia để hoàn thành mục tiêm đạt miễn dịch cộng đồng sớm nhất.

Một trong những người đóng góp đáng kể để tổ chức tiêm vaccine cho người Việt ở Malaysia là chị Trần Thị Chang, Hội trưởng Hội Phụ nữ Việt Nam tại Malaysia. Làm việc tại Viện Tim Quốc gia Malaysia 23 năm nay, ngoài đam mê với công việc tại bệnh viện, chị còn luôn sẵn sàng và hết lòng với cộng đồng, luôn đồng hành với mọi hoạt động của Đại sứ quán. Sau khi nhận được mũi tiêm vaccine ngừa COVID-19 đầu tiên từ rất sớm vì là một trong những nhân viên tuyến đầu của Malaysia, chị đã luôn trăn trở làm thế nào để cộng đồng người Việt được tiêm vaccine nhanh nhất, nhiều nhất.

Với chị, hai tiếng "đồng bào" thiêng liêng và ấm áp hơn bao giờ hết trong đại dịch COVID-19. Rốt ráo liên hệ với những điểm tiêm chủng của Malaysia, với những nhà tài trợ, với Đại sứ quán, với riêng Đại sứ Trần Việt Thái để có những định hướng chỉ đạo thiết thực, đến hết tháng 9 vừa qua, chị Chang đã giúp cho hơn 800 người Việt tại Malaysia hoàn thành tiêm chủng với vaccine của hãng Pfizer. Trao đổi với chúng tôi, ông Vũ Đức Minh, Bí thư thứ hai phụ trách cộng đồng Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia, cho rằng cuộc chiến chống COVID-19 không còn đơn thuần là một cuộc chiến mà đã trở thành hành trình cùng nhau thắp lên ngọn lửa của lòng nhân ái. Ông chia sẻ: “Tôi rất cảm động vì ngoài sự ủng hộ của chính phủ thông qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, trong đại dịch, tinh thần lá lành đùm lá rách, sự kết nối yêu thương, tình nghĩa đồng bào một lần nữa trỗi dậy để từ mỗi hành động nhỏ bé của từng cá nhân đã làm nên một chiến dịch thiện nguyện lâu dài”.

Điều đó cũng tiếp thêm động lực cho cán bộ Đại sứ quán khi công tác bảo hộ công dân trong dịch bệnh cũng gặp nhiều khó khăn. Người lao động Việt Nam tại Malaysia chủ yếu làm việc trong các ngành nghề dệt may, xây dựng, lắp ráp linh kiện điện tử và buôn bán nhỏ lẻ. Trong số 10.000 lao động Việt Nam hợp pháp tại địa bàn chỉ có 15% là có thu nhập ổn định, số còn lại đều bị mất việc làm do doanh nghiệp phá sản, giảm việc, giãn việc khi doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô.... Đó là còn chưa kể những người lao động trái phép và khoảng 900 ngư dân khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển Malaysia bị bắt giữ và đã chấp hành xong án phạt, đang nằm trong trại chờ dành cho người mãn hạn tù nhưng chưa thể về nước. Hiện tại, Đại sứ quán đang phải xử lý khoảng 13.000 đơn đăng ký về nước, trong khi các cơ quan pháp lý của nước sở tại đóng cửa do đại địch, hồ sơ tồn đọng cần giải quyết ngày càng chồng chất.

Ngày 6/5 vừa qua, Đại sứ quán đã tổ chức chuyến bay đầu tiên cho 208 người mãn hạn tù về nước, hầu hết trong số họ đã kẹt lại tại địa bàn 2 năm do không có máy bay. Để đưa được họ về nước, các nhân viên Đại sứ quán đã phải đi lại rất nhiều lần xuống 14 trại chờ để thăm hỏi, tặng quà, xác minh nhân thân, nộp tiền phạt và làm việc riêng với Cục nhập cư để có giấy tờ hợp lệ xuất cảnh…Với tinh thần không ai bị bỏ lại phía sau, Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia đã và đang miệt mài làm việc để hỗ trợ, bảo lãnh công dân Việt Nam một cách nhanh nhất và tốt nhất, đúng như tinh thần mà Đại sứ Trần Việt Thái cam kết trong thông điệp mừng Quốc khánh gửi đến bà con. Triển khai hiệu quả, kịp thời chính sách xuyên suốt của Đảng và Nhà nước đối với đồng bào ta ở nước ngoài trong thời điểm dịch bệnh, phát huy tốt chức năng cầu nối, hỗ trợ bà con, Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia đã được những người Việt xa xứ tin tưởng và gọi bằng cái tên đầy trìu mến - Điểm tựa của đồng bào.